WIPO Lex

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сот төрелігі жүйесін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы (Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 31 қазандағы № 378-V ҚРЗ)

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ З А Ң Ы

З А К О Н РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сот төрелігі жүйесін жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар

енгізу туралы

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. 1994 жылғы 27 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі қабылдаған Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне (Жалпы бөлім) (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., № 23-24 (қосымша); 1995 ж., № 15-16, 109-құжат; № 20, 121-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., № 2, 187-құжат; № 14, 274-кркат; № 19, 370-қүжат; 1997 ж., № 1-2, 8-кұжат; № 5, 55-құжат; № 12, 183, 184-кркаттар; № 13-14, 195, 205-құжаттар; 1998 ж., № 2-3, 23-қркат; № 5-6, 50-құжат; № 11-12, 178-құжат; № 17-18, 224, 225-қркаттар; № 23, 429-құжат; 1999 ж., № 20, 727, 731-құжаттар; № 23, 916-қркат; 2000 ж., № 18, 336-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 1, 7-құжат; № 8, 52-кркат; № 17-18, 240-қркат; № 24, 338-құжат; 2002 ж., № 2, 17-құжат; № 10, 102-құжат; 2003 ж., № 1-2, 3-құжат; № 11, 56, 57, 66-құжаттар; № 15, 139-қужат; № 19-20, 146-құжат; 2004 ж., № 6, 42-құжат; № 10, 56-қркат; № 16, 91-кркат; № 23, 142-құжат; 2005 ж., № 10, 31-қрсат; № 14, 58-қркат; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 1, 4-кркат; № 3, 22-құжат; № 4, 24-қркат; № 8, 45-қркат; № 10, 52-құжат; № 11, 55-құжат; № 13, 85-құжат; 2007 ж., № 2, 18-қркат; № 3, 20, 21-құжаттар; № 4, 28-қркат; № 16, 131-құжат; № 18, 143-құжат; № 20, 153-құжат; 2008 ж., № 12, 52-құжат; № 13-14, 58-қзркат; № 21, 97-құжат; № 23, 114, 115-қркаггар; 2009 ж., № 2-3, 7, 16, 18-іфкаттар; № 8, 44-құжат; № 17, 81-құжат; № 19, 88-құжат; № 24, 125, 134-құжаттар; 2010 ж., № 1-2, 2-қркат; № 7, 28-кркат; № 15, 71-кұжат; № 17-18, 112-құжат; 2011 ж., № 2, 21, 28-құжаттар; № 3, 32-құжат; № 4, 37-құжат;

№ 5, 43-кркат; № 6, 50-кркат; № 16, 129-қркат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 1, 5-кұжат; № 2, 13, 15-құжаттар; № 6, 43-құжат; № 8, 64-құжат; № 10, 77-қркат; № 11, 80-қркат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-қркат; 2013 ж., № 7, 36-құжат; № 10-11, 56-құжат; № 14, 72-қркат; № 15, 76-құжат; 2014 ж., № 4-5, 24-кркат; № 10, 52-құжат; № 11, 61, 63-құжаттар; № 14, 84-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат; № 8, 42, 45-құжаттар; № 13, 68-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат):

22-баптың 3-тармағындагы «қорғаншылық жэне қамқоршылық органы» деген сөздер «сот» деген сөзбен ауыстырылсын.

2. 2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасының Жер кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 13, 99-құжат; 2005 ж., № 9, 26-құжат; 2006 ж., № 1, 5-қркат; № 3, 22-құжат; № 11, 55-құжат; № 12, 79, 83-құжаттар; № 16, 97-құжат; 2007 ж., № 1, 4-қркат; № 2, 18-құжат; № 14, 105-құжат; № 15, 106, 109-құжаттар; № 16, 129-құжат; № 17, 139-құжат; № 18, 143-құжат; № 20, 152-құжат; № 24, 180-құжат; 2008 ж., № 6-7, 27-кркат; № 15-16, 64-құжат; № 21, 95-құжат; № 23, 114-қзркат; 2009 ж., № 2-3, 18-құжат; № 13-14, 62-қ^жат; № 15-16, 76-құжат; № 17, 79-кұжат; № 18, 84, 86-қркаттар; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 24, 146-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 5, 43-кркат; № 6, 49, 50-құжаттар; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 13, 114-құжат; № 15, 120-құжат; 2012 ж., № 1, 5-құжат; № 2, 9, 11-құжаттар; № 3, 27-құжат; № 4, 32-қркат; № 5, 35-құжат; № 8, 64-құжат; № 11, 80-құжат; № 14, 95-құжат; № 15, 97-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 1, 3-кркат; № 9, 51-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 15, 77, 79, 81-қүжаттар; 2014 ж., № 2, 10-құжат; № 8, 44-кұжат; № 11, 63, 64-кұжаттар; № 12, 82-қркат; № 14, 84-қркат; № 19-1, 19-11, 96-құжат; № 21, 118, 122-құжаттар; № 23, 143-құжат; № 24, 145-құжат; 2015 ж., № 8 ,42-құжат; № 11, 57-құжат):

148-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «3. Жерді пайдалану мен қорғауға мемлекеттік бақылауды жүзеге

асыратын лауазымды адамдардың шешімдеріне, эрекетгеріне (әрекетсіздігіне) және әрекеттің жасалуына (шешімдердің қабылдануына) негіз болған ақпаратқа жоғары тұрған лауазымды адамға жэне сотқа шагым жасалуы мүмкін.

Жоғары тұрған лауазымды адамға шағым жасалғаннан кейін жерді пайдалану мен қорғауға мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың шенгімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) және эрекеттердің жасалуына (шешімдердің қабылдануына) негіз болған ақпаратқа арыз сотқа беріледі.».

3. 2007 жылғы 9 қаңтардағы Қазақстан Республикасының

Экологиялық кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 1, 1-құжат; № 20, 152-кұжат; 2008 ж., № 21, 97-құжат; № 23, 114-қүжат; 2009 ж., № 11-12, 55-құжат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; № 24, 146-құжат; 2011 ж., № 1, 2, 3, 7-құжаттар; № 5 ,43-кұжат; № 11, 102-кұжат; № 12, 111-құжат; № 16, 129-құжат; № 21, 161-қужат; 2012 ж., № 3, 27-құжат; № 8, 64-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; X® 15, 97-кркат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 9, 51-құжат; № 12, 57-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 1, 4-қркат; № 2, 10-құжат; № 7, 37-құжат; № 10, 52-құжат; № 12, 82-құжат; № 14, 84-кркат; № 19-1, 19-11, 96-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; № 24, 145-құжат; 2015 ж., № 8, 42-құжат; № 11, 57-құжат):

1) 116-балтың 5-тармағындағы «немесе» деген сөз «жэне» деген сөзбен ауыстырылсын;

2) 126-бап мынадай редакцияда жазылсын: «126-бап. Мемлекеттік экологиялық бақылауды жүзеге асыратын

лауазымды адамдардың шешімдеріне, эрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шагым жасау тәртібі

Мемлекеттік экологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың шешімдеріне, әрекетгеріне (эрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген тәртіппен жоғары турған мемлекеттік органға жэне (немесе) лауазымды адамға және сотқа шағым жасалуы мүмкін.

Мемлекеттік экологиялық бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың шешімдеріне, әрекетгеріне (әрекетсіздігіне) арыз оларға жоғары тұрган мемлекеттік органға немесе лауазымды адамға шағым жасалганнан кейін сотқа беріледі.»;

3) 167-баптың 4-тармағы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Экологиялық ақпарат беруден бас тартуға, оны бермеуге, толық

емес немесе анық емес экологиялық ақпарат беруге, сондай-ақ жалпыға бірдей қолжетімді экологиялық ақпаратты қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа құкыкқа сыйымсыз жатқызуға жоғары тұрған мемлекеттік органға жэне (немесе) лауазымды адамға және сотқа шағым жасалуы мүмкін.

Экологиялық ақпарат беруден бас тартуға, оны бермеуге, толық емес немесе анық емес экологиялық ақпарат беруге, сондай-ақ жалпыга бірдей қолжетімді экологиялық ақпаратты қолжетімділігі шектеулі ақпаратқа құқыққа сыйымсыз жатқызуға арыз оларға жоғары тұрған мемлекеттік органға немесе лауазымды адамга шағым жасалганнан кейін сотқа беріледі.».

4. 2008 жылгы 10 желтоқсандагы «Салық және бюджетке төленетін

басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Салық кодексі) (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2008 ж., № 22-1, 22-П, 112-құжат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18-құжаттар; № 13-14, 63-құжат; № 15-16, 74-құжат; № 17, 82-қркат; № 18, 84-құжат; № 23, 100-қркат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 1-2, 5-құжат; № 5, 23-құжат; X® 7, 28, 29-құжаттар; X® 11, 58-кұжат; № 15, 71-құжат; № 17-18, 112-құжат; № 22, 130, 132-құжаттар; X® 24, 145, 146, 149-құжаттар; 2011 ж., № 1, 2, 3-қркаттар; № 2, 21, 25-құжаттар; № 4, 37-құжат; № 6, 50-кұжат; № 11, 102-кркат; № 12, 111-құжат; № 13, 116-құжат; № 14, 117-құжат; № 15, 120-құжат; № 16, 128-құжат; X» 20, 151-құжат; X» 21, 161-құжат; X®24, 196-құжат; 2012 ж., Х° 1, 5-құжат; X®2, 11, 15-құжаттар; X» 3, 21, 22, 25, 27-құжаттар; X® 4, 32-құжат; X® 5, 35-құжат; X® 6, 43, 44-кркаттар; X® 8, 64-құжат; X® 10, 77-құжат; X® 11, 80-қркат; X» 13, 91-құжат; X» 14, 92-қүжат; X® 15, 97-құжат; X» 20, 121-құжат; X» 21-22, 124-қркат; X» 23-24, 125-құжат; 2013 ж., X®1, 3-құжат; X®2, 7, 10-құжаттар; X® 3, 15-құжат; X®4, 21-құжат; X® 8, 50-құжат; Х° 9, 51-құжат; Х° 10-11, 56-құжат; X® 12, 57-құжат; X® 14, 72-құжат; X® 15, 76, 81* 82-құжаттар; X» 16, 83-құжат; X® 21-22, 114, 115-құжатгар; X» 23-24, 116-қркат; 2014 ж., X® 1, 9-құжат; X» 4-5, 24-қркат; X®7, 37-құжат; X®8,44, 49-қркаттар; X® 10, 52-құжат; X» 11, 63, 64, 65, 69-құжаттар; X® 12, 82-құжат; № 14, 84-құжат; Х° 16, 90-қүжат; X® 19-1, 19-11, 96-құжат; X®21, 122-қ^жат; X® 22, 128, 131-кркаттар; X® 23, 143-құжат; X® 24, 145-құжат; 2015 ж., X® 7, 34-қужат; X® 8, 44, 45-кркаттар; X» 11, 52-қужат; X® 14, 72-құжат; X®15, 78-құжат):

1) 156-баптың 1-тармағының 17) тармақшасындағы «түріндегі төлемдер;» деген сөздер «түріндегі;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы сегізінші абзацпен толықтырылсын:

«зейнеткерлік жасқа толган, орнынан түскен судьяларға төленетін өмір бойы ай сайынғы қамтылым түріндегі төлемдер;»;

2) 535-баптың 1-тармагында: 14) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «14) сот ұйғарымдарына, шешімдеріне және қаулыларына сот

актілерін кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы отінішхаттардан • мүліктік емес сипаттағы талап қою арызын беру кезінде алынатын мемлекеттік баж мөлшерінің, ал мүліктік сипаттағы даулар бойынша - мүліктік сипаттағы талап қою арызын беру кезінде алынатын жэне арыз беруші дауласатын сома негізге алына отырып есептелген мемлекеттік баж мөлшерінің 50 пайызы;»;

мынадай мазмұндағы 15) және 16) тармақшалармен толықтырылсын: «15) абыройды, қадір-қасиетті жэне іскерлік беделді түсіретін

мәліметтерді таратудан келтірілген моральдық зиянды ақшалай мәнде өтеуді өндіріп алу туралы жеке тұлғалардың талап қою арыздарынан -

талап қою сомасының 1пайызы; 16) іскерлік беделді түсіретін мәліметтерді таратудан келтірілген

залалды өндіріп алу туралы заңды тұлғалардың талап қою арыздарынан - талап қою сомасының 3 пайызы.»;

3) 536-бап мынадай мазмұндағы 22-1) тармақшамен толықгырылсын: «22-1) атқарушылық жазба жасағаны үшін —50 пайыз;»; 4) 541-бап мынадай мазмұндағы 8-1) тармақшамен толықтырылсын: «8-1) арыз берушілер - азаматтардың және қогамдық бірлестіктердің

сайлау құқықтарының, азаматтардың жэне қоғамдық бірлестіктердің республикалық референдумға қатысу құқықтарының бұзылуы туралы арыздар бойынша;»;

5) 547-баптың 2-тармағыньщ 1) тармақшасындагы «105-1-бабында» деген сөздер «106-бабының үшінші бөлігінде» деген сөздермен ауыстырылсын;

6) 548-бапта: 1-тармақта: 1-1) тармақшадағы «немесе аралық сотқа» деген сөздер алып

тасталсын; 1-2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын: «1-2) іс бірінші және апелляциялық сатылардағы соттарда

тараптардың татуласу келісімімен, дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу туралы келісіммен немесе дауды партисипативтік рәсім тэртібімен реттеу туралы келісіммен аяқталған жағдайда - толық көлемде, кассациялық сатьщағы сотта - сот актісін кассациялық тэртіппен қайта қарау туралы өтінішхат берген кезде төленген соманың 50 пайызы мөлшерінде;»;

1-3) тармақша алып тасталсын; мынадай мазмүндағы 4-1) тармақшамен толықтырылсын: «4-1) сот актісін кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы

кассациялық шағым немесе өтінішхат қайтарылған;»; 1-1-тармақтың 2) тармақшасындагы «азайтқан жағдайларда,

қайтарылмайды.» деген сөздер «азайтқан;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндагы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:

«2-1) сот бұйрығы күшін жойган жағдайларда, қайтарылмайды.».

5. «Халық денсаулығы жэне денсаулық сақтау жүйесі туралы» 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2009 ж., № 20-21, 89-қужат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 32-құжат; № 15, 71-құжат; № 24, 149, 152-қүжатгар; 2011 ж., № 1, 2, З-құжаттар; № 2, 21-құжат; № 11, 102-құжат; № 12, 111-құжат; № 17, 136-кұжат; № 21, 161-қркат; 2012 ж., № 1, 5-қркат; № 3} 26-құжат; № 4, 32-құжат; № 8, 64-құжат; № 12,

83-құжат; № 14, 92, 95-құжаттар; № 15, 97-кркат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 5-6, 30-құжат; № 7, 36-құжат; № 9, 51-кркат; № 12, 57-құжат; № 13, 62-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; № 16, 83-құжат; 2014 ж., № 1, 4-қ^жат; № 7, 37-құжат; № 10, 52-құжат; №11, 65-қркат; № 14, 84, 86-құжаттар; № 16, 90-қркат; № 19-1, 19-11, 96-құжат; №21 , 122-кркат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 7, 33-кркат; № 10, 50-құжат):

1) 107-баптың 4-тармағындағы «бес күн мерзімде» деген сөздер «бес жұмыс күні ішінде» деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 125-баптың 9-тармағының екінші сөйлемі мынадай редакцияда жазылсын:

«Ауруханада жату мерзімін алты айдан астам уақытқа ұзарту ауруханаға мэжбүрлеп жатқызу жэне емдеу мерзімін ұзарту қажеттілігі туралы психиатриялық стационардың өтініші негізінде сот шешімі бойынша жүргізіледі, оған психиатр-дәрігерлер комиссиясыньщ қорытындысы қоса беріледі.».

