About Intellectual Property IP Training Respect for IP IP Outreach IP for… IP and... IP in... Patent & Technology Information Trademark Information Industrial Design Information Geographical Indication Information Plant Variety Information (UPOV) IP Laws, Treaties & Judgements IP Resources IP Reports Patent Protection Trademark Protection Industrial Design Protection Geographical Indication Protection Plant Variety Protection (UPOV) IP Dispute Resolution IP Office Business Solutions Paying for IP Services Negotiation & Decision-Making Development Cooperation Innovation Support Public-Private Partnerships AI Tools & Services The Organization Working with WIPO Accountability Patents Trademarks Industrial Designs Geographical Indications Copyright Trade Secrets WIPO Academy Workshops & Seminars IP Enforcement WIPO ALERT Raising Awareness World IP Day WIPO Magazine Case Studies & Success Stories IP News WIPO Awards Business Universities Indigenous Peoples Judiciaries Genetic Resources, Traditional Knowledge and Traditional Cultural Expressions Economics Gender Equality Global Health Climate Change Competition Policy Sustainable Development Goals Frontier Technologies Mobile Applications Sports Tourism PATENTSCOPE Patent Analytics International Patent Classification ARDI – Research for Innovation ASPI – Specialized Patent Information Global Brand Database Madrid Monitor Article 6ter Express Database Nice Classification Vienna Classification Global Design Database International Designs Bulletin Hague Express Database Locarno Classification Lisbon Express Database Global Brand Database for GIs PLUTO Plant Variety Database GENIE Database WIPO-Administered Treaties WIPO Lex - IP Laws, Treaties & Judgments WIPO Standards IP Statistics WIPO Pearl (Terminology) WIPO Publications Country IP Profiles WIPO Knowledge Center WIPO Technology Trends Global Innovation Index World Intellectual Property Report PCT – The International Patent System ePCT Budapest – The International Microorganism Deposit System Madrid – The International Trademark System eMadrid Article 6ter (armorial bearings, flags, state emblems) Hague – The International Design System eHague Lisbon – The International System of Appellations of Origin and Geographical Indications eLisbon UPOV PRISMA UPOV e-PVP Administration UPOV e-PVP DUS Exchange Mediation Arbitration Expert Determination Domain Name Disputes Centralized Access to Search and Examination (CASE) Digital Access Service (DAS) WIPO Pay Current Account at WIPO WIPO Assemblies Standing Committees Calendar of Meetings WIPO Official Documents Development Agenda Technical Assistance IP Training Institutions COVID-19 Support National IP Strategies Policy & Legislative Advice Cooperation Hub Technology and Innovation Support Centers (TISC) Technology Transfer Inventor Assistance Program WIPO GREEN WIPO's Pat-INFORMED Accessible Books Consortium WIPO for Creators WIPO ALERT WIPO Translate Speech-to-Text Classification Assistant Member States Observers Director General Activities by Unit External Offices Job Vacancies Procurement Results & Budget Financial Reporting Oversight
Arabic English Spanish French Russian Chinese
Laws Treaties Judgments Browse By Jurisdiction

Albania

AL057

Back

Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë


KUSHTETUTA E REPUBLIKËS SHQIPËRISË

Ne, Populli i Shqipërisë, krenarë dhe vetëdijshëm për historinë tonë, me përgjegjësi për ardhmen, me besim te Zoti dhe/ose te vlera tjera universale, me vendosmërinë për ndërtuar një shtet drejtës, demokratik e social, për garantuar drejtat dhe liritë themelore njeriut, me frymën e tolerancës dhe bashkëjetesës fetare, m e zotimin për mbrojtjen e dinjitetit dhe personalitetit njerëzor, si dhe për prosperitetin e gjithë kombit, për paqen, mirëqenien, kulturën dhe solidaritetin shoqëror, me aspiratën shekullore popullit shqiptar për identitetin dhe bashkimin kombëtar, me bindjen e thellë se drejtësia, paqja, harmonia dhe bashkëpunimi ndërmjet kombeve janë ndër vlerat larta njerëzimit,

Vendosim këtë Kushtetutë:

PJESA E PARË

PARIME THEMELORE

Neni 1

  1. Shqipëria është republikë parlamentare.
  2. Republika e Shqipërisë është shtet unitar dhe i pandashëm.
  3. Qeverisja bazohet një sistem zgjedhjesh lira, barabarta, përgjithshme e periodike.

Neni 2

  1. Sovraniteti Republikën e Shqipërisë i përket popullit.
  2. Populli e ushtron sovranitetin nëpërmjet përfaqësuesve tij ose drejtpërsëdrejti.
  3. Për ruajtjen e paqes dhe interesave kombëtarë, Republika e Shqipërisë mund marrë pjesë një sistem sigurimi kolektiv, bazë një ligji miratuar me shumicën e gjithë anëtarëve Kuvendit.

Neni 3

Pavarësia e shtetit dhe tërësia e territorit tij, dinjiteti i njeriut, drejtat dhe liritë e tij, drejtësia shoqërore, rendi kushtetues, pluralizmi, identiteti kombëtar dhe trashëgimia kombëtare, bashkëjetesa fetare, si dhe bashkëjetesa dhe mirëkuptimi i shqiptarëve me pakicat janë baza e këtij shteti, i cili ka për detyrë t’i respektojë dhe t'i mbrojë.

Neni 4

  1. E drejta përbën bazën dhe kufijtë e veprimtarisë shtetit.
  2. Kushtetuta është ligji i lartë Republikën e Shqipërisë.
  3. Dispozitat e Kushtetutës zbatohen drejtpërsëdrejti, përveç rasteve kur Kushtetuta parashikon ndryshe.

Neni 5

Republika e Shqipërisë zbaton drejtën ndërkombëtare detyrueshme për të.

Neni 6

Organizimi dhe funksionimi i organeve parashikuara këtë Kushtetutë rregullohen me ligjet e tyre përkatëse, përveç rasteve kur Kushtetutë parashikohet ndryshe.

Neni 7

Sistemi i qeverisjes Republikën e Shqipërisë bazohet ndarjen dhe balancimin ndërmjet pushteteve ligjvënës, ekzekutiv dhe gjyqësor.

Neni 8

  1. Republika e Shqipërisë mbron drejtat kombëtare popullit shqiptar jeton jashtë kufijve saj.
  2. Republika e Shqipërisë mbron drejtat e shtetasve shqiptarë me banim përkohshëm ose përhershëm jashtë kufijve vet.
  3. Republika e Shqipërisë u siguron ndihmë shtetasve shqiptarë jetojnë e punojnë jashtë shtetit për ruajtur e për zhvilluar lidhjet me trashëgiminë kulturore kombëtare.

Neni 9

  1. Partitë politike krijohen lirisht. Organizimi i tyre duhet përputhet me parimet demokratike.
  2. Partitë politike dhe organizatat e tjera, programet dhe veprimtaria e cilave mbështeten metoda totalitariste, nxitin e përkrahin urrejtjen racore, fetare, krahinore ose etnike, përdorin dhunën për marrjen e pushtetit ose për ndikuar politikën shtetërore, si edhe ato me karakter fshehtë janë ndaluara sipas ligjit.
  3. Burimet financiare partive, si dhe shpenzimet e tyre bëhen kurdoherë publike.

Neni 10

  1. Republikën e Shqipërisë nuk ka fe zyrtare.
  2. Shteti është asnjanës çështjet e besimit e ndërgjegjes dhe garanton lirinë e shprehjes tyre jetën publike.
  3. Shteti njeh barazinë e bashkësive fetare.
  4. Shteti dhe bashkësitë fetare respektojnë mënyrë ndërsjelltë pavarësinë e njëritjetrit dhe bashkëpunojnë mirë secilit dhe gjithëve.
  5. Marrëdhëniet ndërmjet shtetit dhe bashkësive fetare rregullohen mbi bazën e marrëveshjeve lidhura ndërmjet përfaqësuesve tyre dhe Këshillit Ministrave. Këto marrëveshje ratifikohen Kuvend.
  6. Bashkësitë fetare janë persona juridikë. Ato kanë pavarësi administrimin e pasurive tyre sipas parimeve, rregullave dhe kanoneve tyre, për sa nuk cenohen interesat e tretëve.

Neni 11

  1. Sistemi ekonomik i Republikës Shqipërisë bazohet pronën private e publike, si dhe ekonominë e tregut dhe lirinë e veprimtarisë ekonomike.
  2. Prona private dhe publike mbrohen njëlloj me ligj.
  3. Kufizime lirisë veprimtarisë ekonomike mund vendosen vetëm me ligj dhe vetëm për arsye rëndësishme publike.

Neni 12

  1. Forcat e armatosura sigurojnë pavarësinë e vendit, si dhe mbrojnë tërësinë territoriale dhe rendin e tij kushtetues.
  2. Forcat e armatosura ruajnë asnjanësinë çështjet politike dhe i nënshtrohen kontrollit civil.
  3. Asnjë forcë e huaj ushtarake nuk mund vendoset dhe as kalojë territorin shqiptar, si dhe asnjë forcë ushtarake shqiptare nuk mund dërgohet jashtë, përveçse me një ligj miratuar me shumicën e gjithë anëtarëve Kuvendit.

Neni 13

Qeverisja vendore Republikën e Shqipërisë ngrihet bazë parimit decentralizmit pushtetit dhe ushtrohet sipas parimit autonomisë vendore.

Neni 14

  1. Gjuha zyrtare Republikën e Shqipërisë është shqipja.
  2. Flamuri kombëtar është i kuq me një shqiponjë zezë dykrenore mes.
  3. Stema e Republikës Shqipërisë paraqet një shqyt me fushë kuqe me një shqiponjë zezë dykrenore mes. krye shqytit, me ngjyrë artë, është vendosur përkrenarja e Skënderbeut.
  4. Himni kombëtar është “Rreth Flamurit Përbashkuar”.
  5. Festa Kombëtare e Republikës Shqipërisë është Dita e Flamurit, 28 Nëntori.
  6. Kryeqyteti i Republikës Shqipërisë është Tirana.
  7. Forma dhe përmasat e simboleve kombëtare, përmbajtja e tekstit himnit kombëtar, si dhe përdorimi i tyre rregullohen me ligj.

PJESA E DYTË

DREJTAT DHE LIRITË THEMELORE NJERIUT

KREU I

PARIME PËRGJITHSHME

Neni 15

  1. drejtat dhe liritë themelore njeriut janë pandashme, patjetërsueshme e padhunueshme dhe qëndrojnë themel gjithë rendit juridik.
  2. Organet e pushtetit publik, përmbushje detyrave tyre, duhet respektojnë drejtat dhe liritë themelore njeriut, si dhe kontribuojnë realizimin e tyre

Neni 16

    1. drejtat e liritë themelore, si dhe detyrimet e parashikuara Kushtetutë për shtetasit shqiptarë vlejnë njëlloj edhe për huajt e për personat pa shtetësi territorin
    2. e Republikës Shqipërisë, me përjashtim rasteve kur Kushtetuta e lidh mënyrë posaçme me shtetësinë shqiptare ushtrimin e drejtave e lirive caktuara.
  1. drejtat dhe liritë themelore, si dhe detyrimet e parashikuara ne Kushtetutë vlejnë edhe për personat juridikë, për aq sa përputhen me qëllimet e përgjithshme këtyre personave dhe me thelbin e këtyre drejtave, lirive dhe detyrimeve

Neni 17

  1. Kufizime drejtave dhe lirive parashikuara këtë Kushtetutë mund vendosen vetëm me ligj për një interes publik ose për mbrojtjen e drejtave tjerëve. Kufizimi duhet jetë përpjesëtim me gjendjen e ka diktuar atë.
  2. Këto kufizime nuk mund cenojnë thelbin e lirive dhe drejtave dhe asnjë rast nuk mund tejkalojnë kufizimet e parashikuara Konventën Europiane për Drejtat e Njeriut.

Neni 18

  1. gjithë janë barabartë përpara ligjit.
  2. Askush nuk mund diskriminohet padrejtësisht për shkaqe tilla si gjinia, raca, feja, etnia, gjuha, bindjet politike, fetare a filozofike, gjendja ekonomike, arsimore, sociale ose përkatësia prindërore.
  3. Askush nuk mund diskriminohet për shkaqet e përmendura paragrafin 2, nëse nuk ekziston një përligjje e arsyeshme dhe objektive.