6. 2010 жьшғы 30 маусымдагы «Қазақстан Республикасындағы кеден ісі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2010 ж., № 14, 70-құжат; № 24, 145-кркат; 2011 ж., № 1, 3-құжат; № 11, 102-құжат; № 19, 145-қүжат; 2012 ж., № 2, 15-құжат; № 13, 91-құжат; № 15, 97-құжат; № 21-22, 124-қркат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 2, 13-құжат; № 7, 36-қркат; № 10-11, 56-құжат; № 14, 72-құжат; № 15, 81-құжат; № 16, 83-қужат; 2014 ж., № 4-5, 24-құжат; № 10, 52-құжат; № 11, 61-құжат; № 12, 82-кұжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 19-1, 19-11, 94, 96-құжаттар; № 21, 122, 123-қркаттар; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 8, 42-құжат; № 11, 52-құжат; № 15, 78-құжат):

1) мазмұнында 182-баптың тақырыбындағы «жэне (немесе)» деген сөздер «немесе» деген сөзбен ауыстырылсын;

2) 174-баптың 2-тармағы «сәйкес» деген сөзден кейін «осы баптың 1-тармағында көзделген талаптарды сақтағаннан кейін» деген сөздермен толықтырылсын;

3) 180-баптың 1-тармагы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Шағымды қарау мерзімі мемлекеттік органдарға, сондай-ақ шет

мемлекеттердің тиісті органдарына және өзге де ұйымдарға мұндай органдардың құзыретіндегі мәселелер бойьшша сұрау салулар жіберілген жағдайда жауаптарды алган датаға дейін тоқтатыла тұрады.»;

4) 182-баптың тақырыбындагы жэне 1-тармағындағы «жэне (немесе)» деген сөздер «немесе» деген сезбен ауыстырылсын.

7. «Неке (ерлі-зайыптылық) жэне отбасы туралы» 2011 жылгы

26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2011 ж., № 22, 174-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 2, 13-құжат; № 9, 51-қркат; № 10-11, 56-қркат; № 14, 72-кркат; 2014 ж., № 1, 9-қркат; № 6, 28-қркат; № 14, 84-құжат; № 19-1, 19-11, 94, 96-кркаттар; № 21, 122-құжат; № 22, 128-құжат; 2015 ж., № 10, 50-құжат):

88-баптың екінші бөлігіндегі «күн» деген сөз «жұмыс күні» деген сөздермен ауыстырылсын.

8. 2014 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қьшмыстық-процестік кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2014 ж., № 15-1, 15-11, 88-құжат; № 19-1, 19- II, 96-құжат; № 21, 122-құжат):

1) мазмұнында: мынадай мазмұндағы 347-1 жэне 348-1-баптардың тақырыптарымен

толықіъфылсын: «347-1-бап. Басты сот талқылауын аудио-, бейнетүсіру

құралдарымен түсіріп алу»; «348-1-бап. Басты сот талқылауының аудио-, бейнежазбасына және

қысқаша хаттамасына ескертулер»; 8-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «8-бөлім. Сотгың үкімдері мен қаулыларын апелляциялық тәртіппен

қайта қарау»; 50-тараудың және 448 - 469-баптардың тақырыптары алып

тасталсын; 484, 485, 486, 487, 491, 492, 494, 495, 496, 665 және 666-баптардың

тақырыптары мынадай редакцияда жазылсын: «484-бап. Кассациялық тәртіппен қайта қаралуы мүмкін сот актілері 485-бап. Заңды күшіне енген сот үкімдері мен қаулыларын

кассациялық тәртіппен қайта қарау негіздері 486-бап. Заңды күшіне енген сот актілеріне өтінішхат беруге, ұсыну

енгізуге, наразылық келтіруге кұқығы бар адамдар 487-бап. Занды күшіне енген сот актілеріне кассациялық тэртіппен

шағым жасау мерзімдері»; «491-бап. Өтінішхатты алдын ала қарау нәтижелері бойынша

қабылданатын шешімдер 492-бап. Кассациялық сатыдағы сот отырысын тағайындау»; «494-бап. Істі кассациялық сатыда қараудың тәртібі, кассациялық

сатыдагы сотгың шешімдері 495-бап. Қорғаушының кассациялық сатыдағы сотқа міндетті түрде

қатысуының негіздері 496-бап. Кассациялық сатыдагы сот қаулысының мазмұны»;

«665-бап. Алқабилер қатысатын соттың заңды күшіне енген үкімдері мен қаулыларын кассациялық тәртіппен қайта қарау

666-бап. Алқабилер қатысатын соттың заңды күшіне енген үкімін, қаулысын кассациялық тәртіппен қайта қарау кезінде сотгалған адамның жагдайын нашарлатуға жол бермеу»;

2) 7-баптың 14), 15) жэне 33) тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:

«14) кассациялық саты - істі бірінші жэне апелляциялық сатылардағы соттардың үкімдеріне, қаулыларына өтінішхатгар, ұсынулар, наразылықтар бойынша қарайтын Қазақстан Республикасы Жоғаргы Сотының алқасы;

15) электрондық құжат - ақпарат электрондық-цифрлық нысанда ұсынылған және электрондық цифрлық қолтаңба арқылы куэландырылған қрсат;»;

«33) өтінішхат - тараптың немесе арыз иесінің қылмыстық процесті жүргізетін органға жолдаған, процестік әрекеттер жүргізу немесе процестік шешім қабылдау туралы өтінуі, ал кассациялық сатыда - заңцы күшіне енген сот актісін кассациялық тэртінпен қайта қарау туралы өтініш;»;

3) 23-баптың оныншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «10. Сот тараптардың істі бірінші жэне апелляциялық сатыларында

қарау құқығын қамтамасыз етеді; сотталушы мен оның қорғаушысы жэне процеске басқа да қатысушылар істі кассациялық тәртіппен қарау кезінде, жаңадан ашьілған мән-жайлар бойынша іс жүргізуді жүзеге асыру жэне үкімді орындауға байланысты мәселелерді қарау кезінде қатысуға жіберіледі. Сот эрбір қылмыстық істі қараған кезде айыптаушы тарап атынан мемлекеттік не жекеше айыптаушы өкілдік етуге тиіс. Сот істі қарағанда тараптардың қатысуы міндетті болатын басқа да жағдайлар осы Кодексте айқындалады.»;

4) 40-баптың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «4. Судья арыз түскен күннен бастап бір айдан кешіктірмей қажет

болған жағдайларда қаржы органдарынан және әлеуметтік қорғау органдарынан есеп-қисап сұрата отырып, зиянның мөлшерін айқындайды, содан кейін инфляцияны ескере отырып, осы зиянды өтеу үшін төлем жүргізу туралы қаулы шығарады. Егер сот істі апелляциялық немесе кассациялық тэртіппен қарау кезінде тоқтатса, істі бірінші сатыда қараған соттың судьясы көрсетілген эрекеттерді сот талқылауын өткізбестен жеке-дара жүргізеді.»;

5) 52-баптың бірінші, екінші, үшінші және төртінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Бірінші сатыдағы соттарда қылмыстық істерді қарауды судья жеке-дара жүзеге асырады, ал төтенше жагдай және жаппай тәртіпсіздік

жағдайы барысында кісі өлтіру, согыс уақытында немесе ұрыс жағдайьшда жасалған әскери қылмыстар және Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 170 (төртінші бөлігінде), 175, 177, 178, 184, 255 (төртінші бөлігінде), 263 (бесінші бөлігінде), 286 (төртінші бөлігінде), 297 (төртінші бөлігінде), 298 (төртінші бөлігінде), 299 (төртінші бөлігінде)-баптарьшда көзделген қылмыстар іуралы істерді қоспаганда, оларды жасағаны үшін қылмыстық занда өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру, сондай-ақ 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші бөлігінде)-баптарында көзделген қылмыстар туралы істер бойынша қылмыстық істерді қарау айыпталушының отінішхаты бойынша бір судья жэне он алқаби құрамында жүзеге асырылады.

2. Қылмыстық істерді апелляциялық тәртіппен қарау алқаның кемінде үш судьясы бар құраммен алқалы түрде жүзеге асырылады, ал соттың қысқартылған тәртіппен қаралған, қылмыстық теріс қылықтар және онша ауыр емес қылмыстар туралы істер бойынша, тергеу судьясының үкімін, қаулысын орындау мәселелері бойынша соттың үкімдеріне, қаулыларына шағымдарды, наразылықгарды қарау кезінде судья жеке-дара жүзеге асырады.

Апелляциялық алқаның төрағасы іссапарда, демалЫста болуына немесе сырқаттанып қалуына байланысты болмаған кезде көрсетілген істерді алқалы түрде қарау кезінде оған сот төрағасы апелляциялық алқа төрағасы міндетгерін атқаруды жүктеген алқа судьясы төрағалық етеді.

3. Кассациялық сатыдағы сотга істерді қарау алқалы сот тәрағасының не оның тапсырмасы бойынша судьялардың - бірінің төрағалық етуімен Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты судьяларының тақ санды (кемінде үш) алқалы сот құрамымен жүргізіледі.

4. Осы Кодекстің 484-бабының төртінші бөлігінде көрсетілген негіздер бойынша істерді қарау Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Төрағасының не оның тапсырмасы бойынша судьялардың бірінің төрағалық етуімен судьялардың тақ санды (кемінде жеті) алқалы сот құрамымен жүргізіледі.»;

6) 53-баптың екінші бөлігінің 8) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

«8) мэйітті эксгумациялауды санкциялауға, халықаралық іздестіру жариялауға, мүлікке тыйым салуға, қарап-тексеругё, тінтуге, алуға және жеке тінтуге құқықты.»;

7) 55-баптың бірінші болігі 12) тармақшасындағы «іздеу жариялау мәселелерін қарайды.» деген создер «іздеу жариялау;» деген сөздермен ауыстырьшып, мынадай мазмұндағы 13) - 16) тармақшалармен толықтырылсын:

«13) қарап-тексеруді санкциялау;

14) тінтуді санкциялау; 15) алуды санкциялау; 16) жеке тінтуді санкциялау мәселелерін қарайды.»; 8) 58-баптың төртінші бөлігіндегі «454 (бесінші бөлігінде),» деген

сөздер алып тасталсын; 9) 70-баптыц екінші бөлігінің 3) тармағы мынадай редакцияда

жазылсын: «3) күдіктіден, айыпталушыдан жауап алуға, сондай-ақ олардың

қатысуымен немесе олардың өтінішхаты не қорғаушының өз өтінішхаты бойынша жүргізілетін өзге де тергеу әрекеттеріне жэне процестік әрекеттерге, оның ішінде қарап-тексеруге, тінтуге, алуға қатысуға;»;

10) 71-баптың алтыншы бөлігінің 13) және 14) тармақгары мынадай редакцияда жазылсын:

«13) өзін жәбірленуші деп тану немесе танудан бас тарту, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді тоқтату туралы қаулылардың, айыптау актісінің көшірмелерін, сондай-ақ бірінші, апелляциялық және кассациялық сатылардағы соттың үкімі мен қаулысының көшірмелерін алуға;

14) бірінші, апелляциялық жэне кассациялық сатылардағы сотта істі соттың талқылауына қатысуға;»;

11)87-бапта: ушінші бөлігінде «немесе қадағалау тәртібімен» деген сөзДер алып

тасталсын; алтыншы, жетінші жэне он екінші бөліктер мынадай редакцияда

жазылсын: «6. Істі алдыңғы сот сатыларында қарауға қатысқан судья сол істі

кассациялық сатыда қарауға қатыса алмайды. Істі кассациялық сатысында қарауға қатысқан судья сол істі томен тұрған сатылардағы соттарда қарауға, сондай-ақ осы Кодекстің 484-бабының төртінші бөлігіндегі тәртіппен кассациялық сатының қаулыларьін қайта қарауға қатыса алмайды.

7. Істі бірінші, апелляциялық жэне кассациялық сатыларда қарауға қатысқан судья осы істі жаңадан ашылған мэн-жайлар бойынша қарауға қатыса алмайды.»;

«12. Қарсылық білдіруді қабылдамай тастау немесе қанағатгандыру туралы қаулы шағым жасалуға (наразылық келтірілуге) жатпайды. Қаулымен келіспеушілік туралы дәлелдер апелляциялық шагымға немесе кассациялық тэртіппен сот актілерін қайта қарау өтінішхатына, наразылыққа енгізілуі мүмкін.»;

12) 107-бапта: бірінші бөлік 9) тармақшасындағы «жөніндегі қаулысына шағым

жасауға, ал прокурор наразылық білдіруге күқылы.» деген создер «жөніндегі;» деген созбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы

10) тармақшамен толықгырылсын: «10) қарап-тексеруді, тінтуді, алуды, жеке тінтуді санкциялау туралы

немесе санкциялаудан бас тарту туралы қаулысына шағым жасауға, ал прокурор наразылық білдіруге құқылы.»; • ■

үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «3. Шағым беру немесе наразылық келтіру осы Кодекстің 55-бабы

бірінші бөлігінің 8) және 10) тармақтарында жэне осы баптың бірінші бөлігінің 1), 2), 7) жэне 10) тармақтарында көрсетілген мәселелер бойынша қаулыда көрсетілген шешімдердің орындалуын тоқтата тұрмайды.»;

13) 122-баптың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «4. Дәлелдемелер ретінде қылмыстық іске қосып тігу үшін ауызша

да, жазбаша да, не электрондық құжат нысанындагы мәліметтерді, сондай-ақ нәрселер мен құжаттарды күдікті, айыпталушы, қорғаушы, жекеше айыптаушы, жәбірленуші, азаматтық талапкер, азаматтық жауапкер жэне олардың өкілдері, сондай-ақ кез келген азаматтар мен ұйымдар беруге құқылы.»;

14) 127-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Соттың қылмыстық іс бойынша заңды күшіне енген үкімі,

сондай-ак қылмыстық істі мәні бойынша шешетін басқа да шешімі анықталған мэн-жайларға да, олардың соттың үкімі мен шешімі шығарылған адамга қатысты құқықтық бағалануына қатысты да барлық мемлекеттік органдар, жеке жэне заңды тұлғалар үшін міндетті. Бұл ереже соттың үкімі мен басқа да шешімдерін жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша кассациялық тәртіппен тексеруге, олардың күшін жоюға жэне оларды өзгертуге кедергі болмайды.»;

15) 148-баптың екінші болігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Тергеу судьясы материалдар сотқа келіп түскен кезден бастап

сегіз сағаттан кешіктірілмейтін мерзімде, осы Кодекстің 56-бабында айқындалған тәртіпті сақтай отырып, күзетпен ұстау түріндегі бұлтартпау шарасын санкциялау туралы өтінішхатты прокурордың, күдіктінің, айыпталушының, оның қорғаушысының қатысуымен қарайды.

Тергеу судьясы қорғаушыны түскен материалдармен таныстырады. Сот отырысына заңды өкіл мен өкіл де қатысуға

құқылы, сот отырысының орны мен уақыты туралы сот оларға уақтылы хабарлаған жағдайда, олардың келмеуі сот отырысын өткізуге кедергі болмайды.

Сот отырысы барысында хаттама жүргізіледі.»; 16) 152-баптың он бірінші бөлігіндегі «немесе қадагалау» деген

сөздер алып тасталсын; 17) 167-баптың бесінші болігі мынадай редакцияда жазылсын: «5. Азаматтық талап қою азаматтық сот ісін жүргізу тәртібімен

қаралатын талап қоюларға қойылатын талаптарға сәйкес жазбаша нысанда

не электрондық қүжат нысанында қойылады.»; 18) 169-балтың бірінші және екінші бөлігі мынадай редакцияда

жазылсын: «1. Азаматгық талапкер қылмыстық процестің кез келген сатысында

талап қою арызын қайтарып алу туралы мэлімдеуге қүкылы. Талап қою арызын қайтарып алу туралы мәлімдеме жазбаша тұрде не электрондық қүжат нысанында беріледі жэне қылмыстық іске қоса тігіледі. Егер талап қою арызын қайтарып алу туралы мәлімдеме сот отырысында мәлімделсе, > онда ол сот отырысының хаттамасына енгізіледі.

2. Азаматтық талапкердің қылмысгық іс бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу сатысында талап қоюдан бас таріу туралы арызы жазбаша түрде не электрондық қүжат нысанында беріледі жэне қылмыстық іс материалдарына қоса тігіледі. Егер азаматтық талапкердің талап қоюдан бас тартуы сот отырысында білдірілсе, онда ол сот отырысының хаттамасына енгізіледі.»;

19) 181-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Қылмыстық құқық бұзушылық туралы жеке тұлғаның арыздары

ауызша жэне жазбаша не элекірондық қүжат нысаныгіда болуы мүмкін. Жазбаша арызға не электрондық құжат нысанындағы арызға оны

берген адам осы баптьщ екінші бөлігінде арыз иесі туралы айтылған мәліметтерді көрсете отырып қол қоюға тиіс.»;

20) 220-бапта: он үшінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «13. Тұргын үй-жайды қарап-тексеру онда түратын кэмелетке толған

адамдардың келісуімен немесе тергеу судьясының санкциясымен ғана жүргізіледі. Егер онда түратын адамдар кәмелетке толмағандар болса немесе олардың психикалық немесе өзге де ауыр науқастардан зардап шегетіні көрінеу белгілі болса немесе олар қарап-тексеруге қарсы болса, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам мәжбүрлеп қарап-тексеру туралы қаулы шығарады, оған тергеу судьясынан санкция алынуга тиіс. Санкция беруден бас тартылған жағдайда, қарап-тексеру жүргізілмейді.»;

мынадай мазмүндағы 13-1, 13-2, 13-3 және 13-4-бөліктермен толықтырылсын:

«13-1. Түргын үй-жайды мәжбүрлеп қарап-тексеруді жүргізу қажет болса, сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам сот алдында қарап-тексеруді жүргізу өтінішхатын қозғау туралы қаулы шыгарады және оны прокурорға жібереді. Қаулыға қарап-тексеруді жүргізу қажетгігін дэлелдейтін қылмыстық іс материалдарыныц куэландырылған көшірмелері қоса беріледі.»;

13-2. Прокурор берілген материалдарды дереу қарап, оны тергеу судьясына жібереді не бас тарту туралы уэжді қаулы шығарады.

Прокурордың бас тартуы осыған ұксас өтінішхатпен қайта өтініш жасауға кедергі болмайды.

13-3. Материал сотқа келіп түскен соң, тергеу судьясы қарап-тексеруді санкциялау туралы өтінішхатты дереу қарайды.

13-4. Өтінішхатты және ұсынылган материалдарды қарап болған соң, тергеу судьясы қарап-тексеруді санкциялау не санкциялаудан бас тарту туралы қаулы шығарады.»;

он төртінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «14. Егер тұрғын үй-жай оқига орны болса және оны қарап-тексеруді

кейінге қалдыруга болмаса, онда тұргын үй-жайды қарап-тексеру сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адамныц қаулысы бойынша жүргізілуі мүмкін, бірақ кейіннен материалдар прокурорга бір тэулік мерзімде жіберіледі.

Прокурор берілген материалдарды дереу қарағаннан кейін, жүргізілген қарап-тексерудің заңдылыгын тексеру үшін оны тергеу судьясына жібереді. Егер прокурор қарап-тексеру заң бұзушылықпен жүргізілгенін анықгаса, материалдар тергеу судьясына жіберілмейді жэне оның заңсыз екені туралы уэжді қаулы шығарылады.

Тергеу судьясы жүргізілген қарал-тексерудің зандылығын тексереді жэне оныц занды немесе заңсыз екені туралы қаулы шыгарады, ол қылмыстық істің материалына қоса беріледі.

Жүргізілген қарап-тексерудің заңсыз екені туралы шешім қабылданса, оның нәтижелеріне іс бойынша дәлелдеме ретінде жол берілмейді.»;

21) 254-баптың бірінші, екінші жэне үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Тінту мен алуды сотқа дейінгі тергеп-тёксеруді жүзеге асыратын адам уэжді қаулы бойынша жүргізеді. Тінтуді жүргізу туралы, сондай-ақ мемлекеттік құпияны немесе заңмен қоргалатын өзге де құпияны қамтитын қркаттарды алу туралы қаулыға тергеу судьясының санкциясы алынуға тиіс.

Тінту мен алуды жүргізу туралы қаулыны санкциялау осы Кодекстіц 220-бабының 13-1, 13-2, 13-3 және 13-4-бөліктерінде көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.

2. Тұргын үй-жайда тұрып жатқан адамдардың еркінен тыс алу осы Кодекстіц 220-бабының он үшінші, 13-1, 13-2, 13-3 және 13-4-бөліктерінің қагидалары бойынша жүргізіледі.

3. Айрықша жагдайларда, іздестіріліп жатқан жэне (немесе) алып қойылуга жататын объект оны табуды ұзаққа созудан жогалуы, бүлінуі немесе қьілмыстық мақсатта пайдаланылуы мүмкін болганда не іздестіріліп жатқан адам жасырынуы мүмкін болганда тінту және алу тергеу судьясының санкциясынсыз, осы Кодекстіц 220-бабыньщ он

төртінші бөлігінде көзделген тәртіппен жүргізілуі мүмкін.»; 22) 255-баптың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Жеке басты тінту, мына жағдайлардың біреуі болған кезде: 1) егер осы Кодекстің 254-бабыньщ талаптары сақтала отырып тінту

жүргізіліп жатқан үй-жайдағы немесе өзге орындағы адам іс үшін маңызы болуы мүмкін күжаттарды немесе нэрселерді өзінде жасырып отыр деп пайымдауға жеткілікті негіздер болса;

2) егер ол адам ұстап алынған немесе күзетпен қамалған кезде жүргізілген болса, арнайы қаулы шығарылмай жэне тергеу судьясының санкциясынсыз жүргізілуі мүмкін. Бұл жагдайда жеке басын тініу куэгерлердің қатысуынсыз жүргізілуі мүмкін.

Тінтілетін адамның денесінің ішіндегі нәрселерді Табу қажет болган кезде жеке басын тінтуге тиісті бейіннің мамандары қатысады.»;

23) 3 10-бапта: бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «1. Облыстық және оган теңестірілген сот апелляциялық сатыдагы

сот ретінде эрекет етеді.»; үшінші бөлік алып тасталсын; 24) 311-бапта: ' бірінші бөлік мынадай редакцияда жазылсын: «1. Эскери сот апелляциялық сатыдагы сот ретінде эрекет етеді.»; үшінші бөлік алып тасталсын; 25) 3 13-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты: 1) бірінші сатьвдагы соттардың үкімдерін, қаулыларын апелляциялық

сатьща қарағаннан кейін оларды қайта қарау туралы өтінішхаттарды, апелляциялық сатыдағы соттардыц үкімдерін, қаулыларын;

2) бірінші сатыдағы соттың үкімдері мен қаулылары апелляциялық сатыда қайта қаралғанына не қаралмағанына қарамастан — оларға, апелляциялық сатыдағы үкімдер мен қаулыларга Жогарғы Сот Торағасының ұсынуларын, Бас Прокурордың наразылықтарын сот алқасында қарайтын жоғары сот сатысы ретінде әрекет етеді.»;

26) 3 17-баптың бірінші бөліН мынадай редакцияда жазылсын: .«1. Жекелеген жағдайларда, істі неғұрлым тез, жан-жақты және

объективті қарау мақсатында, соның ішінде алқабилердің қатысуымен қаралатъш сотталушының келісімімен немесе процеске қатысушылардың өтінішхаты бойынша ол бір соттан сол деңгейдегі басқа соттың қарауына берілуі мүмкін.

Бұл ретге істі оның сот отырысында қаралуы басталғанга дейін ғана беруге жол беріледі.»;

27) 347-баптың бірінші, екінші жэне үшінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Басты сот талқылауы кезінде сот отырысының хатшысы хаттама жүргізеді. ' '

2. Хаттама компьютерлік, электрондық (аудио-, бейне түсіруді қоса алганда), машинада жазу не қолмен жазу тәсілімен жасалады.

3. Егер сот талқылауына аудио-, бейнежазба қолданылмаған болса, қағаз жеткізгіште дайындалган хаттамада:

1) басты сот талқылауының күні мен датасы, оньщ басталу жэне аяқталу уақыты;

2) қандай іс қаралып жатқаны; 3) соттың атауы мен құрамы, хатшы, аудармашы, мемлекеттік

айыптаушы, қоргаушы, сотталушы, сондай-ақ жэбірленуші, азаматтық талапкер, азаматтық жауапкер және олардың өкілДері, сот шақырған басқа да адамдар;

4) сотталушының жеке басы туралы деректер жэне бұлтартпау шарасы;

5) соттың жүргізілген реттегі әрекеттері; 6) іске қатысатьін адамдардың арыздары, қарсылықгары және

өтінішхаттары; 7) соттың кеңесу бөлмесіне бармай шығарган қаулылары; 8) қаулылардың кеңесу бөлмесінде шыгарылуына нұсқаулар; 9) іске қатысатын адамдарга олардың құқықтары мен міндеттерінің

түсіндірілгені; 10) айгақтардың егжей-тегжейлі мазмұны; 11) жауап алуға қатысқан адамдардың сот бөлген немесе жауап

алынатын адам жауап беруден бас тартқан сұрақтары; 12) сарапшыға қойылган сұрақтар жэне оның жауаптары; 13) сот отырысында жүргізілген қарап-тексерулердің жэне

дәлелдемелерді зерттеу жөніндегі басқа эрекеттердің нэтижелері; 14) азаптаудьщ, зорлық-зомбылықтың, өзге де қатыгез немесе адами

қадыр-қасиетті - қорлайтын қарым-қатынастьщ қолданылғаны туралы арыздарды қарау нәтижелері жэне оларды зерттеу процесі;

15) іске қатысатын адамдар хаттамада куэландыруды өтінген фактілерді нұсқау;

16) тараптардың сот жарыссөзінде сөйлеген сөздерінің жэне сотталушының соңгы сөзінің негізгі мазмұны;

17) үкімнің, қаулының, жеке қаулының жарияланғаны және оған шағым жасау тәртібі мен мерзімі түсіндірілгені туралы белгі көрсетіледі.

Айғақтар бірінші жақган және мүмкіндігінше сөзбе-сөз жазылады, сұрақтар мен оларға жауаптар жауап алу кезіндё орын алган жүйелілік бойынша жазылады. Бұған қоса, хаттамада, ёгер сотты кұрметтемеушілік орын алған болса, оны куәландыратын фактілер және тәртіп бұзушыньщ жеке басы мен соттың тәртіп бұзушыға қатысты қолданған ықпал ету

шаралары туралы да көрсетіледі.»; 28) мынадай мазмұндағы 347-1-баппен толыктырылсын: «347-1-бал. Басты сот талқылауын аудио-, бейне түсіру

құралдарымен түсіріп алу 1. Сот отырысы барысын түсіріп алу аудио-, бейнежазба

құралдарының комегімен жүзеге асырылады. Сот отырысын аудио-, бейнежазба құралдарымен түсіріи алуды сот отырысының хатшысы жүзеге асырады.

Жабдықтардың техникалық ақауы болган, жабдықтар болмаған немесе техникалық себептерге байланысты оны қолдану мүмкін болмаған жағдайларда сот отырысын аудио-, бейнежазба құралдарының көмегімен түсіру жүзеге асырылмайды.

Аудио-, бейнежазба құралдарын пайдаланудың мүмкін болмауы сот отырысын жалғастыруды жоққа ніығармайды.

Аудио-, бейнежазба қүралдарын пайдалану мүмкін болмаған жағдайда сот отырысының хатшысы сот отырысының хатгамасында аудио-, бейнежазбаны пайдаланбау себептерін міндетті түрде корсете отырып бүл туралы сотқа баяндайды.

2. Істі талқылауды аудио-, бейнежазба құралдарын пайдалану арқылы түсіріп алған жағдайда, сот отырысының хатшысы жазбаша нысанда қысқаша хаттама жасайды.

Сот отырысының қысқаша хаттамасында: 1) сот отырысының жылы, айы, күні жэне орны; 2) сот отырысының басталу және аяқталу уақыты; 3) істі қарайтын соттың атауы мен құрамы, судьялардың, сот

отырысы хатшысының тегі мен аты-жөні; ' - , > 4) істің атауы; 5) сотталушының жеке басы туралы деректер; 6) соттың аудио-, бейнежазба құралдарын қолдануы туралы

мәліметтер; 7) аудио-, бейнежазбаны қамтитын файлдың атауы; 8) аудармашының, айыптаушының, қоргаушының, сотталушының,

сондай-ақ жәбірленушінің, азаматтық талапкердің, азаматтық жауапкердің және олардың өкілдерінің, сот шақырған басқа да адамдардың келгені туралы мәліметтер;

9) іске қатысатьш адамдар дәлелдемелер ретінде ұсынған қосымша материалдардың іске қоса тіркелгені туралы мәліметгер;

10) түпкіліюгі нысандағы хаттаманың жасалған датасы көрсетіледі.. Сот отырысының қысқаша хаттамасына төрағалық етуші және

хатшы қол қояды. Аудио-, бейнежазбаны қамтитын материалдық жеткізгіш пен сот

отырысының қысқаша хаттамасы іс материалдарына қоса тіркеледі.

3. Сот іске қатысатын адамдардың жэне олардың өкілдерінің отінішхаты бойынша аудио-, бейнежазбаның көшірмесін немесе сот отырысының хаттамасын ұсынады. Іс жабық сот отырысында қаралған жағдайда іске қатысатын адамдарға аудио-, бейнежазбалар жэне сот отырысының хаттамасы ұсынылмайды, олардың аудио-, бейнежазбамен жэне сот отырысының хаттамасымен сотта танысу мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.

4. Сот отырыстарьгаың аудио-, бейнежазбалары сот талқылауының барысын дәл тіркеу үшін тек сот ісін жүргізу мақсаттарында, сондай-ақ азаматтьщ, қылмыстық сот ісін жүргізуде, әкімшілік кұқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуде не тэртіптік іс бойынша іс жүргізу шеңберінде нақты деректерді анықтау мақсаттарында пайдаланылады.

5. Сот отырысының барысын түсіріп алуды қамтамасыз ететін аудио-, бейнежазба құралдарын техникалық қолдану,. аудио-, бейнежазбаны сақтау жэне жою тэртібін, сондай-ақ аудио-, бейнежазбаға қолжетімділік тэртібін соТтардың қызметін ^йымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз етуді жүзеге асыратын орган осы Кодекстің талаптарын ескере отырып айқындайды.»;

29) мынадай мазмұндагы 348-1-баппен толықтъірылсын: «348-1-бап. Басты сот талқылауының аудио-, бейнежазбасына

жэне қысқаша хаттамасына ескертулер Басты сот талқылауының қысқаша хаттамасына қағаз жеткізгіпгге

қол қойылганнан кейін бес тәулік ішінде тараптар, сондай-ақ осы Кодекстің 347-бабының жетінші болігінде көрсетілген өзге де адамДар сот отырысының аудио-, бейнежазбаларымен және қысқаша хаттамасымен танысуға, жазбаша нысанда немесе электрондық құжат нысанында ескертулер беруге құқылы.