Neni 19

  1. Kushdo lind duke pasur qoftë edhe njërin prej prindërve me shtetësi shqiptare, e fiton vetiu shtetësinë shqiptare. Shtetësia shqiptare fitohet edhe për shkaqe tjera parashikuara me ligj.
  2. Shtetasi shqiptar nuk mund ta humbasë shtetësinë, përveçse kur ai heq dorë prej saj

Neni 20

  1. Personat u përkasin pakicave kombëtare ushtrojnë barazi plotë para ligjit drejtat dhe liritë e tyre.
  2. Ata kanë drejtë shprehin lirisht, pa u ndaluar as detyruar, përkatësinë e tyre etnike, kulturore, fetare e gjuhësore. Ata kanë drejtë t'i ruajnë e zhvillojnë ato, mësojnë dhe mësohen gjuhën e tyre amtare, si dhe bashkohen organizata e shoqata për mbrojtjen e interesave dhe identitetit tyre.

KREU II

LIRITË DHE DREJTAT VETJAKE

Neni 21

Jeta e personit mbrohet me ligj.

Neni 22

  1. Liria e shprehjes është e garantuar.
  2. Liria e shtypit, e radios dhe e televizionit është e garantuar.
  3. Censura paraprake e mjeteve komunikimit ndalohet.
  4. Ligji mund kërkojë dhënien e autorizimit për funksionimin e stacioneve radios ose televizionit.

Neni 23

  1. E drejta e informimit është e garantuar.
  2. Kushdo ka drejtë, përputhje me ligjin, marrë informacion për veprimtarinë e organeve shtetërore, si dhe personave ushtrojnë funksione shtetërore.
  3. Kujtdo i jepet mundësia ndjekë mbledhjet e organeve zgjedhura kolektive.

Neni 24

  1. Liria e ndërgjegjes dhe e fesë eshtë e garantuar.
  2. Secili është i lirë zgjedhë ose ndryshojë fenë ose bindjet, si dhe t’i shfaqë ato individualisht ose kolektivisht, publik ose jetën private, nëpërmjet kultit, arsimimit, praktikave ose kryerjes riteve.
  3. Askush nuk mund detyrohet ose ndalohet marrë pjesë një bashkësi fetare ose praktikat e saj, si dhe bëjë publike bindjet ose besimin e tij.

Neni 25

Askush nuk mund t’i nënshtrohet torturës, dënimit apo trajtimit mizor, çnjerëzor poshtërues.

Neni 26

Askujt nuk mund t’i kërkohet kryejë një punë detyruar, përveçse rastet e ekzekutimit një vendimi gjyqësor, kryerjes shërbimit ushtarak, një shërbimi rrjedh nga një gjendje lufte, nga një gjendje e jashtëzakonshme ose nga një fatkeqësi natyrore, kërcënon jetën ose shëndetin e njerëzve.

Neni 27

  1. Askujt nuk mund t’i hiqet liria, përveçse rastet dhe sipas procedurave
    parashikuara me ligj.
  2. Liria e personit nuk mund kufizohet, përveçse rastet e mëposhtme:
    a) kur është dënuar me burgim nga gjykata kompetente;
    b) për moszbatim urdhrave ligjshëm gjykatës ose për moszbatim ndonjë
    detyrimi caktuar me ligj;
    c) kur ka dyshime arsyeshme se ka kryer një vepër penale ose për parandaluar
    kryerjen prej tij veprës penale ose largimin e tij pas kryerjes saj;
    ç) për mbikëqyrjen e miturit për qëllime edukimi ose për shoqërimin e tij organin
    kompetent;
    d) kur personi është përhapës i një sëmundjeje ngjitëse, i paaftë mendërisht dhe i
    rrezikshëm për shoqërinë;
    dh) për hyrje paligjshme kufirin shtetëror, si dhe rastet e dëbimit ose
    ekstradimit.
  3. Askujt nuk mund t’i hiqet liria vetëm për shkak se nuk është gjendje përmbushë
    një detyrim kontraktor.

Neni 28

  1. Kushdo, cilit i hiqet liria, ka drejtë njoftohet menjëherë gjuhën ai kupton, për shkaqet e kësaj mase, si dhe për akuzën i bëhet. Personi, cilit i është hequr liria, duhet njoftohet se nuk ka asnjë detyrim bëjë ndonjë deklaratë dhe ka drejtë komunikojë menjëherë me avokatin, si dhe t’i jepet mundësia për realizimin e drejtave tij.
  2. Personi, cilit i është hequr liria sipas nenit 27, paragrafi 2, nënparagrafi c, duhet dërgohet brenda 48 orëve përpara gjyqtarit, i cili vendos paraburgimin ose lirimin e tij jo vonë se 48 orë nga çasti i marrjes dokumenteve për shqyrtim.
  3. I paraburgosuri ka drejtë ankohet kundër vendimit gjyqtarit. Ai ka drejtë gjykohet brenda një afati arsyeshëm ose procedohet i lirë përkundrejt një garancie pasurore sipas ligjit.
  4. gjitha rastet e tjera, personi, cilit i hiqet liria rrugë jashtëgjyqësore, mund t’i drejtohet çdo kohë gjyqtarit, i cili vendos brenda 48 orëve për ligjshmërinë e kësaj mase.
  5. çdo person, cilit i është hequr liria sipas nenit 27, ka drejtën e trajtimit njerëzor dhe respektimit dinjitetit tij.

Neni 29

  1. Askush nuk mund akuzohet ose deklarohet fajtor për një vepër penale, e cila nuk konsiderohej e tillë me ligj kohën e kryerjes saj, me përjashtim veprave, cilat kohën e kryerjes tyre, përbënin krime lufte ose krime kundër njerëzimit sipas drejtës ndërkombëtare.
  2. Nuk mund jepet një dënim i rëndë se ai ka qenë parashikuar me ligj kohën e kryerjes veprës penale.
  3. Ligji penal favorizues ka fuqi prapavepruese.

Neni 30

Kushdo quhet i pafajshëm përderisa nuk i është provuar fajësia me vendim gjyqësor formës prerë.

Neni 31

Gjatë procesit penal kushdo ka drejtë:

a) vihet dijeni menjëherë dhe hollësisht për akuzën i bëhet, për drejtat e tij, si dhe t’i krijohet mundësia për njoftuar familjen ose afërmit e tij;

b) ketë kohën dhe lehtësitë e mjaftueshme për përgatitur mbrojtjen e vet;

c) ketë ndihmën pa pagesë një përkthyesi, kur nuk flet ose nuk kupton gjuhën shqipe;

ç) mbrohet vetë ose me ndihmën e një mbrojtësi ligjor zgjedhur prej tij; komunikojë lirisht dhe privatisht me të, si dhe t’i sigurohet mbrojtja falas, kur nuk ka mjete mjaftueshme;

d) t’u bëjë pyetje dëshmitarëve pranishëm dhe kërkojë paraqitjen e dëshmitarëve, ekspertëve dhe personave tjerë, cilët mund sqarojnë faktet.

Neni 32

  1. Askush nuk mund detyrohet dëshmojë kundër vetvetes ose familjes vet dhe as pohojë fajësinë e tij.
  2. Askush nuk mund deklarohet fajtor mbi bazën e dhënave mbledhura mënyrë paligjshme.

Neni 33

  1. Kushdo ka drejtë dëgjohet para se gjykohet.
  2. Nga kjo e drejtë nuk mund përfitojë personi i fshihet drejtësisë.

Neni 34

Askush nuk mund dënohet shumë se një herë per njëjtën vepër penale dhe as gjykohet sërish, me përjashtim rasteve kur është vendosur rigjykimi i çështjes nga një gjykatë e lartë, sipas mënyrës parashikuar me ligj.

Neni 35

  1. Askush nuk mund detyrohet, përveçse kur e kërkon ligji, bëjë publike dhëna lidhen me personin e tij.
  2. Mbledhja, përdorimi dhe bërja publike e dhënave rreth personit bëhet me pëlqimin e tij, me përjashtim rasteve parashikuara me ligj.
  3. Kushdo ka drejtë njihet me dhënat e mbledhura rreth tij, me përjashtim rasteve parashikuara me ligj.
  4. Kushdo ka drejtë kërkojë ndreqjen ose fshirjen e dhënave pavërteta ose paplota ose mbledhura kundërshtim me ligjin.

Neni 36

Liria dhe fshehtësia e korrespondencës ose e çdo mjeti tjetër komunikimit janë garantuara.

Neni 37

  1. Paprekshmëria e banesës është e garantuar.
  2. Kontrollet e banesës, si dhe mjediseve njësohen me të, mund bëhen vetëm rastet dhe mënyrat e parashikuara me ligj.
  3. Askujt nuk mund t’i bëhet kontroll vetjak jashtë procesit penal, me përjashtim rasteve hyrjes territorin e shtetit dhe daljes prej tij ose për mënjanuar një rrezik i kanoset sigurimit publik.

Neni 38

  1. Kushdo ka drejtë zgjedhë vendbanimin si dhe lëvizë lirisht çdo pjesë territorit shtetit.
  2. Askush nuk mund pengohet dalë lirisht jashtë shtetit.

Neni 39

1. Asnjë shtetas shqiptar nuk mund dëbohet nga territori i shtetit.

  1. Asnjë shtetas shqiptar nuk mund dëbohet nga territori i shtetit.
  2. Ekstradimi mund lejohet vetëm kur është parashikuar shprehimisht marrëveshjet ndërkombëtare cilat Republika e Shqipërisë është palë, dhe vetëm me vendim gjyqësor.
  3. Ndalohet dëbimi kolektiv i huajve. Dëbimi i individëve huaj lejohet kushtet e përcaktuara me ligj.

Neni 40

huajt kanë drejtën e strehimit Republikën e Shqipërisë sipas ligjit.

Neni 41

  1. E drejta e pronës private është e garantuar.
  2. Prona fitohet me dhurim, me trashëgimi, me blerje dhe me çdo mënyrë tjetër klasike parashikuar Kodin Civil.
  3. Ligji mund parashikojë shpronësime ose kufizime ushtrimin e drejtës pronës vetëm për interesa publikë.
  4. Shpronësimet ose ato kufizime drejtës pronës barazohen me shpronësimin, lejohen vetëm përkundrejt një shpërblimi drejtë.
  5. Për mosmarrëveshjet lidhur me masën e shpërblimit mund bëhet ankim gjykatë.

Neni 42

  1. Liria, prona dhe drejtat e njohura me Kushtetutë dhe me ligj nuk mund cenohen pa një proces rregullt ligjor.
  2. Kushdo, për mbrojtjen e drejtave, lirive dhe interesave tij kushtetues dhe ligjorë, ose rastin e akuzave ngritura kundër tij, ka drejtën e një gjykimi drejtë dhe publik brenda një afati arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.

Neni 43

Kushdo ka drejtë ankohet kundër një vendimi gjyqësor një gjykatë lartë, përveçse kur Kushtetutë parashikohet ndryshe.

Neni 44

Kushdo ka drejtë rehabilitohet dhe/ose zhdëmtohet përputhje me ligjin, rast se është dëmtuar për shkak një akti, veprimi ose mosveprimi paligjshëm organeve shtetërore.

KREU III

LIRITË DHE DREJTAT POLITIKE

Neni 45

  1. Çdo shtetas ka mbushur tetëmbëdhjetë vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka drejtën zgjedhë dhe zgjidhet.
  2. Përjashtohen nga e drejta e zgjedhjes shtetasit e deklaruar me vendim gjyqësor formës prerë si paaftë mendërisht.
  3. dënuarit janë duke vuajtur dënimin me heqje lirisë, kanë vetëm drejtën për zgjedhur.
  4. Vota është vetjake, e barabartë, e lirë dhe e fshehtë.

Neni 46

  1. Kushdo ka drejtë organizohet kolektivisht për çfarëdo qëllimi ligjshëm.
  2. Regjistrimi gjykatë i organizatave ose i shoqatave bëhet sipas procedurës parashikuar me ligj.
  3. Organizatat ose shoqatat ndjekin qëllime antikushtetuese janë ndaluara sipas ligjit.

Neni 47

  1. Liria e tubimeve paqësore dhe pa armë, si dhe e pjesëmarrjes to është e garantuar.
  2. Tubimet paqësore sheshe dhe vendet e kalimit publik bëhen sipas procedurave parashikuara me ligj.

Neni 48

Kushdo, vetë ose bashku me tjerë, mund t’u drejtojë kërkesa, ankesa ose vërejtje organeve publike, cilat janë detyruara përgjigjen afatet dhe kushtet e caktuara me ligj.

KREU IV

LIRITË DHE DREJTAT EKONOMIKE, SOCIALE DHE KULTURORE

Neni 49

  1. Secili ka drejtë fitojë mjetet e jetesës tij me punë ligjshme, e ka zgjedhur ose pranuar vetë. Ai është i lirë zgjedhë profesionin, vendin e punës, si dhe sistemin e kualifikimit vet profesional.
  2. punësuarit kanë drejtën e mbrojtjes shoqërore punës.

Neni 50

punësuarit kanë drejtë bashkohen lirisht organizata sindikale për mbrojtjen e interesave tyre punës.