Сот отырысының аудио-, бейнежазбасына және қысқаша хаттамасына ескертулерді қарау осы Кодекстің 349-бабында козделген қағидалар бойынща жүзеге асырылады.»;

30) 350-баптың екінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын: «Төрағалық етуші сотіың сот отьфысының аудио-, бейнежазба

қңэалдарын пайдаланатыны туралы хабарлайды. Аудио-,бейнежазба құралдарын пайдаланудыЦ мүмкін болмауы сот

отырысын жалғастыруды жоққа шыгармайды. Аудио-, бейнежазбаның болмау себептері сот отырысының •

хаттамасында міндетті түрде көрсетілуі тиіс.»; 31) 419-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Апелляциялық (жекеше) шағым, наразылық беру мерзімі өткізіп

алынган жагдайда шагым, наразылық беруге кұқығы бар тұлғалар үкімді,

қаулыны шығарған сот алдында өткізіп алынған мерзімді қалпына келтіру туралы өтінішхат бере алады. Апелляциялық (жекеше) шагым, наразылық беру мерзімін қалпына келтіру туралы өтінішхат жазбаша нысанда не электрондық құжат нысанында берілуі мүмкін. Мерзімді қалпына келтіру туралы өтінішхатты сот отЫрысында - басты сот талқылауы кезінде төрағалық еткен судья, ал ол ұзақ уақыт (кемінде бес тэулік) болмаған кезде осы соттың басқа судьясы қарайды, ол өтінішхат қозғаған тұлғаны түсініктеме беру үшін шақыртуға құқылы.»;

32) 420-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Осы баптың бірінші бөлігінде көрсетілген адамдарға шағымньщ,

наразылықтың көшірмесі не үкім, қаулы шығарған соттың интернет-ресурсы арқылы олардың электрондық көшірмесімен танысу мүмкіндігі туралы хабарлама жіберіледі. Бұл ретге, тараптарға ұсыну мерзімі көрсетіле отырып шағымға, наразылыққа жазбаша нысанда не электрондық құжат нысанында қарсылық беру құқықтары түсіндіріледі. Тараптарға шағымданған, наразылық білдірілген сот актісімен келісуі туралы өз дәлелдерін беру құқығы да түсіндіріледі. Шағымға, наразылыққа келіп тускен қарсылық, тараптардың дәлелдері іске қоса тіііліп, апелляциялық сатыда жиынтық түрде қаралуға жатады.»;

33) 431-баптың бірінші бөлігіндегі 8) тармақтағы «жіберу туралы шешімдердің бірін қабылдайды» деген сөздер «жіберу;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 9) тармақпен толықтырьшсын:

«9) осы Кодекстің 436-бабы үшінші болігінің 2), 5) және 9) тармақтарында көзделген процестік құқық нормаларының бұзылзганы анықталған жағдайда үкімнің күшін жою жэне істі бірінші сатыдағы сотқа жаңадан қара>та жіберу туралы шешімдердің бірін қабылдайды.»;

34) 442-баптың бірінші бөлігі мыңадай мазліұндағы 6-1) тармақпен толықгырылсын:

«6-1) шартты түрде соттаудың не жазаны өтеуді кейінге қалдырудың күшін жоюға;»;

35) 446-баптың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Егер жаңадан шыгарылған үкім, каулы апелляциялық сатының

бүрктн шығарылган үкіміне, қаулысына қайшы келсе, облыстық сот төрағасы кассациялық сатыға туындаған қайшылықтарды жою туралы ұсыну енгізеді.»;

36) 8-бөлімнің тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «8-бөлім. Соттың үкімдері мен қаулыларын апелляциялық тәртіппен

қайтақарау»; 37) 50-тарау алып тасталсын; 38)471 -баптың бесінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «5. Апелляциялық сатыдағы соттардың үкімдері мен қаулылары осы

Кодекстің 445-бабында көзделген тәртіппен орындауға еніізіледі.»;

39) 52-тараудың тақырыбы мынадай редаі^ияда жазылсын: «52-тарау. Сот актілерін Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының

кассациялық т?ртіппен қайта қарауы»; 40) 484, 485, 486* 487 жэне 488-баптар мынадай редакцияда

жазылсын: «484-бап. Кассациялық тэртіппен қайта қаралуы мүмкін сот актілері 1. Жогарғы Сот бірінші сатыдағы соттар шығарған, занды күшіне

енген үкімдер мен қаулыларға өтінііііхаттар бойынша олар апелляцияльщ сатыда қаралғаннан кейін, прокурордың наразылықтары бойынша, сондай-ақ апелляциялық сатыдағы үкімдер мен қаулыларға өтініпгхаттар мен наразыльщтар бойынша істерді кассациялық тәртіппен қарайды.

2. Кассациялық тэртіпте қайта қарауга: 1) қылмыстық теріс қылықтар жэне онша ауыр емес қылмыстар

туралы істер бойынша; 2) сот талқылауы барысында шығарылған осы Кодекстің

10-бабының екінші бөлігінде көрсетілген, сондай-ақ- процеске қатысушылардың дәлелдемелерін, өтінішхаттарын зерттеу тәртібі мен тәсіліне, сот отырысының залында тэртіп сақгауға қатысты, мемлекеттік жэне жекеше айыптаушының айыптаудан бас тартуына байланысты мәселелер бойынша, үкімді орындауға байланысты мәселелер бойынша;

3) тергеу судьясы шығарған сот актілёрі жатпайды. 3. Жергілікті жэне басқа да соттардың заңцы күшіне енген сот

актілері оларға шагым жасаудың апелляцияльщ тэртібі сақталмаган жағдайда, сондай-ақ осы баптың екінші бөлігі 1) тармағында көрсетілгендер:

1) осы Кодекстің 485-бабында көзделген негіздер болтан кезде Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылығы бойынша;

2) осы Кодекстің 485-бабының екінші бөлігінде көзделген негіздер болған кезде Жогаргы Сот Төрагасының ұсынуы бойынша кассациялық тэртіцпен қайта қаралуы мүмкін.

4. Кассациялық сатының қаулылары осы Кодекстің 485-бабьшың екінші бөлігінде көзделген негіздер болган кезде Жоғаргы Сот Төрағасының ұсыиуы жэне Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылығы бойынша қайта қаралуы мүмкін.

485-бап. Заңды күшіне енген сот үкімдері мен қаулыларын кассациялық тэртіппен қайта қарау негіздері

1. Осы Кодекстің 484-бабьшың бірінші бөлігінде көрсетілген заңды күшіне енген сот актілерін кассациялық тәртіппен қайта қарауға істі тергеп-тексеру немесе сотта қарау кезінде жол берілген, мыналарға:

1) кінәсізді соттауға; 2) негізсіз ақтау үкімін шыгаруға немесе істі тоқтатуға; 3) сотталган адамның іс-әрекетін дұрыс сараламауға, қылмыстың

қайталану түрін жэне қылмыстық атқару жүйесінің түзеу мекемелері режимін дурью айқындамауга;

4) жәбіленушіні сот арқылы қорғалу құқыгынан айьфуға; 5) жазаның дұрыс тағайындалмауына не сот тағайындаған жазаның

қылмыстық құқық бұзушылықтың ауырлыгы мен сотталған адамның жеке басына сэйкес келмеуіне;

6) талап қоюды қараусыз қалдыру жағдайларынан басқа, азаматтық талап қоюды дұрыс шешпеуге, мүлікті тэркілеу туралы мәселені дұрыс шешпеуге;

7) жаңадан ашылған мэн-жайлар бойынша немесе медициналық сипаттагы мэжбүрлеу шараларын қолдану кезінде қаулыны заңсыз немесе негізсіз түрде шығаруға;

8) осы Кодекстің 446-бабының үшінші бөлігінде көзделген жагдайда қайшьшықтарды жою туралы ұсыну енгізілген сот актілері не Қазақстан Республикасы Жоғаргы Соты кассациялық алқасы судьясының жаңадан ашылған мэн-жайлар бойынша • шығарған қаулысы бойынша қайшылықтарга әкеп соққан, азаматгардың конституциялық құқықтары мен бостандықтарын бұзушылықтар не қылмыстық және қылмыстық-процестік зандардың дұрыс қолданылмауы негіздер болып табылады.

2. Осы Кодекстің 484-бабының үшінші және төртінші бөліктерінде көрсетілген сот актілерін кассациялық тэртіппен қайта қарауға негіздер:

1) сот актісі мемлекеттік немесе қогамдық мүдделерді, мемлекеттің қауіпсіздігін қозгаган не адамдардың өмірі, денсаулығы үшін орны толмас ауыр салдарларға экеп соқтыруы мүмкін болған;

2) үкім арқьілы адам өлім жазасына немесе өмір бойына бас бостандығынан айыруга сотгалған;

3) қабылданган сот актісі соттардың құқық нормаларын түсіндірудегі және қолданудағы біркелкілікті бұзған жағдайлар больт табылады.

3. Заңды күшіне енген, өлім жазасы туралы үкімдер өлім жазасын орындауға мораторийдің күші жойылған жағдайда кассациялық тәртіппен, қайтадан қайта қаралады.

486-бап. Заңды күшіне енген сот актілеріне өтінішхат беруге, ұсыну енгізуге, наразылық келтіруге құқыгы . бар адамдар

1. Осы Кодекстің 484-бабының бірінші бөлігінде көзделген сот актілерін қайта қарау туралы өтінішхатты осы Кодекстің 414-бабьшың бірінші болігінде аталган адамдар жэне сот актілері мүдделерін қозгайтын

басқа адамдар және олардың өкілдері беруі мүмкін. 2. Заңды күшіне енген сот актілерін кассациялық тәртіппен қайта

қарау туралы өз бастамасымен де, осы баптьщ бірінші бөлігінде көрсетілген адамдардың өтінішхаты бойынша да, осы Кодекстің 485-бабында көрсетілген негіздер бойынша Қазақстан Республикасы Жогарғы Сотының Төрагасы ұсыну келтіруге, Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры наразьшық келтіруге қүқылы.

Өтінішхат ұсынуға немесе наразьшыққа қоса тіркеледі. 3. Қазақстан Республикасы Жоғаргы Сотының Торағасы, Қазақстан

Республикасы Жоғарғы Сотының судьялары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры не оның тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының орынбасарлары, облыстың прокурорлары мен оларға теңестірілген прокурорлар қылмыстық істі тиісті соттан кассациялық тәртіппен тексеру үшін талап етіп алдыруы мүмкін.

4. Сот істі талап етіп алдыру туралы сұрауды келіп түскен күнінен бастап жеті тәуліктен кешіктірмей орындайды. Сұрау жазбаша нысанда не электрондық қркат нысанында жіберілуі мүмкін.

Іс талап етіп алдырылған жағдайда наразылық келтіру туралы - отінішхат іс прокуратураға келіп түскен күннен бастап отыз тәулік ішінде прокурордың кассациялық тэртіпте қарауына жатады. Бүл мерзім істің күрделі немесе көлемі үлкен болуына байланысты, бірақ эрбір ретте бір айдан аспайтын мерзімге ұзартылуы мүмкін.

487-бап. Занды күшіне енген сот актілеріне кассациялық тәртіппен шағым жасау мерзімдері

1. Заңды күшіне енген айыптау үкімін сотталған адамның кінәсіздігі уәждері бойынша, сондай-ақ жазаның қатаңдығына орай негұрлым жеңіл қылмыстық құқық бұзушылық туралы заңды қолдану қажеттігіне байланысты немесе сотталған адамның жағдайын жақсартуға әкеп соғатын өзге де негіздер бойынша кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық, ұсыну беру мерзімдері шектелмеген.

2. Занды күшіне енген ақтау үкімін, айыптау үкімін жазаның жеңілдігіне қарай негұрлым ауыр қылмыстық құқық бұзушылық туралы занды қолдану қажеттігіне байланысты немесе сотгалған адамның жағдайын нашарлатуға әкеп согатын өзге де негіздер бойынша не соттың істі тоқтату туралы қаулысын кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық, ұсыну беруге олар заңды күшіне енгеннен кейін бір жыл ішінде жол беріледі.

Аталған мерзімді қалпына келтіруге жол берілмейді. Егер өтінішхат, наразылық, ұсыну Жогарғы Сотқа бір жыл өткенге

дейін келіп түссе, олар сотталған, ақталған адамның жагдайын нашарлататын шешім қабылдана отырып, дау туғызып отьфған сот актісі

заңды күшіне енген кезден бастап бір жыл өтіп кеткен соң да, олар кассациялық сатыда қарауға жатады.

488-бап. Заңды күшіне енген сот үкімін, қаулысын қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық, ұсыну беру тәртібі

1. Заңды күшіне енген сот акіілерін қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық, ұсыну жазбаша түрде не электрондық құжат нысаньшда Қазақстан Республикасының Жоғаргы Сотына беріледі. Өтінішхатта, наразылықга, ұсынуда осы Кодекстің 423-бабында санамаланған мэн- жайлардан басқа, іс бойынша іс жүргізу кезінде қандай заң бұзушылыққа жол берілгені жэне осы бұзушылықтар шыгарылган сот шешімдерінде қалай көрініс тапқаны жэне шағым жасалып отырған сот актісін қайта қарау үшін осы Кодекстің 485-бабында санамаланған негіздёрдің қайсысы бар екені көрсетілуге тиіс. Өтінішхатта оны бергеН адамдардың қатысуымен немесе қатысуынсыз қаралатыны туралы көрсетілуге тніс.

2. Өтінішхатқа, наразылыққа, ұсынуга өтінішхат, наразылық, ұсьшу дэлелдерінің негізділігін растайтын материалдар қоса берілуге тиіс.

3. Заңды күшіне енген сот үкімдеріне, қаульшарына берілген, өзге мемлекеттік органдарға немесе қогамдық ұйымдарға жолданған өтінішхаттар Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының іс жүргізуіне қабылданбайды.

4. Осы Кодекстің 493-бабында көзделген жағдайларды қоспаганда, зақды күшіне енген сот актілерін қайта қарау туралы өтінішхаттың, наразылықтың, ұсынудың берілуі олардың орындалуын тоқтата тұрмайды.

5. Өтінішхат не наразылық, ұсыну берген адам сот отырысы басталганға дейін өз өтінішхатьш, наразылығын, ұсынуын өзгертуге не жаңа дәлелдермен толықтыруға құқылы. Бұл ретте прокурордың қосымша наразылығында немесе оның наразылықгы өзгерту туралы арызында, сол сияқгы жәбірленушінің, жекеше айыптаушының немесе өкілдердің үкімге шагым жасаудың осы Кодекстің 487-бабыньщ екінші бөлігінде белгіленген мерзімі өткен соң берген қосымша өтінішхатында, егер бастапқы наразылықта, өтінішхатта сотталған адамньщ жағдайын нашарлату туралы талап жазылмаган болса, осындай мәселе қойыла алмайды.

6. Өтінішхатты, наразылықты, ұсынуды берген адам іс кассациялық сатыда қаралганга дейін оларды кері қайтарып алуы мүмкін. Сотталган адам өзінің мүддесінде өз қоргаушысы немесе заңды окілі берген өтінішхатты кері қайтарып алуға құқылы.»;

41) 489-бапта: бірінші боліктің 5) жэне 6) тармақтары мынадай редакцияда

жазылсын: ’

«5) өтінішхаттар осы Кодекстің 484-бабының екінші бөлігіне сәйкес кассациялық тәртіппен қайта қаралуға жатпайтын сот актілеріне берілсе;

6) осы Кодекстің 484-бабының үшінші бөлігінде көзделген жағдайларды қоспаганда, судьяның өтінішхатты іспен бірге бұған дейін қаралган нақ сол негіздер бойынша кассациялық сатьща қарауға беруден бас тарту туралы қаулысы болса, олар берген адамдарга қайтарылуға жатады.»;

үшінші бөлік мьшадай редакцияда жазылсын: «3. Өтінішхат немесе наразЫлық осы баптың бірінші бөлігінің

3) және 4) тармақтарында көзделген жагдайларды қоспағанда, үш тэулік ішінде хатпен кері қайтарылады.»;

42) 490,491,492 жэне 493-баптар мынадай редакцияда жазылсын: «490-бап. Заңды күшіне енген сот актілерін қайта қарау туралы

өтінішхатты алдын ала қарау 1. Сот актісін қайта қарау туралы өтінішхатты кассациялық сатыньщ

судьясы зерделеп, он тэуліктен аспайтын мерзімде мынадай: 1) өтінішхатты осы Кодекстің 489-бабының бірінші бөлігінде

көзделген негіздер бойынша кері қайтаруға негіздердің бар-жоғы туралы; 2) сот ісін талап етіп алдыруға негіздердің бар-жоғы туралы

мәселелерді шешеді. 2. Өтінішхат кассациялық сатыдағы сотқа келіп түскен күнінен

бастап отыз тэулік ішінде, ал іс талап етіп алдырылған жағдайда іс келіп түскен күннен бастап отыз тәулік ішінде қаралуға тиіс. Осы Кодекстің 486-бабында көрсетілген бірнеше адамның белгілі бір іс бойьшша берілген өтінішхатгары біріктірілуі жэне бірге қаралуы мүмкін. Бұл мерзім істің күрделі немесе көлемі үлкен болуына байланысты, сондай-ақ басқа да дэлелді себептер болган кезде кассациялық сатыдағы соттың қаулысымен, бірақ эрбір ретте бір айдан аспайтын мерзімге ұзартылуы мүмкін.

3. Өтінішхатты алдын ала қарағанга дейін судья тиісті мамандарға қаралып отырған қылмыстық іс бойынша қолданылған заңдардың нормаларына қатысты ғылыми қорытынды дайындауды тапсыруға - құқылы. Қажет болған жагдайларда мамандар кассациялық сот алқасының отырысьшда түсініктемелер бере алады.

4. Осы Кодекстің 490 және 491-баптарында көзделген қагидалар Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Торағасының ұсынуына, Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылығына, облыстық сот төрағасының осы Кодекстің 446-бабының үшінші бөлігіне сәйкес енгізілетін ұеынуына, сондай-ақ өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға сотталған адамдардың немесе олардың қорғаушыларының өтінішхатгарына қолданылмайды жэне оларды кассациялық сатыдагы сот тікелей қарайды.

491-бап. Өтінішхатты алдын ала қарау нэтижелері бойынша қабылданатын шешімдер

1. Судья өтінішхатты алдын ала қарау нәтижелері бойынша: 1) сот актілерін қайта қарауға негіздер болған кезде, өтінішхатты

іспен бірге кассациялық сатыдагы сот отырысының қарауына беру туралы; 2) сот актілерін қайта қарауға негіздердің болмауына байланысты

өтінішхатты кассациялық сатыдағы сот отырысының қарауына беруден бас тарту туралы;

3) осы Кодекстің 489-бабы бірінші бөлігінің 3) және 4) тармақтарында көрсетілген негіздер бойынша өтінішхатты кері қайтару туралы қаулы шығарады.

2. Судьяның өтінішхатш алдын ала қарау нәтижелері бойынша шығаратын қаулысында:

1) шығарылған датасы мен орны; 2) өтінішхатты қараған судьяныңтегі мен аты-жөні; 3) дау туғызған сот актісі көрсетіле отырып, қаулы шығарылган іс; 4) өтінішхатты берген адамның тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеқе

басың куэландыратын қркатга көрсетілген болса); 5) өтінішхатта келтірілген дәлелдер; 6) қабылданған процестік шешімнің уәждері; 7) өтінішхатты қарау нәтижелері бойынша түйіндер көрсетілуге тйіс. 3. Сот актілерін қайта қарауға негіздер болған кезде қаулы, өтінішхат

және оған қоса берілген құжаттар іспен бірге кассациялық сатыдагы сотқа алдын ала қаралған күнінен бастап бес тәулікТен кешіктірілмейберіледі.

4. Өтінішхатты алдын ала қараудың нәтижелері бойынша шыгарылған қаулының көшірмесі өтінішхатты берген адамға жіберіледі. Өтінішхат кері қайтарылған жағдайда оған қоса берілген кұжатгар кері қайтарылуға жатады.

5. Өтінішхатты алдын ала қарау нәтижелері бойьшша шығарылған қаулы шагым жасалуға жатпайды, бірақ ол нақ сол адамның немесе осы Кодекстің 486-бабында көрсетілген басқа адамдардың, бірақ басқа йегіздер бойынша қайтадан өтінішхат беруіне кедергі болмайды.

492-бап. Кассациялық сатьщагы сот отырысын тағайындау 1. Кассациялық сатыдага сот судьяның қаулысы, Қазақстан

Республнкасы Жоғарғы Соты Төрағасының ұсынуы, Қазақстан Республикасы Бас Прокурорьпшң наразылығы бар істі алғаннан кейін үш тәулік ішінде тараптарга көрсетілген құжаттардың көшірмелерін, сот отырысы өткізілетін датаны, уақытты, орынды көрсете отырып не олардың электрондық көшірмелерімен Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотьшың интернет-ресурсы арқылы танысу мүмкіндігі туралы

хабардар ете отырып, істің кассациялық сатыда қаралуы туралы хабарлама жібереді.

2. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты алқасының судьясы өтініпіхатты сотта қарауға дайындау кезінде тиісті маманнан қаралып отырған қылмыстық іс бойынша қолданылған заңдардың нормаларына қатысты ғылыми қорытынды сұратуға жэне қажет ■болған кезде оны сот отырысына шақыртуға құқылы.

3. Іс кассациялық сатыдагы сотқа берілген күнінен не ұсыну, наразылық келіп түскен күннен бастап отыз тәулік ішінде қаралуға тиіс. Бұл мерзім істің күрделі немесе көлемі үлкен болуына байланысты, < сондай-ақ басқа да дәлелді себептер болған кездё кассациялық сатыдағы соттың қаулысымен, бірақ эрбір ретте бір айдан аспайтьга мерзімге ұзартылуы мүмкін.

493-бап. Соттың үкімін, қаулысын орындауды тоқгата түру Қазақстан Республикасы Жогарғы Сотының Төрағасы, Қазақстан

Республикасының Бас Прокуроры кассациялық тәртіппен тексеру үшін істі талап етіп алдырумен бір мезгілде сот үкімінің, қаулысының орындалуын үш айдан аспайтын мерзімге тоқтата тұруға құқылы.»;

43) 494-бапта: тақырыбы, бірінші, бесінші және жетінші бөліктер мынадай

редакцияда жазылсын: «494-бап. Істі кассациялық сатыда қараудың тәртібі, кассациялық

сатыдағы соттың шешімдері 1. Кассациялық сатыдағы сот отырысы төрағалық етушінің қандай

сот шешімі жэне кімнің өтінішхаты, ұсынуы, наразылыгы бойьгаша қайта ’ қаралып жатқаньш, сот құрамына кімдердің кіретінін жэне сот отырысы залында процеске қатысушылардың кайсысы қатысып отырғанын хабарлауымен ашылады. Өтініщхатты берген, істі қараудың уақыты мен орны туралы тиісінше хабардар етілген адамның болмауы сот отырысын жалгастыру мүмкіндігін жоққа шыгармайды. Жекеше айыптау істерін қоспаганда, прокурордың кассациялық.сатыдағы сот отырысына қатысуы міндетті. Тиісінше хабардар етілген тараптар келмеген не олардан тиісті арыз келіп түскен жагдайда, іс олардың қатысуынсыз қаралуы мүмкін. Осы Кодекстің 495-бабында көзделген жағдайларда қорғаушының қатысуы міндетті.»; . .

«5. Кассациялық сатыдағы сотқа қатысатын прокурор қаральш жатқан кассациялық өтінішхаттар бойынша пікірін айтады, наразгылықта көрсетілген дәлелдерді баяндайды, іс бойынша жасалған сот актілерінің заңдылыгы туралы қорытынды береді.»;

«7. Істі кассациялық тэртіппен қараудың нәтижесінде сот осы Кодекстің 389-бабының талаптарын сақтай отырып, кеңесу бөлмесінде

мынадай шешімдердің бірін қабылдайды: 1) бірінші, апелляциялық сатылардағы соттың үкімін, қаулысын,

кассациялық сатыдағы соттың қаулысын өзгеріссіз, ал оларды қайта қарау туралы өтінішхатты, ұсынуды, наразылықты қанағаттандырусыз қалдырады;

2) бірінші, апелляциялық сатылардағы соттьщ үкімін, қаулысын, кассациялық сатының қаулысын өзгертеді;

3) үкімнің және одан кейінгі барлық қаулылардың күшін жояды жәнё істі тоқтатады;

4) егер іс бірінші сатыда алқабилердің қатысуымен қаралған боЛса, сондай-ақ осы Кодекстің 436-бабы үшінші бөлігінің 2), 5) және 9) тармақтарында көзделген процестік құқық нормаларын бұзушылықгар анықталған жағдайда үкімнің жэне одан кейінгі барлық қаулылардың күшін жояды жэне істі апелляциялық сатыдағы сотқа немесе бірінші сатыдағы сотка жаңадан сот қарауына жібереді;

5) соттың үкімін өзгертіп немесе оны өзгеріссіз қалдыра отырып, апелляциялық жэне кассациялық тэртіппен шығарылған қаулылардың күшін жояды.

Егер тиісті соттың іс жүргізуіне қабылдаған іс бойынша сот талқылауы басталып кеткен болса, істі жаңадан сот қарауына жіберу туралы қаулының күшін жоюға болмайды.»;

сегізінші бөлік алып тасталсын; оныншы, он бірінші, он бесінші, он жетінші, он сегізінші жэне он

тоғызыншы бөліктер мынадай редакцияда жазылсын: «10. Бірінші, апелляциялық және кассациялық сатылардағы

соттардың сот актілері, ,егер солар арқылы бірінпгі. сатыдагы сот заңсыз жэне негізсіз шешім қабылдаған не жоғары тұрған сот іс бойынша осының алдындағы қаулылардың немесе үкімнің күшін заңсыз жэне негізсіз жойган немесе оларды өзгерткен деп танылса, не егер істі жогары тұрған сотта қарау кезінде заңды елеулі түрде бұзуға жол беріліп, ол қабылданатын шешімнің дұрыстыгына ықпал етсе немесе ықпал етуі мүмкін болса, олардың күші жойылуға немесе олар өзгертілуге жатады.

11. Егер істі апеллЯциялық, кассациялық сатыларда қарау кезінде істі заңсыз тоқтатуға немесе сотталған адамның жазасын жеңілдетуге жол берілген болса, Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты апелляциялық, кассациялық қаулының күшін жоюға және бірінші сатыдағы соттың үкімін өзгертіп немесе өзгертпей, күшінде қалдыруға құқылы.»;

«15. Облыстық сот төрағасының осы Кодекстің 446-бабының үшінші бөлігінде көзделген жагдайда енгізілген ұсынуын қарау қорытындысы бойынша кассациялық саты апелляциялық алқаның екінші бір қаулысын қалдыра отырып, қаулыларының бірінің күшін жояды

не екі қаулының да күшін жояды және істі жаңадан апелляциялық қарауға жібереді.»;

«17. Істі мәні бойынша қарау кассациялық алқа судьясының ұсынудың мән-жайлары мен негіздері туралы баяндамасынан не прокурордың наразылықгың мән-жайлары мен негіздері туралы баяндамасынан басталады. Істі одан әрі қарау осы бапта көзделген қағидалар бойынша жүзеге асырылады.

18. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Төрағасының ұсынуы немесе Қазақстан Республикасы Бас Прокурорының наразылығы бойынша кассациялық саты қылмыстық істе бар және тараптар қосымша түрде ұсынған материалдар бойынша істің нақты мэн-жайларын анықтаудың жэне қылмыстық заңды қолданудың дұрыстығын, іс бойынша іс жүргізуді жүзеге асырган кезде қьшмыстық-процестік заң нормаларының сақталуын, бірінші, апелляциялық, кассациялық сатылардагы сот үкімінің немесе қаулысының заңдылыгы мен негізділігін толық көлемде тексереді.

19. Кассациялық саты қарау қарытындысы бойынша осы баптың жетінші бөлігінде көрсетілген шешімдердің бірін қаулы нысаньшда қабылдайды. Қаулы осы Кодекстің 496-бабында көзделген талаптарға сәйкес келуге тиіс.»;

44) 495 жэне 496-баптар мынадай редакцияда жазылсын: «495-бап. Қорғаушының кассациялық сатыдағы сотқа

міндетті түрде қатысуының негіздері . Осы Кодекстің 67-бабының бірінші бөлігінде көзделген жағдайларда

қоргаушының кассациялық сатыдагы сот отырысына қатысуы міндетті. Мұндай жагдайларда қорғаушыны шақыруга, тағайындауға,

алмастыруға, оның еңбегіне ақы төлеуге байланысты мәселелер осы Кодекстің 68-бабында белгіленген тәртіппен шешіледі.

496-бап. Кассациялық сатыдагы сот қаулысының мазмұны Кассациялық сатыдагы соттың қаулысы осы Кодексте апелляциялық

қаулы үшін белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс. Кассациялық сатыдағы соттың қаудысына төрагалық етуші және соттың құрамына кіретін барлық судьялар қол қояды.»;

45) 497-баптың бірінші және екінші бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Сот үкімінің немесе қаулысының күші кассациялық тәртіппен жойылганнан кейін іс жалпы тәртіппен қаралуга жатады. Кассациялық сатьщагы соттың нұсқаулары істі төмен тұрган сатьщагы сот қайта қараган кезде міндетті болады.

2. Істі бірінші, апелляциялық сатылардагы сот қараган кезде жазаны күшейіуге немесе негүрлым ауыр қылмыстық кұқық бұзушьшық туралы заңды қолдануга, егер бастапқы үкімнің немесе қаулының күші жазаның

жеңілдігіне қарай немесе неғүрлым ауыр қылмыстық құқық бұзушылық туралы заңды қолдану қажеттігіне байланысты кассациялық тәртіппен жойылған болса ғана жол беріледі. Апелляциялық сатыдағы сот істі жаңадан талқылау кезінде шығарған үкімге жалпы тәртіппен шағьм жасалуы және наразылық білдірілуі мүмкін.»;

46) 498-бап мынадай редакцияда жазылсын: «498-бап. Істі жаңадан қарау кезінде шығарған сот үкімін

және қаулысын қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық келтіру

Алдыңғы үкімнің немесе қаулының күші жойылуьгаа байланысты шыгарылған жаңа үкімді немесе қаулыны кассациялық тәртіппен қайта қарау туралы өтінішхат, наразылық соттың бірінші үкімінің немесе қаулысының күшін жою уәждеріне қарамастан, жалпы негіздерде берілуі мүмкін.»;

47) 504-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Іс бойынша іс жүргізуді жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша

қайта бастау туралы өтінішхаттарды бірінші сатыдағы сотгың үкім, қаулы шығарған судьясы жеке-дара қарайды. Егер іс бойынша апелляциялық, кассациялық сатылардағьі соттар қаулы шығарған болса, сот шешімдерін қайта қарау:

1) апелляциялық сатыда - егер істі апелляциялық саты жеке-дара қараған болса - жеке-дара, ал егер іс алқалы түрде қаралса - алқалы түрде;

2) кассациялық сатыда алқалы тұрде жүзеге асырылады.»; 48) 505-баптың бесінші бөлігіндегі «, кассациялық» деген сөз алып

тасталсын; 49) 507-баптың бірінші бөлігіндегі «, кассациялық» деген сөз алып

тасталсын; 50) 529-баптың тоғызыншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «9. Қылмыстық теріс қылық туралы іс бойынша сотіың шешіміне

осы Кодексте көзделген тәртіппен жэне мерзімдерде жалпы негіздерде шағым, наразылық жасауға болады.»;

51) 627-баптың төртінші болігінің үшінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

«Келісімдік іс жүргізуде қаралған іс бойынша соттың үкіміне осы Кодексте көзделген тәртіппен және мерзІмдерде жалпы негіздерде шағым, наразылық жасауға болады.»;

52) 631-баптың бірінші жэне екінші боліктері мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Сот Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 170 (төртінші бөлігінде), 175, 177, 178, 184, 255 (төртінші бөлігінде), 263 (бесінші бөлігінде), 286 (төртінші болігінде), 297 (төртінші болігінде), 298 (төріінші бөлігінде), 299 (тәртінші бөлігінде)-баптарында көзделген

қылмыстар, сондай-ақ төтенше жағдайларда жэне жаппай тәртіпсіздіктер барысында жасалған адам өлтіру туралы, согыс уақытында немесе ұрыс жагдайында жасалған әскери қылмыстар туралы істерді қоспағанда, жасалганы үшін қылмыстық занда өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандыгынан айыру көзделген қылмыстар туралы, сондай-ақ 125 (үшінші бөлігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (тертінші бөлігінде) көзделген қылмыстар туралы істерді алқабилердің катысуымен қарайды.

• 2. Егер адам Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің бірнеше бабында кәзделген қылмыстар жасады деп айыпталса, егер қылмыстардың осындай жиынтьігына, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 170 (төртінші бөлігінде), 175, 177, 178, 184, 255 (төртінші бөлігінде), 263 (бесінші бөлігінде), 286 (төртінш! бөлігінде), 297 (төртінші бөлігінде), 298 (төртінші бөлігінде), 299 (төртінші болігінде) - баптарында көзделген қылмыстар, сондай-ақ тотенше жагдайларда және жаппай тәртіпсіздіктер барысында жасалған адам өлтіру туралы, согыс уақытында немесе ұрыс жағдайында жасалған эскери қылмыстар туралы істерді қоспағанда, жасалғаны үшін қылмыстық заңда өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандыгынан айыру көзделген қылмыстардың ең болмағанда біреуі кірсе, сондай-ақ 125 (үшінші белігінде), 128 (төртінші бөлігінде), 132 (бесінші бөлігінде), 135 (төртінші белігінде) көзделген қылмыстар туралы істерді айыпталушының оз ісін сотқа алқабилердің қатысуымен қаратуға құқыгы бар.»;

53) 656-бапта: мынадай мазмұндағы 1-1-бөлікпен толықтырылсын: «1-1. Төрағалық етуші айьгатаудың мазмұнын келтірёді; қылмыстық

заңның мазмұнын хабарлайды; мемлекеттік айьштаушы мен қорғаушының ұстанымдарын баяндайды; бюллетеньдерді толтыру тэртібін, сондай-ақ жазалауды тағайындауға арналған дауыс беру тәртібін түсіндіреді.»;

үшінші, төртінші, бесінші жэне он үшініпі бөліктер мьшадай редакцияда жазылсын:

«3. Негізгі және қосымша сұрақтар бойынша дауыс беру жасырын жэне жазбаша жүргізіледі. Судья мен алқабилердің дауыс беру кезінде қалыс қалуға құқығы жоқ. Судья мен алқабилердің дауыстары тең.