Neni 51

  1. E drejta e punësuarit për grevë ka bëjë me marrëdhëniet e punës, është e garantuar.
  2. Kufizime për kategori veçanta punësuarish mund vendosen me ligj për t’i siguruar shoqërisë shërbimet e domosdoshme.

Neni 52

  1. Kushdo ka drejtën e sigurimeve shoqërore pleqëri ose kur është i paaftë për punë, sipas një sistemi caktuar me ligj.
  2. Kushdo, kur mbetet pa punë për shkaqe pavarura nga vullneti i tij dhe kur nuk ka mjete tjera jetese, ka drejtën e ndihmës kushtet e parashikuara me ligj.

Neni 53

  1. Kushdo ka drejtë martohet dhe ketë familje.
  2. Martesa dhe familja gëzojnë mbrojtjen e veçantë shtetit.
  3. Lidhja dhe zgjidhja e martesës rregullohen me ligj.

Neni 54

  1. Fëmijët, rinjtë, gratë shtatzëna dhe nënat e reja kanë drejtën e një mbrojtjeje veçantë nga shteti.
  2. Fëmijët e lindur jashtë martese kanë drejta barabarta me lindurit nga martesa.
  3. Çdo fëmijë ka drejtë jetë i mbrojtur nga dhuna, keqtrajtimi, shfrytëzimi dhe përdorimi për punë, e veçanërisht nën moshën minimale për punën e fëmijëve, mund dëmtojë shëndetin, moralin ose rrezikojë jetën a zhvillimin e tij normal.

Neni 55

  1. Shtetasit gëzojnë mënyrë barabartë drejtën për kujdes shëndetësor nga shteti.
  2. Kushdo ka drejtë për sigurim shëndetësor sipas procedurës caktuar me ligj.

Neni 56

Kushdo ka drejtë informohet për gjendjen e mjedisit dhe për mbrojtjen e tij.

Neni 57

  1. Kushdo ka drejtën për arsimim.
  2. Arsimi shkollor i detyrueshëm caktohet me ligj.
  3. Arsimi i mesëm i përgjithshëm publik është i hapur për gjithë.
  4. Arsimi i mesëm profesional dhe i lartë mund kushtëzohet vetëm nga kritere aftësie.
  5. Arsimi i detyrueshëm, si dhe arsimi i mesëm i përgjithshëm shkollat publike është falas.
  6. Nxënësit dhe studentët mund arsimohen edhe shkolla jopublike gjitha niveleve, cilat krijohen e funksionojnë bazë ligjit.
  7. Autonomia e institucioneve arsimit lartë dhe liria akademike janë garantuara me ligj.

Neni 58

  1. Liria e krijimit artistik dhe e kërkimit shkencor, vënia përdorim si dhe përfitimi prej arritjeve tyre janë garantuara për gjithë.
  2. E drejta e autorit mbrohet me ligj.

KREU V

OBJEKTIVAT SOCIALË

Neni 59

  1. Shteti, brenda kompetencave kushtetuese dhe mjeteve disponon, si dhe
    plotësim nismës dhe përgjegjësisë private, synon:
    a) punësimin kushte përshtatshme gjithë personave aftë për punë;
    b) plotësimin e nevojave shtetasve për strehim;
    c) standardin lartë shëndetësor, fizik e mendor, mundshëm;
    ç) arsimimin dhe kualifikimin sipas aftësive fëmijëve dhe rinjve, si dhe
    personave pazënë me punë;
    d) një mjedis shëndetshëm dhe ekologjikisht përshtatshëm për brezat e sotëm dhe
    ardhshëm;
    dh) shfrytëzimin racional pyjeve, ujërave, kullotave dhe burimeve tjera natyrore mbi
    bazën e parimit zhvillimit qëndrueshëm;
    e) përkujdesjen dhe ndihmën për moshuarit, jetimët dhe invalidët;
    ë) zhvillimin e sportit dhe veprimtarive ripërtëritëse;
    f) riaftësimin shëndetësor, edukimin e specializuar dhe integrimin shoqëri
    paaftëve, si dhe përmirësimin vazhdimësi kushteve tyre jetesës;
    g) mbrojtjen e trashëgimisë kombëtare, kulturore dhe kujdesin e veçantë për gjuhën
    shqipe.
  2. Përmbushja e objektivave socialë nuk mund kërkohet drejtpërdrejt gjykatë. Ligji
    përcakton kushtet dhe masën cilat mund kërkohet realizimi i këtyre objektivave.

KREU VI

AVOKATI I POPULLIT

Neni 60

  1. Avokati i Popullit mbron drejtat, liritë dhe interesat e ligjshëm individit nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e parregullta organeve administratës publike.
  2. Avokati i Popullit është i pavarur ushtrimin e detyrës tij.
  3. Avokati i Popullit ka buxhet veçantë, cilin e administron vetë. Ai e propozon buxhetin sipas ligjit.

Neni 61

  1. Avokati i Popullit zgjidhet nga tri pestat e gjithë anëtarëve Kuvendit për një periudhë prej 5 vjetësh, me drejtë rizgjedhjeje.
  2. Avokati i Popullit mund jetë çdo shtetas shqiptar, me arsim lartë, me njohuri dhe veprimtari njohura fushën e drejtave njeriut dhe ligjit.
  3. Avokati i Popullit gëzon imunitetin e gjyqtarit Gjykatës Lartë.
  4. Avokati i Popullit nuk mund bëjë pjesë asnjë parti politike, nuk mund kryejë veprimtari tjetër politike, shtetërore ose profesionale dhe as marrë pjesë organizmat drejtues organizatave shoqërore, ekonomike dhe tregtare.

Neni 62

  1. Avokati i Popullit mund shkarkohet vetëm me kërkesë motivuar jo pak se një tretës deputetëve.
  2. këtë rast Kuvendi vendos me tri pestat e gjithë anëtarëve tij.

Neni 63

  1. Avokati i Popullit paraqet raport vjetor përpara Kuvendit.
  2. Avokati i Popullit raporton përpara Kuvendit kur i kërkohet prej këtij, si dhe mund t’i kërkojë Kuvendit dëgjohet për çështje ai i çmon rëndësishme.
  3. Avokati i Popullit ka drejtë bëjë rekomandime dhe propozojë masa kur vëren shkelje drejtave dhe lirive njeriut nga administrata publike.
  4. Organet dhe funksionarët publikë janë detyruar t’i paraqesin Avokatit Popullit gjitha dokumentet dhe informacionet e kërkuara prej tij.

PJESA E TRETË

KUVENDI

KREU I

ZGJEDHJA DHE AFATI

Neni 64
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Kuvendi përbëhet nga 140 deputetë, zgjedhur me sistem proporcional me zona zgjedhore shumemërore.
  2. Zona zgjedhore shumemërore përputhet me ndarjen administrative një prej niveleve organizimit administrativoterritorial.
  3. Kriteret dhe rregullat për zbatimin e sistemit zgjedhor proporcional, për caktimin e zonave zgjedhore dhe për numrin e mandateve për secilën zonë përcaktohen ligjin për zgjedhjet.

Neni 65
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Kuvendi zgjidhet çdo 4 vjet. Mandati i Kuvendit fillon me mbledhjen e parë tij pas zgjedhjeve dhe përfundon njëjtën datë njëjtit muaj vitit katërt nga data e mbledhjes parë. çdo rast, Kuvendi qëndron detyrë deri mbledhjen e parë Kuvendit ri zgjedhur.
  2. Zgjedhjet për Kuvendin e ri zhvillohen periudhën zgjedhore afërt i paraprin datës përfundimit mandatit Kuvendit. Periudhat zgjedhore dhe rregullat për thirrjen e zgjedhjeve për Kuvendin përcaktohen ligjin për zgjedhjet.
  3. rast shpërndarjeje Kuvendit para përfundimit mandatit plotë, zgjedhjet thirren jo vonë se 45 ditë pas shpërndarjes tij.
  4. Kuvendi nuk mund nxjerrë ligje gjatë periudhës 60 ditë para mbarimit mandatit tij deri mbledhjen e parë Kuvendit ri, me përjashtim rasteve vendosjes masave jashtëzakonshme.

Neni 66

Mandati i Kuvendit zgjatet vetëm rast lufte dhe për aq kohë sa vazhdon ajo. Kur Kuvendi është i shpërndarë, ai rithirret vetiu.

Neni 67
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Presidenti i Republikës e mbledh Kuvendin e porsazgjedhur jo parë se data e përfundimit mandatit Kuvendit paraardhës, por jo vonë se 10 ditë pas mbarimit këtij mandati. Kur Kuvendi paraardhës është shpërndarë para mbarimit mandatit, Presidenti i Republikës e mbledh Kuvendin e ri jo vonë se 10 ditë pas shpalljes rezultatit zgjedhjeve.
  2. rast se Presidenti i Republikës nuk e ushtron këtë kompetencë, Kuvendi vetëmblidhet ditën e dhjetë afatit parashikuar pikën 1 këtij neni”.

KREU II

DEPUTETËT

Neni 68
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Kandidatët për deputetë paraqiten nivel zone zgjedhore nga partitë politike, koalicionet zgjedhore partive politike, si dhe nga zgjedhësit. Një kandidat mund paraqitet vetëm për një nga subjektet propozuese, sipas kësaj pike. Renditja e kandidatëve për deputetë listat shumemërore nuk mund ndryshohet pas paraqitjes listës komisionin zgjedhor përkatës. Rregullat për regjistrimin e kandidatëve për deputetë përcaktohen ligjin për zgjedhjet.
  2. ligjin për zgjedhjet përcaktohen edhe kritere dhe rregulla tjera nevojshme për organizimin dhe zhvillimin e zgjedhjeve, duke përfshirë ato për regjistrimin e zgjedhësve, zhvillimin e fushatës zgjedhore, administrimin, vlefshmërinë e zgjedhjeve dhe shpalljen e rezultateve tyre.

Neni 69

1. Nuk mund kandidojnë e as zgjidhen deputetë, pa hequr dorë nga detyra:

a) gjyqtarët, prokurorët;

b) ushtarakët e shërbimit aktiv;

c) punonjësit e policisë dhe sigurimit kombëtar;

ç) përfaqësuesit diplomatikë;

d) kryetarët e bashkive dhe komunave, si dhe prefektët vendet ku kryejnë detyrat e tyre;

dh) kryetarët dhe anëtarët e komisioneve zgjedhjeve;

e) Presidenti i Republikës dhe funksionarët e lartë administratës shtetërore parashikuar nga ligji.

2. Mandati i fituar kundërshtim me paragrafin 1 këtij neni është i pavlefshëm.

Neni 70

  1. Deputetët përfaqësojnë popullin dhe nuk lidhen me asnjë mandat detyrues.
  2. Deputetët nuk mund ushtrojnë njëkohësisht asnjë detyrë tjetër shtetërore, përveç asaj anëtarit Këshillit Ministrave. Rastet e tjera papajtueshmërisë caktohen me ligj.
  3. Deputetët nuk mund kryejnë asnjë veprimtari fitimprurëse buron nga pasuria e shtetit ose e pushtetit vendor dhe as fitojnë pasuri këtyre.
  4. Për çdo shkelje paragrafit 3 këtij neni, me mocion kryetarit Kuvendit ose një dhjetës anëtarëve tij, Kuvendi vendos për dërgimin e çështjes Gjykatën Kushtetuese, e cila konstaton papajtueshmërinë.

Neni 71

  1. Mandati i deputetit fillon ditën ai shpallet i zgjedhur nga komisioni përkatës i
    zgjedhjeve.
  2. Mandati i deputetit mbaron ose është i pavlefshëm, sipas rastit:
    a) kur ai nuk bën betimin;
    b) kur heq dorë nga mandati;
    c) kur vërtetohet një nga kushtet e pazgjedhshmërisë ose papajtueshmërisë
    parashikuara nenet 69, 70 paragrafët 2 dhe 3;
    ç) kur mbaron mandati i Kuvendit;
    d) kur mungon pa arsye mbi 6 muaj rresht Kuvend;
    dh) kur dënohet me vendim gjyqësor formës prerë për kryerjen e një krimi.

Neni 72

Para fillimit ushtrimit mandatit deputetët bëjnë betimin Kuvend.

Neni 73

  1. Deputeti nuk mban përgjegjësi për mendimet e shprehura Kuvend dhe për votat e dhëna prej tij. Kjo dispozitë nuk zbatohet rastin e shpifjes.
  2. Deputeti nuk mund ndiqet penalisht pa autorizimin e Kuvendit. Autorizimi kërkohet edhe rastin kur ai do arrestohet.
  3. Deputeti mund ndalohet ose arrestohet pa autorizim kur kapet kryerje e sipër ose menjëherë pas kryerjes një krimi rëndë. këto raste, Prokurori i Përgjithshëm njofton menjëherë Kuvendin, i cili, kur konstaton se nuk ka vend për procedim, vendos për heqjen e masës.
  4. Për rastet e parashikuara paragrafët 2 dhe 3 këtij neni, Kuvendi vendos me votim fshehtë.

KREU III

ORGANIZIMI DHE FUNKSIONIMI

Neni 74

  1. Kuvendi i zhvillon punimet vjetore dy sesione. Sesioni i parë fillon hënën e tretë janarit dhe sesioni i dytë hënën e parë shtatorit.
  2. Kuvendi mblidhet sesion jashtëzakonshëm, kur kërkohet nga Presidenti i Republikës, nga Kryeministri ose nga një e pesta e gjithë deputetëve.
  3. Sesionet e jashtëzakonshme thirren nga Kryetari i Kuvendit bazë një rendi dite përcaktuar.

Neni 75

1. Kuvendi zgjedh dhe shkarkon Kryetarin e vet.

2. Kuvendi organizohet dhe funksionon sipas rregullores miratuar nga shumica e gjithë anëtarëve.

Neni 76

  1. Kryetari kryeson debatin, drejton punimet, siguron respektimin e drejtave Kuvendit dhe anëtarëve tij, si dhe përfaqëson Kuvendin marrëdhëniet me tjerët.
  2. Nëpunësi i lartë civil i Kuvendit është sekretari i përgjithshëm.
  3. Shërbimet e tjera nevojshme për funksionimin e Kuvendit kryhen nga nëpunës tjerë, siç përcaktohet rregulloren e brendshme.

Neni 77

  1. Kuvendi zgjedh nga gjiri i tij komisione përhershme, si dhe mund caktojë komisione posaçme.
  2. Kuvendi ka drejtë dhe, me kërkesë një katërtës gjithë anëtarëve tij, është i detyruar caktojë komision hetimi për shqyrtuar një çështje veçantë. Përfundimet e tyre nuk janë detyruese për gjykatat, por mund t’i njoftohen prokurorisë, e cila i vlerëson sipas procedurës ligjore.
  3. Komisionet e hetimit veprojnë sipas procedurës parashikuar me ligj.

Neni 78

  1. Kuvendi vendos me shumicën e votave, prani shumë se gjysmës gjithë anëtarëve tij, përveç rasteve kur Kushtetuta parashikon një shumicë cilësuar.
  2. Mbledhjet e deputetëve mbahen pa u thirrur sipas rregullores, nuk sjellin asnjë pasojë.

Neni 79

  1. Mbledhjet e Kuvendit bëhen hapura.
  2. Me kërkesën e Presidentit Republikës, Kryeministrit ose një pestës deputetëve mbledhjet e Kuvendit mund bëhen mbyllura, kur për këtë kanë votuar shumica e gjithë anëtarëve tij.

Neni 80

  1. Kryeministri dhe çdo anëtar tjetër i Këshillit Ministrave është i detyruar t’u përgjigjet interpelancave dhe pyetjeve deputetëve brenda tri javëve.
  2. Anëtari i Këshillit Ministrave ka drejtë marrë pjesë mbledhjet e Kuvendit ose komisioneve tij; atij i jepet fjala sa herë e kërkon.
  3. Drejtuesit e institucioneve shtetërore, me kërkesë komisioneve parlamentare, japin shpjegime dhe informojnë për çështje ndryshme veprimtarisë tyre për sa e lejon ligji.

KREU IV

PROCESI LIGJVËNËS

Neni 81

  1. drejtën për propozuar ligje e ka Këshilli i Ministrave, çdo deputet, si dhe 20 mijë
    zgjedhës.
  2. Miratohen me tri pestat e gjithë anëtarëve Kuvendit:
    a) ligjet për organizimin dhe funksionimin e institucioneve, parashikuara nga
    Kushtetuta;
    b) ligji për shtetësinë;
    c) ligji për zgjedhjet e përgjithshme dhe vendore;
    ç) ligji për referendumet;
    d) kodet;
    dh) ligji për gjendjen e jashtëzakonshme;
    e) ligji për statusin e funksionarëve publikë;
    ë) ligji për amnistinë;
    f) ligji për ndarjen administrative Republikës.

Neni 82

  1. Propozimi i ligjeve, kur është rasti, duhet shoqërohet kurdoherë me raportin përligj shpenzimet financiare për zbatimin e tij.
  2. Asnjë projektligj joqeveritar bën nevojshme rritjen e shpenzimeve buxhetit shtetit ose pakëson ardhurat, nuk mund miratohet pa marrë mendimin e Këshillit Ministrave, i cili duhet shprehet brenda 30 ditëve nga data e marrjes projektligjit.
  3. qoftë se Këshilli i Ministrave nuk shprehet brenda afatit mësipërm, projektligji kalon për shqyrtim sipas procedurës zakonshme.

Neni 83

  1. Projektligji votohet tri herë: parim, nen për nen dhe tërësi.
  2. Kuvendi, me kërkesë Këshillit Ministrave ose një pestës gjithë deputetëve, mund shqyrtojë e miratojë një projektligj me procedurë përshpejtuar, por jo parë se një javë nga fillimi i procedurës shqyrtimit.
  3. Procedura e përshpejtuar nuk lejohet për shqyrtimin e projektligjeve parashikuara nenin 81 paragrafi 2, me përjashtim nënparagrafit dh.

Neni 84

  1. Presidenti i Republikës shpall ligjin e miratuar brenda 20 ditëve nga paraqitja e tij.
  2. Ligji quhet i shpallur, qoftë se Presidenti i Republikës nuk ushtron drejtat e parashikuara paragrafin 1 këtij neni dhe paragrafin 1 nenit 85.
  3. Ligji hyn fuqi me kalimin e jo pak se 15 ditëve nga botimi i tij Fletoren Zyrtare.
  4. rastet e masave jashtëzakonshme, si dhe rast nevoje e urgjence, kur Kuvendi vendos me shumicën e gjithë anëtarëve dhe Presidenti i Republikës jep pëlqimin, ligji hyn fuqi menjëherë, vetëm pasi jetë njoftuar publikisht. Ligji duhet botohet numrin parë Fletores Zyrtare.

Neni 85

  1. Presidenti i Republikës ka drejtë ta kthejë ligjin për rishqyrtim vetëm një herë.
  2. Dekreti i Presidentit për rishqyrtimin e një ligji e humbet fuqinë, kur kundër tij votojnë shumica e gjithë anëtarëve Kuvendit.

PJESA E KATËRT PRESIDENTI I REPUBLIKËS

Neni 86

  1. Presidenti i Republikës është Kryetar i Shtetit dhe përfaqëson unitetin e popullit.
  2. President mund zgjidhet vetëm shtetasi shqiptar nga lindja, me qëndrim jo pak se 10 vjetët e fundit Shqipëri dhe ka mbushur moshën 40 vjeç.

Neni 87
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Kandidati për President i propozohet Kuvendit nga një grup prej jo pak se 20 deputetësh. Një deputet nuk lejohet propozojë njëjtën kohë shumë se një kandidat.
  2. Presidenti i Republikës zgjidhet me votim fshehtë dhe pa debat nga Kuvendi. Për zgjedhjen e Presidentit, Kuvendi zhvillon deri pesë votime. Votimi i parë zhvillohet jo vonë se shtatë ditë nga fillimi i procedurës për zgjedhjen e Presidentit. Secili nga votimet e tjera zhvillohet jo vonë se shtatë ditë nga përfundimi pa sukses i votimit pararendës. Votimi quhet i kryer edhe kur konkurrim nuk paraqitet asnjë kandidat. votimin e dytë, tretë dhe katërt mund paraqiten kandidatë rinj, sipas kushteve pikës 1 këtij neni.
  3. Presidenti zgjidhet votimin e parë, dytë ose tretë kur një kandidat merr jo pak se tri pestat e votave gjithë anëtarëve Kuvendit. votimin katërt dhe pestë zgjidhet President kandidati siguron shumë se gjysmën e votave gjithë anëtarëve Kuvendit.
  4. Votimi i pestë zhvillohet kur votimin e katërt asnjë kandidat nuk ka siguruar shumicën e kërkuar votave. Votimi i pestë zhvillohet vetëm midis dy kandidatëve kanë marrë shumë vota votimin e katërt. rast se ka shumë se dy kandidatë me njëjtin numër votash, kandidati merr pjesë votim caktohet me short. rast se pas votimit katërt nuk ka mbetur asnjë kandidat konkurrim, për këtë votim mund paraqiten kandidatë rinj, sipas kushteve pikës 1 këtij neni. Kur paraqiten shumë se dy kandidatë, votimi zhvillohet midis dy kandidatëve kanë siguruar numrin lartë deputetëve propozues.
  5. rast se edhe pas votimit pestë asnjë kandidat nuk siguron shumicën e kërkuar, ose kur pas votimit katërt pa sukses nuk paraqitet asnjë kandidaturë e re, Kuvendi shpërndahet. Zgjedhjet e reja zhvillohen brenda 45 ditëve nga shpërndarja e tij.
  6. Kuvendi pasardhës e zgjedh Presidentin e Republikës me shumicën e gjithë anëtarëve tij.”.

Neni 88
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

1. Presidenti i Republikës, çdo rast, zgjidhet për 5 vjet, me drejtë rizgjedhjeje vetëm një herë. “2. Mandati përfundon njëjtën datë njëjtit muaj vitit pestë nga data e betimit si President i Republikës. Mandati i Presidentit zgjatet vetëm kohë lufte dhe për aq kohë sa vazhdon ajo. Procedura për zgjedhjen e Presidentit fillon jo vonë se 60 ditë para mbarimit mandatit presidencial paraardhës. Kur mandati presidencial përfundon gjashtë muajt i paraprijnë fundit mandatit Kuvendit ekzistues, procedura për zgjedhjen e Presidentit fillon jo vonë se 60 ditë para mbarimit mandatit Kuvendit.

  1. Presidenti fillon ne detyre pasi ben betimin para kuvendit, por jo me pare se te kete mbaruar mandati i Presidentit qe largohet. Presidenti ben kete betim: "Betohem se do t'i bindem Kushtetutes dhe ligjeve te vendit, do te respektoj te drejtat dhe lirite e shtetasve, do te mbroj pavaresine e Republikes se Shqiperise dhe do t'i sherbej interesit te pergjithshem dhe perparimit te Popullit Shqiptar". Presidenti mund te shtoje edhe: "zoti me ndihmofte".
  2. Presidenti qe jep doreheqjen para mbarimit te mandatit te vet, nuk mund te kandidoje ne zgjedhjen presidenciale qe behet pas doreheqjes se tij".

Neni 89

Presidenti i Republikës nuk mund mbajë asnjë detyrë tjetër publike, nuk mund jetë anëtar partie dhe as kryejë veprimtari tjetër private.

Neni 90

  1. Presidenti i Republikës nuk ka përgjegjësi për aktet e kryera ushtrim detyrës tij.
  2. Presidenti i Republikës mund shkarkohet për shkelje rëndë Kushtetutës dhe për kryerjen e një krimi rëndë. Propozimi për shkarkimin e Presidentit këto raste mund bëhet nga jo pak se një e katërta e anëtarëve Kuvendit dhe duhet mbështetet nga jo pak se dy tretat e gjithë anëtarëve tij.
  3. Vendimi i Kuvendit i dërgohet Gjykatës Kushtetuese, e cila, kur vërteton fajësinë e Presidentit Republikës, deklaron shkarkimin e tij nga detyra.

Neni 91

  1. Kur Presidenti i Republikës është pamundësi përkohshme për ushtruar funksionet e tij ose kur vendi i tij mbetet vakant, Kryetari i Kuvendit vendin dhe ushtron kompetencat e tij.
  2. rast se Presidenti nuk mund ushtrojë detyrën për shumë se 60 ditë, Kuvendi, me dy tretat e gjithë anëtarëve, vendos dërgimin e çështjes Gjykatën Kushtetuese, e cila vërteton përfundimisht faktin e pamundësisë. rast vërtetimit pamundësisë, vendi i Presidentit mbetet vakant dhe zgjedhja e Presidentit ri fillon brenda 10 ditëve nga dita e vërtetimit pamundësisë.

Neni 92

Presidenti ushtron edhe këto kompetenca:
a) i drejton mesazhe Kuvendit;
b) ushtron drejtën e faljes sipas ligjit;
c) jep shtetësinë shqiptare dhe lejon lënien e saj sipas ligjit;
ç) jep dekorata e tituj nderi sipas ligjit;
d) jep gradat larta ushtarake sipas ligjit;
dh) me propozim Kryeministrit, emëron dhe liron përfaqësuesit e plotfuqishëm
Republikës Shqipërisë shtetet e tjera dhe organizatat ndërkombëtare;
e) pranon letrat kredenciale dhe tërheqjen e përfaqësuesve diplomatikë shteteve
tjera dhe organizatave ndërkombëtare akredituara Republikën e Shqipërisë;
ë) lidh marrëveshje ndërkombëtare sipas ligjit;
f) me propozim Kryeministrit, emëron drejtorin e shërbimit informativ shtetit;

g) emëron Kryetarin e Akademisë Shkencave dhe rektorët e universiteteve sipas
ligjit;
gj) cakton datën e zgjedhjeve për Kuvendin, për organet e pushtetit vendor dhe për
zhvillimin e referendumeve;
h) kërkon mendim dhe dhëna me shkrim nga drejtuesit e institucioneve shtetërore
për çështje kanë bëjnë me detyrat e tyre.