4. Судья мен алқабилёр сотталушылардың саны бойынша жэне олар жауап беруге тиіс сұрақтардың саны бойынша соттың мөртабаны басылган, дауыс беруге арналган таза бюллетеньді алады, олардың әрқайсысында мынадай: «Өзімнің абыройым, ар-ожданым бойынша жэне ішкі нанымым бойынша менің түйінім...» деген сөздер болады. Олардың эрқайсысы дауыс беру құпиясын қамтамасыз ете отырып, сұрақ парагында қойылған жэне шешілуге жататын эрбір сұраққа

бюллетеньге жауап жазады. Жауап міндетті түрде жауаптың мэнін ашатын («ия, дәлелденді», «жоқ, дэлелденген жоқ», «ия, кінэлі», «жоқ, кінэсіз») түсіндірме сөзі немесе сөз тіркестері болатын мақұлдаған «ия» немесе құптамаган «жоқ» дегенді білдіруге тиіс. Судья мен алқабилер өз бюллетеньдерін дауыс беруге арналған жәшікке салады.

5. Қойылған сұрақтардың ішінен біріншісі бойынша дауыс беру аяқталғаннан кейін төрагалық етуші алқабилердің қатысуымен жэшікті ашады және әрбір бюллетеньдегі дауыстарды санайды, дауыстарды санау нәтижесін сұрақ парағында көрсетілген негізгі үш сұрақтың біріншісінің түсына дереу жазады.

Алқабилер мен судьялар сұрақ парагында қойылған сұрақтардың эрқайсысы бойынша негізгі, одан кейін қосьімша сұрақтарға сол тәртіппен рет-ретімен дауыс береді.»;

«13. Өмір бойы бас бостандығынан айыру мен айрықша жазалау шарасы - өлім жазасы судья мен алқабилердің бірауызды шешімі болған кезде ғана тағайындалуы мүмкін.»;

54) 662-баптың бесінші бөлігі алып тасталсын; 55) 664-бап алып тасталсын; 56) 665 жэне 666-баптар мынадай редакцияда жазылсьга: «665-бап. Алқабилер қатысатын соттың заңды күшіне енген

үкімдері мен қаулыларын кассациялық тэртіппен қайта қарау

Алқабилердің қатысуымен қаралған істер бойынша шығарылған үкімдерді, қаулыларды кассациялық тэртіппен қайта қарауды Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының алқасы осы Кодекстің 485-бабы бірінші бөлігінің 1) тармағында және екінші бөлігінде көзделген негіздер бойынша не жаза тағайындалған кезде Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің Жалпы және Ерекше бөліктері нормаларының дұрыс қолданылмағанына байланысты жүзеге асырады.

666-бап. Алқабилер қатысатын соттың заңды күшіне енген үкімін, қаулысын кассациялық тэртіппен қайта қарау кезінде сотталған адамның жағдайын нашарлатуға жол бермеу

Соттың айыптау үкімін, сондай-ақ қаулысьга жазаның жеңілдігіне орай негүрлым ауыр қылмыс туралы қылмыстық заңды қолдану қажеттігіне байланысты немесе сотталған адамньщ жағдайын нашарлатуға әкеп соғатын .өзге де негіздер бойынша кассациялық тәртіппен қайта қарауға, сондай-ақ соттың ақтау үкімін не қылмыстық істі тоқтату туралы қаулысын қайта қарауға жол берілмейді.»;

57) 673-бапта: тоғызыншы бөлік мынадай редакцияда жазылсын:

«9. Осы Кодекс қолданысқа енгізілген күні айыптау қорытындысымен, айыптау хаттамасымен, сотқа дейінгі жеңілдетілген іс жүргізу хаттамасымен, сондай-ақ медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану үшін сотқа жіберілмеген қылмыстық істер осы Кодекстің ережелеріне сэйкес тергеледі, сотқа жіберіледі және оларды бірінші, апелляциялық жэне кассациялық сатылардагы соттар осы Кодекстің ережелеріне сэйкес қарайды.»;

мынадай мазмұндағы он алтыншы бөлікпен толықтырылысын: «16. 2016 жылгы 1 қаңтарға дейін шығарылған сот актілеріне осы

Кодексте белгіленген тәртіппен шагым жасалуы не наразылық білдірілуі мүмкін.

Осы Кодекстің 484-бабының екінші- бөлігінде көзделген істер бойынша 2016 жылгы 1 қаңтарға дейін шығарылған сот актілеріне 2016 жылгы 1 шілдеге дейін Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының кассациялық сатысына шагым жасалуы, наразылық білдірілуі мүмкін.».

9. 2014 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2014 ж., № 18-1, 18-11, 92-құжат; № 21, 122-қүжат; № 23, 143-құжат; № 24, 145, 146-құжаттар; 2015 ж., № 1, 2-құжат; № 2, 6-қркат; № 7, 33-құжат; № 8, 44, 45-құжаттар; № 9, 46-құжат; № 10, 50-күжат; № 11, 52-қркат; № 14, 71-құжат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат):

1) мазмұнында: мынадай мазмұндагы 820-1-баптың тақырыбымен толықтырылсын: «820-1-бап. Сот отырысын аудио-, бейнежазба құралдарымен түсіріп

алу»; 45 жэне 46-тараулардың тақырыптары мынадай редакцияда

жазылсын: «45-тарау. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша

заңды күшіне енбеген қаулыларды қайта қарау»; «46-тарау. Соттардың заңды күшіне енген қаулыларын қайта қарау»; 847 жэне 849-баптардың тақырыптары алып тасталсын; 851-баптың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «851-бап. Занды күшіне енген қаулыларға шағымдарды,

наразылықгарды қарау нәтижелері бойьшша оларды қайта қараудың кассациялық тәртібі».

2) 54-баптың бірінші бөлігінің бірінші абзацындағы «442» деген цифрлар «442 (үшінші бөлігінде)» деген создермен ауыстырьшсьш;

3) 683-баптың бесінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «5. Кәмелетке толмагандар немесе өзінің дене бітімі немесе

психикалық жагдайы бойынша құқықтарын өз бетінше жүзеге асыру мүмкіндігінен айырылгандар болып табылатын: экімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша өзіне қатысты іс жүргізіліп жатқан адамның немесе жэбірленушінің занды өкілінің жазбаша арызы бойынша не электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанындағы арызы бойынша іс мамандандырылған аудандық жэне оған теңестірілген әкімшілік соттарда, мүндай болмаган кезде - жалпы юрисдикциядағы соттарда қаралуы мүмкін.»;;

4) 684-баптың' екінші бөлігінің 1) тармақшасындағы «442» деген цифрлар «442 (үшінші бөлігінде)» деген сөздермен ауыстырьшсын;

5) 685-бапта: бірінші бөлік «441,» деген цифрлардан кейін «442 (бірінші жэне

екінші бөліктерінде),» деген сөздермен толықтырылсын; екінші бөлікте: 4) тармақша «441,» деген цифрлардан кейін «442 (бірінші және

екінші бөліктерінде),» деген сөздермен толықтырылсын; 7) тармақша «440 (екінші және үшінші бөліктерінде),» деген

сөздерден кейін «442 (бірінші және екінші бөліктерінде),» деген сөздермен толықтырьшсын.

6) 740-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Өтінішхат жазбаша түрде не электрондық цифрлық қолтаңбамен

куэландырылған электрондық құжат нысанында мәлімделеді жэне дереу қаралуға жатады. Өтінішхатты дереу қарау мүмкін болмаған жагдайларда, мәлімделген кезден бастап үш тәуліктен кешіктірілмей бұл бойынша шешім қабылдануға тиіс.»;

7) 743-бап мынадай мазмұндагы 5-1-бөлікпен толықтырылсын: «5-1. Өзіне қатысты іс қозғалған адамға, сондай-ақ іс бойынша іс

жүргізудің өзге де қатысушыларьгаа ұялы байланыстың абоненттік номірі бойынша мэтіндік хабарлама арқылы сотқа келу туралы хабардар етуді алуға келісімі туралы талон беріледі, шығыстар олардың өз есебінен төленеді.

Талонның үзілетін бөлігі экімшілік кұқық бұзушылық туралы хаттаманың көшірмесімен бірге беріледі.»;

8) 771-баптың екінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «2. Арыз экімшілік кұқық бұзушылық туралы істі қарап жатқан •

сотқа, органға (лауазымды адамға) жазбаша түрде не электрондық цифрлық қолтаңбамен куэландырылған электрондық құжат нысанында беріледі.»;

9) 786-баптың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «4. Жеткізу туралы хаттама жасалады не әкімшілік құқық

бұзушылық немесе әкімшілік ұстап алу туралы хаттамаға тиісті жазба жазылады.

Адамды экімшілік жауаптылыққа тарту үшін көзделген мерзімде оны жеткізуді жүзеге асыру мүмкін болмаған кезде, өтініш

( беруші органның (лауазымды адамның) атына жеткізудің жүргізілмеу себептері көрсетіліп, жазбаша түрде не электрондық дифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанында хабарлама жіберіледі.»; •

10) 803-баптың тоғызыншы бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «9. Әкімшілік қүқық бұзушылық туралы хаттама осы Кодекстің

802-бабы біріцші бөлігінің 4) тармақшасында көзделген, сондай-ақ осы баптың бесінші және алтыншы бөліктерінде көзделген негіздер бойынша өзіне қатысты іс қозғалған тұлга болмаған кезде жасалған жағдайларда, өзіне қатысты іс қозғалған тұлғаға хабарлана отырьга, ол жасалғаннан кейін екі тэулік ішінде тапсырыс хатпен пошта арқылы не электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанында жіберіледі. Өзіне қатысты іс қозгалган тұлғаның хаттаманы алған кезден бастап үш тәулік ішінде оны қайтармау фактісі оған қол қоюдан бас тарту деп танылады, бұл жөнінде хаттама көшірмесінде тиісті жазба жасалады.»;

11) 804-баптың бірінші бөлігінің 1) тармақшасындағы «442» деген цифрлар «442 (үшінші бөлігі)» дёген сөздермен ауыстырылсын;

12) 808-бап мынадай мазмұндағы үшінші абзацпен толықтырылсын: «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама (прокурордың

қаулысы) судьяға, әкімшілік құқық бүзушылық туралы істі қарауға уәкілеттік берілген органға (лауазымды адамға) жазбаша түрде не электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанында жіберілуі мүмкін.»;

13) мынадай мазмүндағы 820-1-баппен толықгырылсын: «820-1-бап. Сот отырысын аудио-, бейнежазба

құралдарымен түсіріп алу 1. Сот отырысы барысын түсіріп алу аудио-, бейнежазба

қүралдарының көмегімен жүзеге асырылады. Сот отырысын аудио-, бейнежазба қүралдарымен түсіріп алуды сот отырысының хатшысы жүзеге асырады.

Жабдықгардың техникалық ақауы болған, жабдықтар болмаған немесе техникалық себептерге байланысты оны қолдану мүмкін болмаған жагдайларда сот отырысын аудио-, бейнежазба құралдарының көмегімен тіркеу жүзеге асырылмайды. Аудио-, бейнежазба қэдралдарын пайдаланудың мүмкін болмауы сот отырысын жалғастыруды жоққа шығармайды.

Аудио-, бейнежазба құралдарын пайдалану Мүмкін болмаган жағдайда сот отырысының хатшысы сот отырысының хаттамасында

аудио-, бейнежазба қэдралдарын пайдаланбау себептерін міндетті түрде көрсете отырып бұл туралы сотқа баяндайды.

2. Істі талқылауды аудио-, бейнежазба құралдарын пайдалана отырып, түсіріп алған жағдайда сот отырысының хатшысы жазбаша түрде қысқаша хаттама жасайды.

Сот отырысының қысқаша хаттамасында: 1) отырыстың орны мен датасы, оның басталу мен аяқталу уақыты; 2) іс қаралып жатқан трга туралы мәлімет: жеке тұлғалар үшін - тегі,

аты, әкесінің аты (ол болтан кезде), туған датасы, т^ртылықгы жері, жеке басын куәландыратъш құжаттъщ атауы мен деректемелері, сэйкестендіру немірі, тұргылықты жері бойынша тіркелуі туралы мәлімет, жұмыс орны; заңды т^лғалар үшін - атауы, ұйымдық-кұкықтык нысаны, орналасқан жері, занды тұлға ретінде мемлекеттік тіркеу нөмірі мен датасы, сәйкестендіру нөмірі мен банктік деректемелері;

3) судья, сот отырысы хатшысының лауазымдары, тектері, аты-жондері;

4) соттың аудио-, бейнежазба құралдарын қолдануы туралы мәліметтер;

5) аудио-, бейнежазба бар файлдың атауы; 6) істі қарауға қатысушы тұлгалардың келуі туралы, қатыспаған

тұлғаларды белгіленген тәртіппен хабардар ету туралы мәліметтер; 7) сот отырысы барысында шығарылған қаулыға сілтеме, әкімшілік

қүқық бұзушылық туралы іс бойынша сот шешімі, оган шағым жасау мерзімі мен тәртібін түсіндіру;

8) қаралған материалдар мен құжаттар; 9) аудио-, бейнежазбамен, сот отырысы хаттамасымен танысу және

оларга ескертулер жасау мерзімін түсіндіру көрсетіледі. Қысқаша хаттаманы судья мен сот отырысының хатшысы істі

қараған күннен бастап үш тәуліктен кешіктірмей жасайды, қол қояды. Аудио-, бейнежазбасы бар материалдық жеткізгіш пен сот

отырысының қысқаша хаттамасы іс материалдарына қоса тіркеледі. 3. Судья экімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс

жүргізіліп жатқан тұлғаның, сондай-ақ әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша істің басқа қатысушыларыньщ аудио-, бейнежазбамен, сот отырысының қысқаша хаттамасымен танысу және оған қол қойғаннан кейін үш тэулік ішінде сот отырысының аудио-, бейнежазбасының, қаулысының жасалуының толықтығы мен анықтығына қатысты өз ескертулерін беру мүмкіндігін қамтамасыз етуге міндетті.

4. Сот отырысының аудио-, бейнежазбасы мен сот отырысының қысқаша хаттамасына ескертулерді судья осы Кодекстің 820-бабының алтыншы және жетінші бөліктерінде белгіленген тәртіппен қарайды.

5. Сот отырыстарының аудио-, бейнежазбасы сот талқылауы барысын дәл түсіріп алу үшін, сондай-ақ азаматтық, қылмыстық сот ісін жүргізуде, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуде не тәртіптік іс бойынша іс жүргізу шеңберінде сот ісін жүргізу мақсатында ғана пайдаланылады.