Neni 93

Presidenti i Republikës, zbatim kompetencave tij, nxjerr dekrete.

Neni 94

Presidenti i Republikës nuk mund ushtrojë kompetenca tjera përveç atyre i njihen shprehimisht me Kushtetutë dhe i jepen me ligje nxjerra pajtim me të.

PJESA E PESTË

KËSHILLI I MINISTRAVE

Neni 95

  1. Këshilli i Ministrave përbëhet nga Kryeministri, zëvendëskryeministri dhe ministrat.
  2. Këshilli i Ministrave ushtron çdo funksion shtetëror, i cili nuk u është dhënë organeve pushteteve tjera shtetërore ose qeverisjes vendore.

Neni 96

1. Presidenti i Republikës, fillim legjislaturës, si dhe kur vendi i Kryeministrit mbetet vakant, emëron Kryeministrin me propozim partisë ose koalicionit partive, ka shumicën e vendeve Kuvend.

2 . qoftë se Kryeministri i emëruar nuk miratohet nga Kuvendi, Presidenti emëron një Kryeministër ri brenda 10 ditëve.

  1. qoftë se edhe Kryeministri i emëruar rishtas nuk miratohet nga Kuvendi, brenda 10 ditëve Kuvendi zgjedh një Kryeministër tjetër. këtë rast Presidenti emëron Kryeministrin e ri.
  2. Kur Kuvendi nuk arrin zgjedhë Kryeministrin e ri, Presidenti i Republikës shpërndan Kuvendin.

Neni 97

Kryeministri i emëruar sipas nenit 96, nenit 104 ose 105, i paraqet për miratim Kuvendit, brenda 10 ditëve, programin politik Këshillit Ministrave bashku me përbërjen e tij.

Neni 98

  1. Ministri emërohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozim Kryeministrit, brenda 7 ditëve.
  2. Dekreti shqyrtohet brenda 10 ditëve nga Kuvendi.

Neni 99

Para fillimit detyrës, Kryeministri, zëvendëskryeministri dhe ministrat betohen para Presidentit Republikës.

Neni 100

  1. Këshilli i Ministrave përcakton drejtimet kryesore politikës përgjithshme shtetërore.
  2. Këshilli i Ministrave merr vendime me propozim Kryeministrit ose ministrit përkatës.
  3. Mbledhjet e Këshillit Ministrave bëhen mbyllura.
  4. Aktet e Këshillit Ministrave janë vlefshme, kur nënshkruhen nga Kryeministri dhe ministri propozues.
  5. Këshilli i Ministrave nxjerr vendime dhe udhëzime.

Neni 101

Këshilli i Ministrave, rast nevoje dhe urgjence, nën përgjegjësinë e tij, mund nxjerrë akte normative kanë fuqinë e ligjit, për marrjen e masave përkohshme. Këto akte normative i dërgohen menjëherë Kuvendit, i cili mblidhet brenda 5 ditëve nëse nuk është i mbledhur. Këto akte humbasin fuqinë nga fillimi, qoftë se nuk miratohen nga Kuvendi brenda 45 ditëve.

Neni 102

  1. Kryeministri:
    a) përfaqëson Këshillin e Ministrave dhe kryeson mbledhjet e tij;
    b) koncepton dhe paraqet drejtimet kryesore politikës përgjithshme shtetërore dhe
    përgjigjet për to;
    c) siguron zbatimin e legjislacionit dhe politikave miratuara nga Këshilli i
    Ministrave;
    ç) bashkërendon dhe kontrollon punën e anëtarëve Këshillit Ministrave dhe
    institucioneve tjera administratës qendrore shtetit;
    d) kryen detyra tjera parashikuara Kushtetutë e ligje.
  2. Kryeministri zgjidh mosmarrëveshjet ndërmjet ministrave.
  3. Kryeministri, zbatim kompetencave tij, nxjerr urdhra.
  4. Ministri, brenda drejtimeve kryesore politikës përgjithshme shtetërore, drejton
    nën përgjegjësinë e tij veprimtarinë ka kompetencë. Ministri, zbatim
    kompetencave tij, nxjerr urdhra dhe udhëzime.

Neni 103

  1. Ministër mund caktohet kushdo ka cilësitë për deputet.
  2. Ministri nuk mund ushtrojë asnjë veprimtari tjetër shtetërore dhe as jetë drejtues ose anëtar i organeve shoqërive fitimprurëse.
  3. Anëtarët e Këshillit Ministrave gëzojnë imunitetin e deputetit.

Neni 104
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

    1. Kryeministri ka drejtë t’i paraqesë Kuvendit mocion besimi ndaj Këshillit Ministrave. rast se mocioni i besimit votohet nga pak se gjysma e gjithë
    2. anëtarëve Kuvendit, Kryeministri, brenda 48 orëve nga votimi i mocionit, i kërkon Presidentit Republikës shpërndarjen e Kuvendit.
  1. Presidenti shpërndan Kuvendin brenda 10 ditëve nga marrja e kërkesës. Kërkesa për mocion besimi nuk mund paraqitet gjatë periudhës shqyrtimit mocionit mosbesimit, sipas nenit 105.
  2. Votimi i mocionit nuk mund bëhet pa kaluar tri ditë nga paraqitja e tij.

Neni 105
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Një e pesta e deputetëve ka drejtë paraqesë për votim Kuvend një mocion mosbesimi ndaj Kryeministrit detyrë, duke propozuar një Kryeministër ri.
  2. Kuvendi mund votojë një mocion mosbesimi ndaj Kryeministrit vetëm duke zgjedhur me votat e shumë se gjysmës gjithë anëtarëve tij një Kryeministër ri.
  3. Presidenti i Republikës dekreton shkarkimin e Kryeministrit detyrë dhe emërimin e Kryeministrit zgjedhur jo vonë se 10 ditë nga votimi i mocionit Kuvend.

Neni 106

Kryeministri dhe ministrat janë detyruar qëndrojnë detyrë deri formimin e Këshillit Ministrave pasardhës.

Neni 107

  1. Nëpunësit publikë zbatojnë ligjin dhe janë shërbim popullit.
  2. Nëpunësit administratën publike caktohen me konkurs, me përjashtim rasteve parashikuara nga ligji.
  3. Garancitë e qëndrimit detyrë dhe trajtimi ligjor i nëpunësve publikë rregullohen me ligj.

PJESA E GJASHTË

QEVERISJA VENDORE

Neni 108

  1. Njësitë e qeverisjes vendore janë komunat ose bashkitë dhe qarqet. Njësi tjera qeverisjes vendore rregullohen me ligj.
  2. Ndarjet administrativeterritoriale njësive qeverisjes vendore caktohen me ligj mbi bazën e nevojave e interesave përbashkët ekonomikë dhe traditës historike. Kufijtë e tyre nuk mund ndryshohen pa u marrë me parë mendimi i popullsisë banon to.
  3. Komuna dhe bashkia janë njësi bazë qeverisjes vendore. Ato kryejnë gjitha detyrat vetëqeverisese, me përjashtim atyre me ligj u jepen njësive tjera qeverisjes vendore.
  4. Vetëqeverisja njësitë vendore ushtrohet nëpërmjet organeve tyre përfaqësuese dhe referendumeve vendore. Parimet dhe procedurat për zhvillimin e referendumit vendor parashikohen me ligj përputhje edhe me nenin 151 paragrafi 2.

Neni 109
(Ndryshuar me ligjin nr. 9675, datë 13.01.2007)

  1. Organet përfaqësuese njësive bazë qeverisjes vendore janë këshillat, cilët zgjidhen çdo katër vjet me zgjedhje përgjithshme, drejtpërdrejta dhe me votim fshehtë.
  2. Organi ekzekutiv i bashkisë ose i komunës është kryetari, i cili zgjidhet drejtpërdrejt nga populli mënyrën e parashikuar paragrafin 1 këtij neni.
  3. drejtën e zgjedhjes këshillat vendorë dhe si kryetar bashkie ose komune e kanë vetëm shtetasit janë me banim përhershëm territorin e njësisë vendore përkatëse.
  4. Organet e njësive qeverisjes vendore kanë drejtë formojnë bashkime dhe institucione përbashkëta me njëritjetrin për përfaqësimin e interesave tyre, bashkëpunojnë me njësitë vendore vendeve tjera, si dhe përfaqësohen organizatat ndërkombëtare pushteteve vendore.

Neni 110

  1. Qarku përbëhet nga disa njësi bazë qeverisjes vendore me lidhje tradicionale, ekonomike e sociale dhe interesave përbashkët.
  2. Qarku është njësia ku ndërtohen e zbatohen politikat rajonale dhe ku ato harmonizohen me politikën shtetërore.
  3. Organi përfaqësues i qarkut është këshilli i qarkut. Bashkitë dhe komunat delegojnë anëtarë këshillin e qarkut përpjesëtim me popullsinë e tyre, por për çdo rast paktën një anëtar. Kryetarët e komunave dhe bashkive janë kurdoherë anëtarë këshillit qarkut. Anëtarët e tjerë tij zgjidhen me lista përpjesëtimore ndër këshilltarët bashkiakë ose komunalë nga këshillat përkatës.
  4. Këshilli i qarkut ka drejtë nxjerrë urdhëresa dhe vendime me fuqi detyruese përgjithshme për qarkun.

Neni 111

  1. Njësitë e qeverisjes vendore janë persona juridikë.
  2. Njësitë e qeverisjes vendore kanë buxhet pavarur, i cili krijohet mënyrën e parashikuar me ligj.

Neni 112

  1. Njësive qeverisjes vendore mund t’u delegohen me ligj kompetenca administratës shtetërore. Shpenzimet kryhen për ushtrimin e delegimit, përballohen nga shteti.
  2. Organeve qeverisjes vendore mund t’u vihen detyrime vetëm përputhje me ligjin ose sipas marrëveshjeve ato lidhin. Shpenzimet lidhen me detyrimet u vihen me ligj organeve qeverisjes vendore përballohen nga buxheti i shtetit.

Neni 113

    1. Këshillat komunalë, bashkiakë dhe qarkut:
      a) rregullojnë dhe administrojnë mënyrë pavarur çështjet vendore brenda
      juridiksionit tyre;
      b) ushtrojnë drejtat e pronës, administrojnë mënyrë pavarur ardhurat e
      krijuara, si dhe kanë drejtë ushtrojnë veprimtari ekonomike;
      c) kanë drejtë mbledhin dhe shpenzojnë ardhurat janë domosdoshme
      për ushtrimin e funksioneve tyre;
    2. ç) kanë drejtë vendosin, përputhje me ligjin, taksa vendore, si dhe nivelin e tyre;
      d) caktojnë rregullat për organizimin dhe funksionimin e tyre pajtim me ligjin;
      dh) krijojnë simbolet e qeverisjes vendore, si dhe titujt vendorë nderit;
      e) ndërmarrin nisma për çështje vendore përpara organeve caktuara me ligj.
  1. Organet e njësive qeverisjes vendore nxjerrin urdhëresa, vendime dhe urdhra.
  2. drejtat për vetëqeverisje njësive qeverisjes vendore mbrohen gjykatë.

Neni 114

Këshilli i Ministrave cakton prefektin si përfaqësues tij çdo qark. Kompetencat e prefektit caktohen me ligj.

Neni 115

  1. Organi i zgjedhur drejtpërdrejt i njësisë qeverisëse vendore mund shpërndahet ose shkarkohet nga Këshilli i Ministrave për shkelje rënda Kushtetutës ose ligjeve.
  2. Organi i shpërndarë ose i shkarkuar mund ankohet Gjykatën Kushtetuese brenda 15 ditëve, dhe këtë rast vendimi i Këshillit Ministrave pezullohet.
  3. rastin e mosushtrimit drejtës ankimit brenda 15 ditëve, ose rastin e lënies fuqi vendimit Këshillit Ministrave nga Gjykata Kushtetuese, Presidenti i Republikës cakton datën e zgjedhjeve njësinë vendore përkatëse.