Сот отырысы барысын түсіріп алуды қамтамасыз ететін аудио-, бейнежазба құралдарын техникалық қолдану, аудио-, бейнежазбаны сақтау мен жою тэртібін, сондай-ақ аудио-, бейнежазбаға қолжетімділік тэртібін соттардың қызметін үйымдастырушылық жэне материалдық-техникалық қамтамасыз етуді жүзеге асыратын орган осы Кодекстің талаптарын ескере отырып айқындайды.»;

14) 45-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «45-тарау. Әкімшілік құкық бұзушылық туралы істер бойынша

заңды күшіне енбеген қаулыларды қайта қарау»; 15) 832-баптың тортінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «4. Шагым, . наразылық беру мерзімін өткізіп алу шагымды,

наразылықты қарауға қабылдаудан бас тартуга негіз болып табылмайды. Істі дұрыс шешу үшін мерзімдері мен олардың мэнін сот шагымның, наразылықтың мазмұнына қарамастан тексереді.»;

16) 833-баптың бірінші бөлігінің бірінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

«1. Щағым (наразылық) жазбаша түрде не электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылган электрондық кұжат нысанында беріледі жэне онда:»;

17) 835-баптың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «3. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша іс жүргізуге

қатысушылардан өтінішхатгар түскен жағдайда не істің мән-жайларын қосымша анықтау қажет болған кезде, шагымның, наразылықтың қаралу мерзімін істі қарап жатқан жогары тұрган сатыдагы сот ұзартуы, бірақ он тәуліктен аспайтын мерзімге ұзартуы мүмкін. Сот шағымды (наразылықты) қарау мерзімін азаматтық, қылмыстық немесе әкімшілік сот ісін жүргізуде қаралып жатқан басқа іс шешілгенге дейін оны қарау мүмкін болмаған кезде тоқтата тұруға міндетті. Мерзімді ұзарту туралы уэжді ұ.йгарым шыгарылады.»;

18) 836-баптың екінші абзацындагы «немесе кассациялық сатыдагы» деген сөздер алып тасталсын;

19) 46-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын: «46-тарау. Заңды күшіне енген сот қаулыларын қайта қарау»; 20) 847-бап алып тасталсын; 21) 848-бапта: екінші, төртінші жэне бесінші бөліктер мынадай редакцияда

жазьшсын:

«2. Осы Кодекстің 851-бабында аталған тұлғалардың өтінішхаттары істерді талап етіп алдыруга себептер болып табылады.»;

«4. Іс талап етіліп алдырылған жағдайда кассациялық наразылық келтіру туралы өтінішхатты прокурор істің прокуратураға келіп түскен күнінен бастап отыз тэулік ішінде қарауға тиіс.

5. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасына берілетін кассациялық наразылық келтіру туралы өтінішхатта: '

1) өтінішхат жолданған лауазымды адамның атауы; 2) өтінішхатты беруші адамньщ атауы; Оның тұрғылықты жері

немесе түрған жері және іс бойынша процестік жағдай; 3) істі бірінші, апелляциялық сатыларда қараған соттарды жэне олар

қабылдаған шешімдердің мазмұнын көрсету; 4) наразьшық келтіру ұсынылып отырған сот қаулысын көрсету; 5) материалдық не процестік құқық нормаларын ёлеулі

бұзушылықтың мэні неден көрінетінін жэне өтінішхатты беруші адам өтінішінің неден тұратынын көрсету қамтылуға тиіс.»;

мынадай мазмұндағы 7-1-бөлІкпен толықтырылсын: «7-1. Өтінішхат жазбаша түрде не электрондық цифрлық

қолтаңбамен куэландырылған электрондық құжат нысанында берілуі мүмкін.»;

22) 849-бап алып тасталсын; 23) 850-баптағы «Осы Кодекстің 849-бабында көрсетілген,» деген

сөздер алып тасталсын; 24) 851-бапта: тақырыбы, бірінші жэне екінші бөліктері мынадай редакцияда

жазылсын: «851-бап. Заңды күшіне енген қаулыларға шағымдарды,

наразылықтарды қарау нәтижелері бойьгаша қаульшарды қайта қараудың кассациялық тәртібі

1. Қазақстан Республикасы ЖоғарғЫ Сотының мамандандырьшған сот алқасы кемінде үш судьяның құрамында Қазақстан Республикасы Бас Прокуроры мен оның орынбасарларының наразылығы бойынша әкімшілік қүқық бұзушылық туралы кез келген іс бойынша занды күшіне енген қаулының, сол сияқгы қаулыға шағымды, наразылықты қарау нәтижелері бойынша қаулының зандылығын және негізділігін тексеруге және қабылданган шепіімді наразылық түскен күннен бастап отыз тәулік ішінде қайта қарауға құқылы.

Жоғарғы Соттың мамандандырылған сот алқасының қаулылары қабылданған кезден бастап заңды күшіне енеді.

2. Әкімшілік жауаптылыққа тартылған тұлғаның не өзіне қатысты экімшілік іс жүргізу тоқтатылган тұлғаның жағдайын нашарлататын жағына қарай наразылық соттың қаулысы занды күшіне енген күннен

бастап бір жыл ішінде берілуі мүмкін.»; мынадай мазмұндағы төртінші бөлікпен толықтырылсын: «4. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасына кассациялық

наразылық келтіру туралы өтінішхатты беруге әкімшілік жауаптылыққа тартылған тұлганың, жәбірленушінің, қоргаушылардың, заңды өкілдердің жэне аталган тұлгалар өкілдерінің, сондай-ақ өзінің орталық органдары арқылы іс бойынша іс жүргізуді жүзеге асырушы уәкілетті органдардың (лауазымды адамдардың) құқығы бар.»;

25) 855-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «1. Қаулыны жаңадан ашылған мән-жайлар бойынша қайта қарау

туралы арыз жазбаша нысанда не электрондық цифрлық қолтаңбамен куәландырылған электрондық құжат нысанында беріледі. Арызға арыз беруші тұлға немесе оның уәкілетті өкілі қол қояды.»;

26) 919-бап мынадай редакцияда жазылсын: «919-бап. Осы Кодексті қолдану тэртібі 1. Осы Кодекс қолданысқа енгізілгенге дейін әкімшілік құқық

бұзушылық туралы істерді қарауға уәкілеттік берілген сот, органдар (лауазымды адамдар) шығарған және орындалмаған экімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша қаулылар, экімшілік кұқык бұзушылыкгар туралы заң экімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты жеңілдететін немесе күшін жоятын не экімшілік құқық бұзушылық жасаған трсғаньщ жағдайын өзгеше жолмен жақсартатын жағдайда заңның кері күшін белгілейтін осы Кодекстің 5-бабына оларды сэйкес келтіру мақсатында қайта қаралуға жатады. Бұрын шыгарылган қаулыларды қайта қарауды өзіне. қатысты қаулы шығарылған түлғаньщ арызы бойынша қаулы шығарған сот судьясы, органның лауазымды адамы жүргізеді.

2. 2016 жылғы 1 қаңтарға дейін шығарылған сот актілеріне осы Кодексте белгіленген тэртіппен шағым жасалуы, наразылық келтірілуі мүмкін.».

10. «Қазақстан Республикасындағы банктер жэне банк қызметі туралы» 1995 жылғы 31 тамыздағьі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 15-16, 106-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., № 2, 184-кркат; № 15, 281-қүжат; № 19, 370-құжат; 1997 ж., № 5, 58-құжат; № 13-14, 205-кұжат; № 22, 333-кркат; 1998 ж., № 11-12,

. 176-кркат; № 17-18, 224-қркат; 1999 ж., № 20, 727-к^жат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 22, 408-құжат; 2001 ж., № 8, 52-қ^жат; № 9, 86-құжат; 2002 ж., № 17, 155-құжат; 2003 ж., № 5, 31-кркат; № 10, 51-құжат; № 11, 56, 67-қркаттар; № 15, 138, 139-К¥жаттар; 2004 ж., № 11-12, 66-құжат; № 15, 86-қркат; № 16, 91-қркат; № 23, 140-қ^жат; 2005 ж., № 7-8,

24-құжат; № 14, 55, 58-құжаттар; № 23, 104-құжат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; № 4, 24-қркат; № 8, 45-қүжат; № 11, 55-қүжат; № 16, 99-құжат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; № 4, 28, 33-құжаттар; 2008 ж., № 17-18, 72-құжат; № 20, 88-қркат; № 23, 114-қркат; 2009 ж., № 2-3, 16, 18, 21-құжаттар; № 17, 81-кұжат; № 19, 88-құжат; № 24, 134-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 7, 28-құжат; № 17-18, 111-құжат; 2011 ж., № 3, 32-құжат; № 5, 43-құжат; № 6, 50-құжат; № 12, 111-қркат; № 13, 116-қрсат; № 14, 117-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 2, 15-құжат; № 8, 64-құжат; № 10, 77-құжат; № 13, 91-құжат; № 20, 121-құжат; № 21-22, 124-құжат; № 23-24, 125-құжат; 2013 ж., № 10-11, 56-қүжат; № 15, 76-кркат; 2014 ж. № 1, 9-құжат; № 4-5, 24-құжат; № 6, 27-құжат; № 10, 52-қркат; № 11, 61-қркат; № 12, 82-кұжат; №19-1, 19-П, 94, 96-құжаттар; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат; № 23, 143-қүжат; 2015 ж., № 8, 45-құжат; № 13, 68- қркат; № 15, 78-құжат; № 16, 79-құжат):

50-баптың 4-тармагы мынадай мазмұндағы 1-2) тармақшамен толықтьфылсын:

«1-2) төлемдер мен ақша аударымдарын жүргізу кезінде банктер тікелей жүзеге асыратын, төлемдерді бюджетке төлеуге, міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдарды аударуға, мемлекеттік көрсетілетін қызметгерге ақы төлеуге байланысты осы төлемдер мен ақша аударымдары туралы «электрондық үкімет» төлем шлюзінің операторына, мемлекеттік органдарга жэне соттарға «электрондық үкімет» төлем шлюзі арқылы мэліметтер мен ақпарат беруі, сондай-ақ бюджетті атқару жөніндегі орталық уэкілетті орган жүзеге асыратьш, қайтарылган төлемдер мен ақша аударымдары туралы мәліметтер беруі;».

11. «Прокуратура туралы» 1995 жылгы 21 желтоқсандағы Қазақстан Республнкасының Заңьша (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 156-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 12, 184-құжат; 1998 ж., № 15, 208-қркат; 1999 ж., № 8, 247-құжат; № 21, 774-қүжат; 2000 ж., № 3-4, 66-құжат; № 6, 142-құжат; 2001 ж., № 20, 257-кркат; 2002 ж., № 17, 155-қркат; 2003 ж., № 15, 139-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; № 10, 69-құжат; № 20, 152-кұжат; 2008 ж., Х« 15-16, 63-қркат; № 23, 114-қркат; 2009 ж., Х° 18, 84-қркат; Х° 24, 121-құжат; 2010 ж., Х° 5, 23-кркат; № 7, 28-құжат; Х« 24, 151-құжат; 2011 ж., X® 1, 3-қрсат; Х° 16, 128-құжат; Х° 19, 145-құжат; 2012 ж., Х° 8, 64-құжат; X» 13, 91-қүжат; Х2 15, 97-құжат; 2014 ж., Хе 16,90-құжат):

21-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы альш тасталсын.

12. «Авторлық құқық және сабақгас құқықтар туралы» 1996 жылгы

10 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., № 8-9, 237-құжат; 2004 ж., № 17, 100-қрсат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; 2007 ж., № 20, 152-құжат; 2009 ж., № 15-16, 75-құжат; 2012 ж., № 2, 13-қзркат; № 3} 25-қркат; № 15, 97-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2014 ж., № 19-1, 19-11, 96-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат):

49-бап мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсьш: «1-1. Егер шартта өзгеше көзделмесе, құқықтары мен ' заңды

мүдделері бұзылган авторлық құқық немесе сабақіас құқықтар субъектісі осы құқықтарды пайдаланушыға немесе басқа іүлғага өтініш білдіргеннен кейін талап қою сотқа беріледі.».

13. «Нотариат туралы» 1997 жылғы 14 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 13-14, 206-құжат; 1998 ж., № 22, 307-құжат; 2000 ж., № 3-4, 66-қүжат; 2001 ж., № 15-16, 236-қркат; № 24, 338-құжат; 2003 ж., № 10, 48-қүжат; № 12, 86-қүжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2006 ж., № 11, 55-қркат; 2007 ж., № 2, 18-құжат; 2009 ж., № 8, 44-қркат; № 17, 81-қүжат; № 19, 88тқұжат; № 23, 100-құжат; 2010 ж., № 17-18, 111-құжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; № 21, 172-қүжат; 2012 ж., № 8, 64-құжат; № 10,

. 77-құжат; № 12, 84-құжат; 2013 ж., № 1, 3-құжат; № 14, 72-құжат; 2014 ж., № 1, 4-құжат, № 10, 52-құжат; № 11, 61-қүжат; № 14, 84-қүжат; № 19-1, 19-11, 96-қүжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат; 2015 ж., № 16, 79-құжат):

1) 17-бап мынадай мазмұндағы 8) тармақшамен толықтырылсын: «8) татуластыру рәсімдерін жүргізуте құқылы.»; 2) 30-1-баптың 1-тармагы мынадай мазмұндағы 22-1) тармақшамен

толықтырылсын: «22-1) атқарушылық жазба жасағаны үшін - 1 айлық есепТік

көрсеткіш;»; 3) 34-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 15-1) және

15-2)тармақшалармен толықгырылсын: «15-1) атқарушыльщ жазбаларды жасайды; 15-2) дауды ретгеу туралы келісімді куәландырады;»; 4) мынадай мазмұндағы 14-1-тараумен толықтырылсын: «14-1-тарау. Атқарушылық жазбаларды жасау

92-1-бап. Борышкерден ақшаны өндіріп алу немесе өзге де жылжымалы мүлікті талап ету

1. Борышкерден ақніаны өндіріп алу немесе озге де жылжымалы мүлікті талап ету үшін нотариус берешекті белгілейтін қүжатта атқарушылық жазбаларды жасайды.

2. Атқарушылық жазбалар негізінде берешекті өндіріп алу даусыз тәртіппен жүргізілетін талаптар тізбесі Қазақстан Республикасы Азаматтық процестік кодексінің 135-бабының 1), 2), 3), 4), 10), 11) жэне 17) тармақшаларында белгіленеді.

92-2-бап. Атқарушылық жазбаны жасау шарттары 1. Атқарушылық жазба: 1) егер үсынылған құжаттар берешектің немесе борышкердің өндіріп

алушы алдындағы өзге де жауапкершілігінің даусыз екенін растаса; 2) егер талап қою (арыз) құқығы туындаған күннен бастап үш

жылдан аспайтын уақыт өтсе, жасалады. 2. Егер атқарушылық жазба берілетін талап үшін Қазақстан

Республикасының заңнамасында өзге ескіру мерзімі белгіленсе, атқарушылық жазба осы мерзім шегінде беріледі.

92-3-бап. Атқарушылық жазбаның мазмұны Атқарушылық жазбада: 1) атқарушылық жазбаны жасаған нотариустың тегі жэнё аты-жөні,

лауазымы; 2) өндіріп алушының атауы, оның туған датасы, тұрғылықты жері

немесе орналасқан жері, жеке сәйкестендіру нөмірі, заңцы түлғаның деректемелері, бизнес-сәйкестендіру нөмірі;

3) борышкердің атауы, оның туған датасы, түрғылықты жері немесе орналасқан жері, жеке сәйкестендіру нөмірі (егер ол арыз берушіге белгілі болса), заңды тұлғаның деректемелері, бизнес-сэйкестендіру нөмірі;

4) өндіріп алу жүргізіліп отырған мерзімнің көрсетілуі; 5) өндіріп алынуға жататын соманың немесе талап етілуте жататын

нәрселердің, оның ішінде, егер өсімпұлдар, пайыздар тиесілі болса, олардың көрсетілуі;

6) ендіріп алушы төлеген немесе борышкерден өндіріп алуға жататын мемлекетгік баж сомасының немесе жекеше нотариустьщ нотариаттық эрекеттеріне төленген соманың көрсетілуі;

7) атқарушылық жазба жасалған дата (жыл, ай, күн); 8) атқарушылық жазбаның тізілімде тіркелген нөмірі; 9) атқарушылық жазбаны жасаған нотариустың *қолтаңбасы мен

мөрінің бедері қамтылуға тиіс.

92-4-бап. Атқарушылық жазба бойынша ондіріп алу тэртібі Атқарушылық жазба бойынша өндіріп алу Қазақстан

Республикасының атқарушьшық і с . жүргізу туралы заңнамасында белгіленген тэртіппен жүргізіледі.

92-5-бап. Атқарушылық жазбаны ұсыну мерзімдері 1. Атқарушылық жазба, егер заңнамада өзге мерзімдер белгіленбесе,

ол жасалган күннен бастап үш жыл ішінде мәжбүрлеп орындатуға ұсынылуы мүмкін.

2. Атқарушылық жазбаны ұсыну үшін өткізіп алган мерзімді қалпына келтіру Қазақстан Республикасының азаматтық процестік заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

92-6-бап. Борышкерге атқарушылық жазбаның көшірмелерін жіберу 1. Атқарушылық жазбаны жасағаннан кейін нотариус келесі жұмыс

күнінен кешіктірмей табыс ету туралы хабарламамен бірге борышкерге оның көшірмесін жібереді.

2. Борышкер атқарушылық жазбаның көшірмесін алған күннен бастап он жұмыс күні ішінде атқарушылық жазбаны жасаған нотариусқа мәлімделген талапқа қарсылықтарын хабарламамен бірге жазбаша тұрде жіберуге құқылы.

92-7-бап. Атқарушьшық жазбаны ондіріп алушыға беру 1. Атқарушылық жазбаның көшірмесін борышкерге тапсыру туралы

хабарлама келіп түскен кезде жэне егер белгіленген мерзімде борышкерден нотариусқа қарсылық келіп түспесе, нотариус өндіріп алушыға орындауға беру үшін атқарушылық жазбаны береді.

2. Өндіріп алушыға берілген атқарушылық жазбаньщ көшірмесі нотариус жүргізетін істе қалады.

92-8-бап. Атқарушылық жазбаның күшін жою жэне оған дау айту Нотариус атқарушылық жазбаның күшін жою туралы қаулыны

қарсылық келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей шығарады.

Атқарушылық жазбаның күшін жою туралы қаулының көшірмелері ол щығарылған күннен кейін келесі жұмыс күнінен кешіктірмей өндіріп алушыға жэне борышкерге жіберіледі.

Егер жасалған атқарушылық жазбаньщ күші нотариустың қаулысымен борышкердің қарсылығы бойынша жойылмаса, атқарушылық жазбаға дау айту сот тәртібімен жүзеге асырьшады.».

14. «Адвокаттық қызмет туралы» 1997 жылғы 5 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 22, 328-құжат; 2001 ж., № 15-16, 236-құжат; 2003 ж., № 11, 65-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; 2007 ж.,

№ 2, 18-құжат; № 9, 67-құжат; № 10, 69-қркат; 2009 ж., № 8, 44-құжат; № 19, 88-қүжат; № 24, 130-құжат; 2010 ж., № 5, 23-кркат; 2011 ж., № 23, 179-қркат; 2012 ж., № 4, 32-құжат; № 6, 44-құжат; № 10, 77-құжат; 2013 ж., № 14, 72, 74-құжаттар; № 15, 76-қрсат; 2014 ж., № 10, 52-қүжат; №11, 61-қүжат; № 16, 90-қркат; № 19-1, 19-11, 96-құжат; 2015 ж., № 16, 79-кркат):

1) 1-баптың' 1-тармағы «жәрдемдесуге» деген сөзден кейін «, сондай-ақ дауды бейбіт жолмен реттеуге жәрдемдесуге» деген сөздермен толықтырылсын;

2) 4-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 9) тармақшамен толықтырылсын:

«9) татуластыру рэсімдерін жүргізеді.»; 3) 5-баптың тақырыбындагы, бірінші абзацындағы, 1-тармағының

4) тармақшасындағы, 3-тармагындағы «етуге» деген сөзден кейін «, сондай-ақ таіуластыру рәсімдерін жүргізуге» деген сөздермен толықтырылсын;

4) 14-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы 9-1) тармақшамен толықгьфылсын:

«9-1) татуластыру рәсімдерін жүргізуге;».

15. «Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы» 1999 жылғы 13 шілдедеіі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 19, 655-құжат; 2004 ж., № 17, 100-құжат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; 2007 ж., № 5-6, 37-құжат; 2009 ж., № 24, 129-құжат; 2011 ж., № 1, 7-қүжат; № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 2, 13, 16-қүжаттар; № 14, 95-құжат; 2014 ж., № 2, 10-құжат; № 19-1,19-11, 96-қркат; 2015 ж., № 7 ,34-құжат):

1) 22-1-бапта: мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын: «1-1. Осы баптың 2-тармагьшда көрсетілген қарсылықтар бойынша

дауларды сотқа дейін қарау міндетті болып табылады.»; 2-тармақтың төртінші болігі мынадай редакцияда жазылсын: «Қарсылық уәкілетті органға қазақ жэне орыс тілдерінде жазбаша

арыз нысанында тікелей беріледі немесе пошта арқылы жіберіледі. Қарсьшыққа қоса берілетін материалдар қазақ жэне орыс тілдерінде ұсынылады.»;

2)23-бапта: бірінші абзацтағы «Сортқа» деген сез «1. Сортқа» деген созбен

ауыстырылсын; мынадай мазмұндағы 2-тармақпен толықтьфьшсын: «2. Осы Заңның 22-1-бабының 2-тармағында көрсетілген уәкілетті

органның шешімдеріне арыздар тиісті қарсылықтар апелляциялық кеңесте

қаралғаннан кейін сотқа беріледі.».

16. «Қазақстан Республикасының Патент Заңы» 1999 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 20, 718-құжат; 2004 ж., № 17, 100-құжат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; 2007 ж., № 5-6, 37-қркат; 2009 ж., № 15-16, 75-қүжат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 2, 13-кркат; № 14, 95-құжат; 2014 ж., № 19-1, 19-П, 96-құжат; 2015 ж., № 7, 34-құжат):

1) 32-бапта: мынадай мазмұндагы 1-1-тармақпен толыктырылсын: «1-1. Осы баптың 2-тармагында көрсетілген қарсылықтар бойьшша

дауларды сотқа дейін қарау міндетті болып табылады.»; 2-тармақтың төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын: «Қарсылық уәкілетті органга қазақ жэне орыс тілдерінде жазбаша

арыз нысанында тікелей беріледі немесе понгга арқылы жіберіледі. Қарсылыққа қоса берілетін материалдар қазақ және орыс тілдерінде ұсынылады.»;

2) 33-бап мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықтырылсын: «1-1. Осы Заңның 32-бабының 2-тармағында көрсетілген уәкілетті

органның шешімдеріне арыздар тиісті қарсылықтар апелляциялық кеңесте қаралғаннан кейін сотқа беріледі.».

17. «Тауар таңбалары, қызмет көрсету таңбалары және тауар шыгарылған жерлердің атаулары туралы» 1999 жылгы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 21, 776-құжат; 2004 ж., № 17, 100-құжат; 2005 ж., № 21-22, 87-құжат; 2007 ж., № 5-6, 37-кркат; 2011 ж., № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 2, 13-қркат; № 14, 95-қркат; 2015 ж., № 7 ,34-құжат):

1) 41-баптың 2-тармағының төртінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

«Қарсылық уәкілетті органға қазақ жэне орыс тілдерінде жазбаша арыз нысанында тікелей беріледі немесе попгга арқылы жіберілёді. Қарсылыққа қоса берілетін материалдар қазақ жэне орыс тілдерінде ұсынылады.»;

2) 42-бап мынадай мазмұндағы 1-1-тармақпен толықгьфылсын: «1-1. Осы Заңның 41-бабының 2-тармағында көрсетілген уәкілетті

органның шешімдеріне арыздар тиісті қарсылықтар апелляциялық кеңесте қаралғаннан кейін сотқа беріледі.».

18. «Инвестициялар туралы» 2003 жылгы 8 қаңтардағы Қазақстан

Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 1-2, 4-құжат; 2005 ж., № 9, 26-қркат; 2006 ж., № 3, 22-құжат; 2007 ж., № 4, 28-құжат; 2008 ж., № 15-16, 64-құжат; № 23, 114-қркат; 2009 ж., № 2-3, 18-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2012 ж., № 2, 11-құжат; № 6, 46-құжат; № 15, 97-құжат; № 21-22, 124-кркат; 2013 ж., № 15, 82-құжат; 2014 ж., № 11, 64-құжат; № 21, 122-құжат; № 23, 143-құжат):

1) 1-бапта: 5) тармақша «инвесторлар» деген сөзден кейін «, оның ішінде ірі

инвесторлар» деген сөздермен толықгырылсын; мынадай мазмұндагы .17) тармақшамен толықтырылсын: «17) ірі инвестор - Қазақстан Республикасында екі миллион

еселенген айлық есептік көрсеткіштен кем емес мөлшерде инвестицияларды жүзеге асыратын жеке немесе заңды түлға;»;

2) 9-баптың 1-тармагы мынадай редакцияда жазылсын: «1. Инвестициялық даулар келіссөздер арқьшы, оның ішінде

сарапшыларды. тарта отырып не дауларды шешудің тараптар бұрын келіскен рэсіміне сэйкес немесе мемлекеттік кіріс органдарының шешімдеріне жэне әрекеттеріне (эрекетсіздігіне) дау айту жөніндегі дауларды қоспағанда, инвестициялық омбудсменге жүгіну арқылы шешіледі.».

19. «Кэмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы» 2004 жылгы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., № 18, 105-күжат; 2007 ж., № 9, 67-кркат; № 20, 152-кркат; 2009 ж.. № 15-16,

. 72-құжат; 2010 ж., № 8, 41-қүжат; № 22, 130-құжат; № 24, 149, 152-кркатгар; 2011 ж., № 11, 102-құжат; 2012 ж., № 3, 26-құжат; 2013 ж., № 9, 51-қүжат; № 13, 62-құжат; № 14, 72, 75-құжаттар; 2014 ж., № 3, 21-құжат; № 14, 84-құжат; № 16, 90-құжат; № 19-1, 19-П, 94-құжат):

13-баптың 2-тармағындагы «Кэмелетке толмағандардың ісі және олардың құқықтарын қорғау жоніндегі комиссияның ұсынысы бойынша кэмелетке толмағандарды арнаулы білім беру ұйымдарына жіберудің орындылығы туралы шешімді сот» деген сөздер «Кэмелетке толмагандарды арнаулы білім беру ұйымдарына жіберудің орындылыгы туралы шешімді қорганшылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органның арызы бойынша сот не ішкі істер органы» деген сөздермен ауыстырылсын.

20. «Ақпараттандыру туралы» 2007 жылгы 11 қаңтардагы Қазақстан Республикасының Заңьша (Қазақстан Республикасы Парламентінің

Жаршысы, 2007 ж., № 2, 13-құжат; 2009 ж., № 15-16, 74-қүжат; № 18, 84-қркат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; № 17-18, 111-құжат; 2011 ж., № 1, 2-құжат; № 11, 102-құжат; № 15, 118-қрсат; 2012 ж., № 2, 13-қүжат; № 8, 64-құжат; № 14, 95-құжат; № 15, 97-құжат; 2013 ж., № 5-6, 30-құжат; № 7, 36-күжат; № 14, 75-кркат; 2014 ж., № 1, 4-құжат; № 19-1, 19-П, 96-қркат; № 2 3 ,143-құжат):

14-баптың 5-тармагы 4) тармақшасындағы «мәліметтерді қамтитын мемлекеттік электрондық ақпараттық ресурстарға қолжеткізуді шектеуге болмайды.» деген сөздер «мэліметтерді;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндагы 5) тармақшамен толыкгырьшсын:

«5) соттың іс .жүргізуіндегі істер бойынша сотқа келіп түскен өтіңінггер туралы, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Азаматгьщ процестік кодексінің 19-бабында, Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 29-бабында және Қазақстан Республикасы Әкімшілік кұқьщ бұзушылық туралы кодексінің 21-бабында белгіленген шектеулер ескеріліп, занды күшіне енген сот актілері туралы ақпаратты қамтитын мемлекеттік электрондық ақпараттық.ресурстарға қол жеткізуді шектеуге болмайды.».

21. «Атқарушылық іс жүргізу жэне сот орындаушыларының мәртебесі туралы» 2010 жылғы 2 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2010 ж., № 7, 27-құжат; № 24, 145-қркат; 2011 ж., № 1, 3-құжат; № 5, 43-құжат; № 24, 196-құжат; 2012 ж., № 6, 43-құжат; № 8, 64-құжат; № 13, 91-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2013 ж., № 2, 10-қркат; № 9, 51-кұжат; № 10-11, 56-кркат; № 15, 76-қркат; 2014 ж., № 1, 9-қркат; № 4-5, 24-құжат; № 6, 27-құжат; № 10, 52-кркат; № 14, 84-кркат; № 16, 90-кркат; № 19-1, 19-П, 94, 96-құжаттар; № 21, 122-құжат; № 22, 131-құжат; № 23, 143-құжат; № 2 4 ,144-құжат; 2015 ж., № 8 ,42-құжат):

1) 9-баптың 1-тармагы мынадай мазмұндағы 4-1) және 11) тармақшалармен толықтьірылсьш:

«4-1) соттардың талап қоюды қамтамасыз ету туралы немесе талап қоюды қамтаМасыз етудің күшін жою туралы ұйғарымдары;»;

«11) атқарушылық жазба.»; 2)11-бапта: 1-тармақ 5) тармақшадагы «ішінде берілуі мүмкін.» деген сөздер

«ішінде;» деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмүндағы .6) тармақшамен толықгырылсын:

«6) атқарушылық жазбалар - үш жыл ішінде берілуі мүмкін.»; 2-тармақтың 1) тармақшасындағы «ол шыгарылғаннан кейінгі

күннен бастап» деген сөздер «шешім шығарылғаннан кейінгі келесі жұмыс

күнінен кешіктірмей» деген сөздермен ауыстырылсын; 3) 63-бап мынадай мазмұндагы 4-тармақпен толықгырылсын: «4. Талап қоюды қамтамасыз ету туралы ұйғарымды орындау кезінде

сот орындаушысы талап қою талаптарына қарай бүкіл мүлікке немесе мәлімделген талаптың мөлшеріне сэйкес келетін оның бір бөлігіне тыйым салады.».

•

22. «Медиация туралы» 2011 жылгы 28 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2011 ж.,№ 2, 27-құжат; 2012 ж., № 6, 44^-қүжат; 2013 ж., № 14, 72-қркат; 2014 ж., № 1, 9-құжат; № 14, 84-құжат):

1) 5-баптың 4-тармагы мынадай редакцияда жазылсын: «4. Тараптар мен үшінші тұлгалардың құқықтары мен заңмен

қоргалатын мүдделерін бұзбайтын, заңда көзделген де, заңда көзделмеген де өзара қолайлы келісім нұсқаларын талқылау үшін мәселелерді тандауда тараптар еркін болады.»;

2) 9-баптың 3 және 4-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын: «3. Мыналар: 1) қырық жасқа толган және кәсіпқой емес медиаторлар тізілімінде

тұрган адамдар; 2) Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексіне

сәйкес сотта татуластыру рәсімдерін жүргізу кезінде судьялар медиатор қызметін кәсіби емес негізде жүзеге асыра алады.

4. Мыналар: 1) жогары білімі бар, жиырма бес жасқа толган, Қазақстан

Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен бекітілетін, медиаторларды даярлау багдарламасы бойынша оқытудан өткенін растайтын қркаты (сертификаты) бар жэне кәсіпқой медиаторлар тізілімінде тұрган адамдар;

2) отставкадагы судьялар медиатор қызметін кәсіби негізде жүзеге асыра алады.»;

3) 10-баптың 3-тармагы «сақтауға» деген сөзден кейін «, сондай-ақ медиаторлар ұйымы белгілеген талаптар бойынша атқарылган жұмыс туралы ай сайын есеп беруге» деген сөздермен толықтырылсын;

4) 20-баптың 9-тармагындагы «алпыс» деген сөз «отыЗ» деген сөзбен ауыстырылсын; ..

. 5) 27-бап мынадай мазмұндагы 9-тармақпен толықгырылсьш: - «9. Келісімді орындаудан жалтарган жагдайда мүдделі тарап келісім

бойынша міндеттемені оңайлатылган жазбаша іс жүргізу тәртібімен орындау туралы арызбен сотқа жүгінуге құқылы.».

2-бап. Осы Заң, алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізілетін осы Заңның 1-бабы 9-тармағының 2), 4), 5) жэне 11) тармақшаларын және 10-тармағын қоспағанда, 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикас Президенті

Н. НАЗАРБАЕВ

Астана, Ақорда, 2015 жылғы 31 қазан

№ 378-V ҚРЗ

哈萨克斯坦

KZ048