PJESA E SHTATË

AKTET NORMATIVE DHE MARRËVESHJET NDËRKOMBËTARE

KREU I

AKTET NORMATIVE

Neni 116

  1. Aktet normative kanë fuqi gjithë territorin e Republikës Shqipërisë janë:
    a) Kushtetuta;
    b) marrëveshjet ndërkombëtare ratifikuara;
    c) ligjet;
    ç) aktet normative Këshillit Ministrave.
  2. Aktet nxirren nga organet e pushtetit vendor kanë fuqi vetëm brenda juridiksionit
    territorial ushtrojnë këto organe.
  3. Aktet normative ministrave dhe organeve drejtuese institucioneve tjera
    qendrore kanë fuqi gjithë territorin e Republikës Shqipërisë brenda sferës
    juridiksionit tyre.

Neni 117

  1. Ligjet, aktet normative Këshillit Ministrave, ministrave, institucioneve tjera qendrore marrin fuqi juridike vetëm pasi botohen Fletoren Zyrtare.
  2. Shpallja dhe botimi i akteve tjera normative bëhet sipas mënyrës parashikuar me ligj.
  3. Marrëveshjet ndërkombëtare ratifikohen me ligj, shpallen dhe botohen sipas procedurave parashikohen për ligjet. Shpallja dhe botimi i marrëveshjeve tjera ndërkombëtare bëhet sipas ligjit.

Neni 118

  1. Aktet nënligjore nxirren bazë dhe për zbatim ligjeve nga organet e parashikuara Kushtetutë.
  2. Ligji duhet autorizojë nxjerrjen e akteve nënligjore, përcaktojë organin kompetent, çështjet duhen rregulluar, si dhe parimet bazë cilave nxirren këto akte.
  3. Organi i autorizuar me ligj për nxjerrë akte nënligjore, siç specifikohet paragrafin 2 këtij neni, nuk mund t’ia delegojë kompetencën e tij një organi tjetër.

Neni 119

  1. Rregulloret e Këshillit Ministrave, ministrive e institucioneve tjera qendrore, si dhe urdhrat e Kryeministrit, ministrave e drejtuesve institucioneve qendrore kanë karakter brendshëm dhe janë detyrueshme vetëm për njësitë administrative varen prej tyre.
  2. Këto akte nxirren bazë ligjit dhe nuk mund shërbejnë si bazë për marrë vendime lidhje me individët dhe subjektet e tjera.
  3. Rregulloret dhe urdhrat nxirren bazë dhe për zbatim akteve kanë fuqi juridike përgjithshme.

Neni 120

Parimet dhe procedurat për nxjerrjen e akteve juridike vendore parashikohen me ligj.

KREU II

MARRËVESHJET NDËRKOMBËTARE

Neni 121

  1. Ratifikimi dhe denoncimi i marrëveshjeve ndërkombëtare nga Republika e Shqipërisë
    bëhet me ligj rastet kur ato kanë bëjnë me:
    a) territorin, paqen, aleancat, çështjet politike dhe ushtarake;
    b) drejtat dhe liritë e njeriut, si edhe detyrimet e shtetasve, siç parashikohen
    Kushtetutë;
    c) anëtarësimin e Republikës Shqipërisë organizatat ndërkombëtare;
    ç) marrjen përsipër detyrimeve financiare nga Republika e Shqipërisë;
    d) miratimin, ndryshimin, plotësimin ose shfuqizimin e ligjeve.
  2. Kuvendi, me shumicën e gjithë anëtarëve, mund ratifikojë edhe marrëveshje
    tjera ndërkombëtare nuk parashikohen paragrafin 1 këtij neni.
  3. Kryeministri e njofton Kuvendin sa herë Këshilli i Ministrave nënshkruan një
    marrëveshje ndërkombëtare nuk ratifikohet me ligj.
  4. Parimet dhe procedurat për ratifikimin dhe denoncimin e marrëveshjeve
    ndërkombëtare parashikohen me ligj.

Neni 122

  1. Çdo marrëveshje ndërkombëtare e ratifikuar përbën pjesë sistemit brendshëm juridik pasi botohet Fletoren Zyrtare Republikës Shqipërisë. Ajo zbatohet mënyrë drejtpërdrejtë, përveç rasteve kur nuk është e vetëzbatueshme dhe zbatimi i saj kërkon nxjerrjen e një ligji. Ndryshimi, plotësimi dhe shfuqizimi i ligjeve miratuara me shumicën e gjithë anëtarëve Kuvendit për efekt ratifikimit marrëveshjeve ndërkombëtare bëhet me njëjtën shumicë.
  2. Një marrëveshje ndërkombëtare e ratifikuar me ligj ka epërsi mbi ligjet e vendit nuk pajtohen me të.
  3. Normat e nxjerra prej një organizate ndërkombëtare kanë epërsi, rast konflikti, mbi drejtën e vendit, kur marrëveshjen e ratifikuar nga Republika e Shqipërisë për pjesëmarrjen atë organizatë, parashikohet shprehimisht zbatimi i drejtpërdrejtë i normave nxjerra prej asaj.

Neni 123

  1. Republika e Shqipërisë, bazë marrëveshjeve ndërkombëtare, u delegon organizatave ndërkombëtare kompetenca shtetërore për çështje caktuara.
  2. Ligji me cilin ratifikohet një marrëveshje ndërkombëtare, siç parashikohet paragrafin 1 këtij neni, miratohet me shumicën e gjithë anëtarëve Kuvendit.
  3. Kuvendi mund vendosë ratifikimi i një marrëveshjeje tillë bëhet me referendum.

PJESA E TETË

GJYKATA KUSHTETUESE

Neni 124

  1. Gjykata Kushtetuese garanton respektimin e Kushtetutës dhe bën interpretimin përfundimtar saj.
  2. Gjykata Kushtetuese i nënshtrohet vetëm Kushtetutës.

Neni 125

  1. Gjykata Kushtetuese përbëhet nga 9 anëtarë, cilët emërohen nga Presidenti i Republikës me pëlqimin e Kuvendit.
  2. Gjyqtarët emërohen për 9 vjet, pa drejtë riemërimi, nga radhët e juristëve me kualifikim lartë dhe me përvojë pune jo pak se 15 vjet profesion.
  3. Përbërja e Gjykatës Kushtetuese përtërihet çdo tre vjet një tretën e saj sipas procedurës caktuar me ligj.
  4. Kryetari i Gjykatës Kushtetuese emërohet nga radhët e anëtarëve saj nga Presidenti i Republikës, me pëlqimin e Kuvendit, për një periudhë prej 3 vjetësh.
  5. Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese vazhdon detyrë deri emërimin e pasardhësit tij.

Neni 126

Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese nuk mund ndiqet penalisht pa pëlqimin e Gjykatës Kushtetuese. Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese mund ndalohet ose arrestohet vetëm qoftë se kapet kryerje e sipër një krimi ose menjëherë pas kryerjes tij. Organi kompetent njofton menjëherë Gjykatën Kushtetuese. Kur Gjykata Kushtetuese nuk jep pëlqimin brenda 24 orëve për dërgimin gjykatë gjyqtarit arrestuar, organi kompetent është i detyruar ta lirojë atë.

Neni 127

  1. Mandati i gjyqtarit Gjykatës Kushtetuese mbaron kur:
    a) dënohet me vendim formës prerë për kryerjen e një krimi;
    b) nuk paraqitet pa arsye detyrë për shumë se 6 muaj;
    c) mbush moshën 70 vjeç;
    ç) jep dorëheqjen;
    d) me vendim gjyqësor formës prerë deklarohet i paaftë për vepruar.
  2. Mbarimi i mandatit gjyqtarit deklarohet me vendim Gjykatës Kushtetuese.
  3. rast se vendi i gjyqtarit mbetet vakant, Presidenti i Republikës emëron, me
    pëlqimin e Kuvendit, një gjyqtar ri, i cili qëndron detyrë deri përfundimin e
    mandatit gjyqtarit larguar.

Neni 128

Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese mund shkarkohet nga Kuvendi me dy tretat e gjithë anëtarëve tij për shkelje Kushtetutës, për kryerjen e një krimi, për paaftësi mendore a fizike, për akte e sjellje diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën e gjyqtarit. Vendimi i Kuvendit shqyrtohet nga Gjykata Kushtetuese, e cila, kur vërteton se ekziston një nga shkaqet e mësipërme, deklaron shkarkimin nga detyra anëtarit Gjykatës Kushtetuese.

Neni 129

Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese fillon detyrën pasi bën betimin para Presidentit Republikës.

Neni 130

Qenia gjyqtar i Gjykatës Kushtetuese nuk pajtohet me asnjë veprimtari tjetër shtetërore, politike ose private.

Neni 131

Gjykata Kushtetuese vendos për:
a) pajtueshmërinë e ligjit me Kushtetutën ose me marrëveshjet ndërkombëtare, siç
parashikohet nenin 122;
b) pajtueshmërinë e marrëveshjeve ndërkombëtare me Kushtetutën para ratifikimit
tyre;
c) pajtueshmërinë e akteve normative organeve qendrore dhe vendore me
Kushtetutën dhe me marrëveshjet ndërkombëtare;
ç) mosmarrëveshjet e kompetencës ndërmjet pushteteve, si dhe ndërmjet pushtetit
qendror dhe qeverisjes vendore;
d) kushtetutshmërinë e partive dhe organizatave tjera politike, si dhe
veprimtarisë tyre, sipas nenit 9 kësaj Kushtetute;
dh) shkarkimin nga detyra Presidentit Republikës dhe vërtetimin e pamundësisë
ushtrimit funksioneve tij;

e) çështjet lidhen me zgjedhshmërinë dhe papajtueshmëritë ushtrimin e funksioneve Presidentit Republikës dhe deputetëve, si dhe me verifikimin e zgjedhjes tyre; ë) kushtetutshmerinë e referendumit dhe verifikimin e rezultateve tij; f) gjykimin përfundimtar ankesave individëve për shkeljen e drejtave tyre kushtetuese për një proces rregullt ligjor, pasi jenë shteruar gjitha mjetet juridike për mbrojtjen e këtyre drejtave.

Neni 132

  1. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese kanë fuqi detyruese përgjithshme dhe janë përfundimtare. Gjykata Kushtetuese ka vetëm drejtën e shfuqizimit akteve shqyrton.
  2. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese hyjnë fuqi ditën e botimit Fletoren Zyrtare. Gjykata Kushtetuese mund vendosë ligji ose akti tjetër normativ shfuqizohet një datë tjetër. Mendimi i pakicës botohet bashkë me vendimin.

Neni 133

  1. Pranimi i ankesave për gjykim vendoset nga një numër gjyqtarësh, siç përcaktohet me ligj.
  2. Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e gjithë anëtarëve saj.

Neni 134

  1. Gjykata Kushtetuese vihet lëvizje vetëm me kërkesë të:
    a) Presidentit Republikës;
    b) Kryeministrit;
    c) jo pak se një pestës deputetëve;
    ç) Kryetarit Kontrollit Lartë Shtetit;
    d) çdo gjykate sipas rastit nenit 145 pika 2 kësaj Kushtetute;
    dh) Avokatit Popullit;
    e) organeve qeverisjes vendore;
    ë) organeve bashkësive fetare;
    f) partive politike dhe organizatave tjera;
    g) individëve.
  2. Subjektet e parashikuara nga nënparagrafët dh, e, ë, f dhe g paragrafit 1 këtij
    neni mund bëjnë kërkesë vetëm për çështje lidhen me interesat e tyre.

PJESA E NËNTË

GJYKATAT

Neni 135

  1. Pushteti gjyqësor ushtrohet nga Gjykata e Lartë, si dhe nga gjykatat e apelit e gjykatat e shkallës parë, cilat krijohen me ligj.
  2. Kuvendi mund krijojë me ligj gjykata për fusha veçanta, por asnjë rast gjykata jashtëzakonshme.

Neni 136

  1. Anëtarët e Gjykatës Lartë emërohen nga Presidenti i Republikës me pëlqimin e Kuvendit.
  2. Njëri nga anëtarët emërohet Kryetar sipas procedurës parashikuar paragrafin 1 këtij neni.
  3. Kryetari dhe anëtarët e Gjykatës Lartë qëndrojnë detyrë për 9 vjet pa drejtë riemërimi.
  4. Gjyqtarët e tjerë emërohen nga Presidenti i Republikës me propozim Këshillit Lartë Drejtësisë.
  5. Gjyqtarë mund jenë vetëm shtetasit me arsim lartë juridik. Kushtet dhe procedura e zgjedhjes caktohen me ligj.

Neni 137

  1. Gjyqtari i Gjykatës Lartë mund ndiqet penalisht vetëm me miratimin e Kuvendit.
  2. Gjyqtari i Gjykatës Lartë mund ndalohet ose arrestohet vetëm qoftë se kapet kryerje e sipër një krimi ose menjëherë pas kryerjes tij. Organi kompetent njofton menjëherë Gjykatën Kushtetuese. Kur Gjykata Kushtetuese nuk jep pëlqimin brenda 24 orëve për dërgimin gjykatë gjyqtarit arrestuar, organi kompetent është i detyruar ta lirojë atë.
  3. Gjyqtarët e tjerë mund ndiqen penalisht vetëm me miratim Këshillit Lartë Drejtësisë.
  4. Gjyqtari mund ndalohet ose arrestohet vetëm qoftë se kapet kryerje e sipër një krimi ose menjëherë pas kryerjes tij. Organi kompetent njofton menjëherë Këshillin e Lartë Drejtësisë. qoftë se Këshilli i Lartë i Drejtësisë nuk jep pëlqimin brenda 24 orëve për dërgimin gjykatë gjyqtarit arrestuar, organi kompetent është i detyruar ta lirojë atë.

Neni 138

Koha e qëndrimit gjyqtarëve detyrë nuk mund kufizohet; paga dhe përfitimet e tjera tyre nuk mund ulen.

Neni 139

  1. Mandati i gjyqtarit Gjykatës Lartë mbaron kur:
    a) dënohet me vendim gjyqësor formës prerë për kryerjen e një krimi;
    b) nuk paraqitet detyrë pa arsye për shumë se 6 muaj;
    c) mbush moshën 65 vjeç;
    ç) jep dorëheqjen;
    d) deklarohet i paaftë për vepruar me vendim gjyqësor formës prerë.
  2. Mbarimi i mandatit gjyqtarit deklarohet me vendim Gjykatës Lartë.

Neni 140

Gjyqtari i Gjykatës Lartë mund shkarkohet nga Kuvendi me dy tretat e gjithë anëtarëve tij për shkelje Kushtetutës, për kryerjen e një krimi, për paaftësi mendore a fizike dhe për akte e sjellje diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën e gjyqtarit. Vendimi i Kuvendit shqyrtohet nga Gjykata Kushtetuese, e cila, kur vërteton se ekziston një nga shkaqet e mësipërme, deklaron shkarkimin e tij nga detyra.

Neni 141

  1. Gjykata e Lartë ka juridiksion fillestar dhe rishikues. Ajo ka juridiksion fillestar kur gjykon akuzat penale kundër Presidentit Republikës, Kryetarit dhe anëtarëve Këshillit Ministrave, deputetëve, gjyqtarëve Gjykatës Lartë dhe gjyqtarëve Gjykatës Kushtetuese.
  2. Për njësimin ose ndryshimin e praktikës gjyqësore, Gjykata e Lartë ka drejtë tërheqë për shqyrtim kolegjet e bashkuara çështje caktuara gjyqësore.

Neni 142

  1. Vendimet gjyqësore duhet jenë arsyetuara.
  2. Gjykata e Lartë duhet t’i botojë vendimet e saj, si dhe mendimet e pakicës.
  3. Organet e shtetit janë detyruara ekzekutojnë vendimet gjyqësore.

Neni 143

Qenia gjyqtar nuk pajtohet me asnjë veprimtari tjetër shtetërore, politike ose private.

Neni 144

Gjykatat kanë buxhet veçantë, cilin e administrojnë vetë. Ato e propozojnë buxhetin e tyre sipas ligjit.

Neni 145

  1. Gjyqtarët janë pavarur dhe u nënshtrohen vetëm Kushtetutës dhe ligjeve.
  2. Kur gjyqtarët çmojnë se ligjet vijnë kundërshtim me Kushtetutën, nuk i zbatojnë ato. këtë rast, ata pezullojnë gjykimin dhe ia dërgojnë çështjen Gjykatës Kushtetuese. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese janë detyrueshme për gjitha gjykatat.
  3. Ndërhyrja veprimtarinë e gjykatave ose gjyqtarëve passjell përgjegjësi sipas ligjit.

Neni 146

  1. Gjykatat i japin vendimet emër Republikës.
  2. Vendimet gjyqësore shpallen publikisht çdo rast.

Neni 147

  1. Këshilli i Lartë i Drejtësisë përbëhet nga Presidenti i Republikës, Kryetari i Gjykatës Lartë, ministri i Drejtësisë, 3 anëtarë zgjedhur nga Kuvendi, si dhe 9 gjyqtarë gjitha niveleve, cilët zgjidhen nga Konferenca Gjyqësore Kombëtare. Anëtarët e zgjedhur qëndrojnë detyrë për 5 vjet pa drejtë rizgjedhjeje menjëhershme.
  2. Presidenti i Republikës është Kryetar i Këshillit Lartë Drejtësisë.
  3. Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me propozim Presidentit, zgjedh nga radhët e tij një zëvendëskryetar. Zëvendëskryetari organizon veprimtarinë e Këshillit Lartë Drejtësisë, si dhe kryeson mbledhjet e tij mungesë Presidentit Republikës.
  4. Këshilli i Lartë i Drejtësisë vendos për transferimin e gjyqtarëve, si dhe për përgjegjësinë e tyre disiplinore sipas ligjit.
  5. Transferimi i gjyqtarëve nuk mund bëhet pa pëlqimin e tyre, përveçse kur këtë e diktojnë nevojat e riorganizimit sistemit gjyqësor.
  6. Gjyqtari mund shkarkohet nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë për kryerjen e një krimi, për paaftësi mendore a fizike, për akte e sjellje diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën e gjyqtarit ose për pamjaftueshmëri profesionale. Kundër këtij vendimi gjyqtari ka drejtë ankohet Gjykatën e Lartë, e cila këtë rast, vendos me kolegje bashkuara.

PJESA E DHJETË

PROKURORIA

Neni 148

  1. Prokuroria ushtron ndjekjen penale, si dhe përfaqëson akuzën gjyq emër shtetit. Prokuroria kryen edhe detyra tjera caktuara me ligj.
  2. Prokurorët janë organizuar dhe funksionojnë pranë sistemit gjyqësor si një organ i centralizuar.
  3. ushtrimin e kompetencave tyre prokurorët u nënshtrohen Kushtetutës dhe ligjeve.

Neni 149
(Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.04.2008)

  1. Prokurori i Përgjithshëm emërohet nga Presidenti i Republikës me pëlqimin e Kuvendit per nje mandat 5vjeçar, me te drejte riemerimi.
  2. Prokurori i Përgjithshëm mund shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozim Kuvendit, për shkelje Kushtetutës ose për shkelje rënda ligjit gjatë ushtrimit funksioneve tij, për paaftësi mendore a fizike, për akte e sjellje diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën e Prokurorit.
  3. Prokurorët e tjerë emërohen dhe shkarkohen nga Presidenti i Republikës me propozim Prokurorit Përgjithshëm.
  4. Prokurori i Përgjithshëm raporton ne Kuvend për gjendjen e kriminalitetit.

PJESA E NJËMBËDHJETË

REFERENDUMI

Neni 150

  1. Populli, nëpërmjet 50 mijë shtetasve me drejtë vote, ka drejtën e referendumit për shfuqizimin e një ligji, si dhe t’i kërkojë Presidentit Republikës zhvillimin e referendumit për çështje një rëndësie veçantë.
  2. Kuvendi, me propozimin e jo pak se një pestës deputetëve ose me propozimin e Këshillit Ministrave, mund vendosë një çështje ose një projektligj i një rëndësie veçantë shtrohet referendum.
  3. Parimet dhe procedurat për zhvillimin e referendumit, si dhe vlefshmëria e tij parashikohen me ligj.

Neni 151

  1. Ligji i miratuar me referendum shpallet nga Presidenti i Republikës.
    1. Çështjet lidhen me tërësinë territoriale Republikës Shqipërisë, me kufizimin e lirive dhe drejtave themelore njeriut, me buxhetin, taksat e detyrimet financiare
    2. shtetit, me vendosjen dhe heqjen e gjendjes jashtëzakonshme, me deklarimin e luftës dhe paqes dhe me amnistinë nuk mund shtrohen asnjë referendum.
  2. Referendumi për njëjtën çështje nuk mund përsëritet përpara se kenë kaluar tre vjet nga zhvillimi i tij.

Neni 152

  1. Gjykata Kushtetuese shqyrton paraprakisht kushtetutshmërinë e çështjeve shtruara për referendum sipas nenit 150 paragrafët 1 e 2, nenit 151 paragrafët 2 e 3 edhe sipas nenit 177 paragrafët 4 e 5 brenda 60 ditëve.
  2. Rëndësia e çështjeve veçanta, parashikuara nenin 150 paragrafët 1 e 2 nuk është objekt gjykimi Gjykatën Kushtetuese.
  3. Data e referendumit caktohet nga Presidenti i Republikës brenda 45 ditëve pas shpalljes vendimit pozitiv Gjykatës Kushtetuese ose pas kalimit afatit brenda cilit Gjykata Kushtetuese duhet shprehej. Gjatë vitit referendumet zhvillohen vetëm një ditë.

PJESA E DYMBËDHJETË
(Shfuqizuar me ligjin nr. 9904, datë 21.4.2008)

Neni 153

(Shfuqizuar)

Neni 154

(Shfuqizuar)

PJESA E TREMBËDHJETË

FINANCAT PUBLIKE

Neni 155

Taksat, tatimet dhe detyrimet financiare kombëtare e vendore, lehtësimi ose përjashtimi prej tyre i kategorive caktuara paguesve, si dhe mënyra e mbledhjes tyre caktohen me ligj. këto raste ligjit nuk mund t’i jepet fuqi prapavepruese.

Neni 156

Shteti mund marrë e garantojë hua dhe kredi financiare, kur autorizohet me ligj.

Neni 157

  1. Sistemi buxhetor përbëhet nga buxheti i shtetit dhe nga buxhetet vendore.
  2. Buxheti i shtetit krijohet nga ardhurat e mbledhura prej taksave, tatimeve dhe detyrimeve tjera financiare, si dhe nga ardhura tjera ligjshme. Ai përfshin gjitha shpenzimet e shtetit.
  3. Organet vendore caktojnë dhe mbledhin taksa dhe detyrime tjera siç përcaktohet me ligj.
  4. Organet e pushtetit qendror dhe atij vendor janë detyruara t’i bëjnë publike ardhurat dhe shpenzimet.

Neni 158

  1. Kryeministri, emër Këshillit Ministrave, i paraqet Kuvendit projektligjin për buxhetin e shtetit gjatë sesionit vjeshtës, i cili nuk mund mbyllet pa e miratuar atë.
  2. qoftë se projektligji nuk arrin miratohet deri fillim vitit ardhshëm financiar, Këshilli i Ministrave zbaton çdo muaj një dymbëdhjetën e buxhetit vitit paraardhës, derisa miratohet buxheti i ri.
  3. Kuvendi miraton buxhetin e ri brenda 3 muajve nga dita e mbarimit vitit kaluar financiar, përveçse rastet e vendosjes masave jashtëzakonshme.
  4. Këshilli i Ministrave është i detyruar t’i paraqesë raport Kuvendit lidhur me zbatimin e buxhetit dhe me borxhin shtetëror për vitin e kaluar.
  5. Kuvendi vendos përfundimisht pasi dëgjon edhe raportin e Kontrollit Lartë Shtetit.

Neni 159

Parimet dhe procedurat për hartimin e projektbuxhetit, si dhe për zbatimin e buxhetit përcaktohen me ligj.

Neni 160

  1. Gjatë vitit financiar Kuvendi mund bëjë ndryshime buxhet.
  2. Ndryshimet buxhet bëhen sipas procedurës parashikuar për hartimin dhe miratimin e vetë buxhetit.
  3. Shpenzimet e parashikuara me ligje tjera nuk mund ulen sa kohë këto ligje janë fuqi.

Neni 161

  1. Banka Qendrore e shtetit është Banka e Shqipërisë. Ajo ka drejtën ekskluzive nxjerrjes e qarkullimit monedhës shqiptare, zbatimit pavarur politikës monetare dhe mbajtjes e administrimit rezervave valutore Republikës Shqipërisë.
  2. Banka e Shqipërisë drejtohet nga një këshill, i cili kryesohet nga Guvernatori. Guvernatori zgjidhet nga Kuvendi me propozim Presidentit Republikës për 7 vjet, me drejtë rizgjedhjeje.

PJESA E KATËRMBËDHJETË

KONTROLLI I LARTË I SHTETIT

Neni 162

  1. Kontrolli i Lartë i Shtetit është institucioni i lartë i kontrollit ekonomik e financiar. Ai u nënshtrohet vetëm Kushtetutës dhe ligjeve.
  2. Kryetari i Kontrollit Lartë Shtetit zgjidhet dhe shkarkohet nga Kuvendi me propozim Presidentit Republikës. Ai qëndron detyrë për 7 vjet, me drejtë rizgjedhjeje.

Neni 163

Kontrolli i Lartë i Shtetit kontrollon:
a) veprimtarinë ekonomike institucioneve shtetërore e personave tjerë juridikë
shtetërorë;
b) përdorimin dhe mbrojtjen e fondeve shtetërore nga organet e pushtetit qendror dhe
atij vendor;
c) veprimtarinë ekonomike personave juridikë, cilët shteti ka shumë se
gjysmën e pjesëve ose aksioneve, ose kur huat, kreditë dhe detyrimet e tyre
garantohen nga shteti.

Neni 164

  1. Kontrolli i Lartë i Shtetit i paraqet Kuvendit:
    a) raport për zbatimin e buxhetit shtetit;
    b) mendim për raportin e Këshillit Ministrave për shpenzimet e vitit kaluar financiar
    para se miratohet nga Kuvendi;
    c) informacion për rezultatet e kontrolleve sa herë kërkohet nga Kuvendi.
  2. Kontrolli i Lartë i Shtetit i paraqet Kuvendit raportin vjetor veprimtarisë tij.

Neni 165

  1. Kryetari i Kontrollit Lartë Shtetit mund ftohet marrë pjesë dhe flasë mbledhjet e Këshillit Ministrave, kur shqyrtohen çështje lidhen me funksionet e tij.
  2. Kryetari i Kontrollit Lartë Shtetit ka imunitetin e gjyqtarit Gjykatës Lartë.

PJESA E PESËMBËDHJETË

FORCAT E ARMATOSURA

Neni 166

  1. Shtetasit shqiptarë kanë për detyrë marrin pjesë mbrojtjen e Republikës Shqipërisë, siç parashikohet ligj.
  2. Shtetasi që, për arsye ndërgjegjeje, nuk pranon shërbimin me armë forcat e armatosura, është i detyruar kryejë një shërbim alternativ, siç parashikohet ligj.

Neni 167

  1. Ushtarakët e shërbimit aktiv nuk mund zgjidhen ose emërohen detyra tjera shtetërore dhe as marrin pjesë parti ose veprimtari politike.
  2. Pjesëtarët e forcave armatosura ose personat kryejnë shërbim alternativ, gëzojnë gjitha drejtat dhe liritë kushtetuese, përveç rasteve kur ligji parashikon ndryshe.

Neni 168

  1. Forcat e Armatosura Republikës Shqipërisë përbëhen nga forcat tokësore, detare dhe ajrore.
  2. Presidenti i Republikës është Komandant i Përgjithshëm i Forcave Armatosura.
  3. Këshilli i Sigurimit Kombëtar është organ këshillimor i Presidentit Republikës.

Neni 169

  1. Presidenti i Republikës, kohë paqeje, ushtron drejtimin e Forcave Armatosura nëpërmjet Kryeministrit dhe ministrit Mbrojtjes.
  2. Presidenti i Republikës, kohe lufte, emëron dhe shkarkon Komandantin e Forcave Armatosura me propozim Kryeministrit.
  3. Presidenti i Republikës, me propozim Kryeministrit, emëron dhe shkarkon Shefin e Shtabit Përgjithshëm, si dhe, me propozim ministrit Mbrojtjes, emëron dhe shkarkon komandantët e forcave tokësore, detare dhe ajrore.
  4. Kompetencat e Presidentit Republikës si Komandant i Përgjithshëm i Forcave Armatosura dhe ato Komandantit Forcave Armatosura dhe varësia e tyre nga organet kushtetuese, caktohen me ligj.

PJESA E GJASHTËMBËDHJETË

MASAT E JASHTËZAKONSHME

Neni 170

  1. Masat e jashtëzakonshme mund vendosen për shkak gjendjes luftës, gjendjes jashtëzakonshme ose gjendjes fatkeqësisë natyrore dhe zgjatin për aq kohë sa vazhdojnë këto gjendje.
  2. Parimet e veprimtarisë organeve publike dhe shkalla e kufizimit drejtave dhe lirive njeriut gjatë gjithë periudhës ekzistencës gjendjeve kërkojnë marrjen e masave jashtëzakonshme, përcaktohen me ligj.
  3. Ligji duhet përcaktojë parimet, fushat dhe mënyrën e kompensimit humbjeve vijnë si rezultat i kufizimit drejtave dhe lirive gjatë marrjes masave jashtëzakonshme.
  4. Aktet ndërmerren si pasojë e marrjes masave jashtëzakonshme, duhet jenë përpjesëtim me shkallën e rrezikut dhe duhet synojnë rivendosjen sa shpejtë kushteve për funksionimin normal shtetit.
  5. Gjatë gjendjeve kërkojnë marrjen e masave jashtëzakonshme, nuk mund ndryshohet asnjë prej këtyre akteve: Kushtetuta, ligjet për zgjedhjet për Kuvendin dhe për organet e pushtetit vendor, si dhe ligjet për masat e jashtëzakonshme.
  6. Gjatë periudhës zbatimit masave jashtëzakonshme nuk mund zhvillohen zgjedhje vendore, nuk mund zhvillohet referendum, si dhe nuk mund zgjidhet një President i ri i Republikës. Zgjedhjet vendore mund bëhen vetëm aty ku nuk zbatohen masat e jashtëzakonshme.

Neni 171

  1. rast agresioni armatosur kundër Republikës Shqipërisë, Presidenti i Republikës, me kërkesë Këshillit Ministrave, shpall gjendjen e luftës.
  2. rast kërcënimesh jashtme ose kur detyrimi për mbrojtje përbashkët buron nga një marrëveshje ndërkombëtare, Kuvendi, me propozim Presidentit Republikës, shpall gjendjen e luftës, vendos gjendjen e mobilizimit dhe çmobilizimit përgjithshëm ose pjesshëm.

Neni 172

  1. rastin e nenit 171 paragrafi 1, Presidenti i Republikës i paraqet Kuvendit dekretin për vendosjen e gjendjes luftës brenda 48 orëve nga nënshkrimi i tij, duke specifikuar drejtat kufizohen.
  2. Kuvendi merr shqyrtim menjëherë dhe vendos me shumicën e gjithë anëtarëve për dekretin e Presidentit.

Neni 173

  1. rast rreziku për rendin kushtetues dhe për sigurinë publike, Kuvendi, me kërkesë Këshillit Ministrave, mund vendosë një pjesë ose gjithë territorin e shtetit gjendjen e jashtëzakonshme, e cila zgjat për aq kohë sa vazhdon rreziku, por jo shumë se 60 ditë.
  2. Me vendosjen e gjendjes jashtëzakonshme ndërhyrja e forcave armatosura bëhet me vendim Kuvendit dhe vetëm kur forcat e policisë nuk janë gjendje rivendosin rendin.
  3. Zgjatja e afatit gjendjes jashtëzakonshme mund bëhet vetëm me pëlqim Kuvendit çdo 30 ditë, për një periudhë jo shumë se 90 ditë.

Neni 174

  1. Për parandalimin ose mënjanimin e pasojave një fatkeqësie natyrore ose aksidenti teknologjik, Këshilli i Ministrave mund vendosë, për një periudhë jo gjatë se 30 ditë, gjendjen e fatkeqësisë natyrore një pjesë ose gjithë territorin e shtetit.
  2. Zgjatja e gjendjes fatkeqësisë natyrore mund bëhet vetëm me pëlqimin e Kuvendit.

Neni 175

  1. Gjatë gjendjes luftës ose gjendjes jashtëzakonshme nuk mund kufizohen drejtat dhe liritë e parashikuara nga nenet: 15, 18, 19, 20, 21, 24, 25, 29, 30, 31, 32, 34, 39 paragrafi 1, 41 paragrafët 1, 2, 3 dhe 5, 42, 43, 48, 54, 55.
  2. Gjatë gjendjes fatkeqësisë natyrore mund kufizohen drejtat dhe liritë e parashikuara nga nenet: 37, 38, 41 paragrafi 4, 49, 51.
  3. Aktet për shpalljen e gjendjes luftës, gjendjes jashtëzakonshme ose gjendjes fatkeqësisë natyrore duhet cilësojnë drejtat dhe liritë kufizohen sipas paragrafëve 1 dhe 2 këtij neni.

Neni 176

Kur Kuvendi nuk mund mblidhet gjatë gjendjes luftës, Presidenti i Republikës, me propozim Këshillit Ministrave, ka drejtë nxjerrë akte kanë fuqinë e ligjit, cilat duhet miratohen nga Kuvendi mbledhjen e tij parë.

PJESA E SHTATËMBËDHJETË

RISHIKIMI I KUSHTETUTËS

Neni 177

  1. Nisma për rishikimin e Kushtetutës mund ndërmerret nga jo pak se një e pesta e anëtarëve Kuvendit.
  2. Asnjë rishikim i Kushtetutës nuk mund ndërmerret gjatë kohës kur janë vendosur masat e jashtëzakonshme.
  3. Projekti miratohet nga jo pak se dy tretat e gjithë anëtarëve Kuvendit.
  4. Kuvendi mund vendosë, me dy tretat e gjithë anëtarëve tij, projektamendamentet kushtetuese votohen me referendum. Projektligji për rishikimin e Kushtetutës hyn fuqi pas ratifikimit me referendum, i cili bëhet jo vonë se 60 ditë nga miratimi i tij Kuvend.
  5. Amendamenti kushtetues i miratuar i nënshtrohet referendumit, kur këtë e kërkon një e pesta e gjithë anëtarëve Kuvendit.
  6. Presidenti i Republikës nuk ka drejtë ta kthejë për rishqyrtim ligjin e miratuar nga Kuvendi për rishikimin e Kushtetutës.
  7. Ligji i miratuar referendum shpallet nga Presidenti i Republikës dhe hyn fuqi datën e parashikuar këtë ligj.
  8. Rishikimi i Kushtetutës për njëjtën çështje nuk mund bëhet përpara se ketë kaluar një vit nga dita e rrëzimit projektligjit Kuvend dhe jo përpara se kenë kaluar 3 vjet nga dita e rrëzimit tij referendum.

PJESA E TETËMBËDHJETË

DISPOZITA KALIMTARE DHE FUNDIT

Neni 178

  1. Ligjet dhe aktet e tjera normative miratuara para datës hyrjes fuqi kësaj Kushtetute do zbatohen derisa nuk janë shfuqizuar.
  2. Këshilli i Ministrave i paraqet Kuvendit projektligjet e nevojshme për vënien zbatim kësaj Kushtetute.

Neni 179

  1. Mandati i organeve kushtetuese do ekzistojnë me hyrjen fuqi kësaj Kushtetute mbaron me afatet e parashikuara ligjin nr.7491, datë 29.4.1991 "Për dispozitat kryesore kushtetuese", me ndryshimet dhe plotësimet përkatëse.
  2. Anëtarët e Gjykatës Kasacionit vazhdojnë veprimtarinë e tyre si anëtarë Gjykatës Lartë, sipas mandatit mëparshëm.
  3. Anëtarët e Këshillit Lartë Drejtësisë zgjedhur nga radhët e prokurorëve zëvendësohen me anëtarë rinj zgjedhur nga mbledhja e përgjithshme e gjyqtarëve.
  4. Organet e pushtetit vendor vazhdojnë veprimtarine e tyre deri ne mbarim te mandatit te tyre.

Neni 180

  1. Marreveshjet nderkombetare te ratifikuara nga Republika e Shqiperise para hyrjes ne fuqi te kesaj Kushtetute konsiderohen te ratifikuara sipas kesaj kushtetute.
  2. Keshilli i Ministrave i paraqet Gjykates Kushtetuese marreveshjet nderkombetare te cilat permbajne dispozita qe vijne ne kundershtim me kete Kushtetute.

Neni 181

  1. Kuvendi brenda dy deri tre vjeteve nga hyrja ne fuqi e kesaj Kushtetute nxjerr ligje per rregullimin e drejte te çeshtjeve te ndryshme qe lidhen me shpronesimet dhe konfiskimet e kryera para miratimit te kesaj Kushtetute, duke u udhehequr nga kriteret e nenit 41.
  2. Ligjet dhe aktet e tjera normative te miratuara para dates se hyrjes ne fuqi te kesaj Kushtetute dhe qe kane te bejne me shpronesimet dhe konfiskimet, do te zbatohen kur nuk vijne ne kundershtim me te.

Neni 182

Ligji nr. 7491, date 29.4.1991 "Per dispozitat kryesore kushtetuese" si dhe ligjet e tjera kushtetuese shfuqizohen diten e hyrjes ne fuqi te kesaj Kushtetute.

Neni 183

Kjo Kushtetute hyn ne fuqi me shpalljen nga Presidenti i Republikes. Miratuar me ligjin nr. 8417, datë 21.10.1998 Kuvendit Popullor. Miratuar me referendum 22.11.1998 Shpallur me dekretin nr. 2260, datë 28.11.1998 Presidentit Republikës, Rexhep

Mejdani Ndryshuar me ligjin nr. 9675, datë 13.1.2007 Ndryshuar me ligjin nr. 9904, datë 21.4.2008